HC 5: Arbeidsrecht verdiept: HR 6 november 2020, ECLI:NL:HR:2020:1746 - de
kwalificatievraag revisited
Driehoeksverhoudingen
In het eerste college werd gezegd dat onderdeel van de kwalificatievraag de partijbedoeling
is. Daarmee liepen we uit de pas met het werknemersbegrip op EU-niveau. Nu hebben we
een nieuwe uitspraak van de HR.
HR 6 november 2020, ECLI:NL:HR:2020:1746 - de kwalificatievraag
• Niet van belang of pp ook daadwerkelijk de bedoeling hadden de overeenkomst onder de
wettelijke regeling van de arbeidsovk te laten vallen. Waar het om gaat, is of de
overeengekomen rechten en verplichtingen voldoen aan de wettelijke omschrijving van de
arbeidsovk in ‘610’
• Anders dan uit het arrest Groen/Schoevers wel is afgeleid, speelt de bedoeling van partijen
dus geen rol bij de bij de vraag of de overeenkomst moet worden aangemerkt als een
arbeidsovk
• De hiervoor bedoelde kwalificatie van een overeenkomst moet worden onderscheiden van
de – daaraan voorafgaande – vraag welke rechten en verplichtingen partijen zijn
overeengekomen. Die vraag dient te worden beantwoord aan de hand van de
Haviltexmaatstaf
• Nadat de rechter met behulp van die maatstaf de overeengekomen rechten en
verplichtingen heeft vastgesteld (uitleg), kan hij beoordelen of die overeenkomst de
kenmerken heeft van een arbeidsovk (kwalificatie)
De partijbedoeling is niet volledig weggepoetst, hij doet echter alleen mee in de beoordeling
van het feitencomplex wat maatgevend is voor de kwalificatie
We hernemen HR Groen/Schoevers (1997)
• De beide stadia van rechtsvinding vinden we op zich terug in Groen/Schoevers
Eerst de uitlegvraag: ‘wat tussen partijen heeft te gelden wordt bepaald door hetgeen hun
bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen stond, mede in aanmerking genomen de
wijze waarop zij feitelijk aan de overeenkomst uitvoering hebben gegeven en aldus daaraan
inhoud hebben gegeven’
En dan de kwalificatievraag waarbij de rechter aan de hand van de vastgestelde inhoud
van de overeenkomst kan ‘bepalen of de overeenkomst behoort tot een van de in de wet
geregelde bijzondere overeenkomsten’
• NB De HR overweegt in Haviltex (1981:AG4158) - na de bekende ‘riedel’ - dat mede van
belang kan zijn tot welke maatschappelijke kringen partijen behoren en welke rechtskennis
van zodanige partijen kan worden verwacht; deze passage keert terug in Groen/Schoevers in
, de overweging waarin de Hoge Raad aangeeft dat de rechtbank kennelijk mede rekening
heeft gehouden met de maatschappelijke positie van Groen
Wie heeft wie op het kennelijk verkeerde been gezet?
• HR 10 december 2004, ECLI:NL:HR:2004:AP2651 (Diosynth): HR overwoog dat wanneer
partijen bij het aangaan van de tussen hen gesloten (acquisitie-)overeenkomst hebben
beoogd dat deze als een overeenkomst van opdracht en niet als een arbeidsovk diende te
worden aangemerkt, dit van belang is (zij het niet zonder meer beslissend) voor de tussen
partijen betwiste kwalificatievraag > volgens de HR speelt de partijbedoeling dus een rol bij
de kwalificatievraag
• HR 14 april 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU9722 (beurspromovendi): Bij de beantwoording van
de vraag of sprake is van een arbeidsovk (je bent dus aan het kwalificeren) ‘betekenis
toekomt aan hetgeen partijen bij het sluiten van hun overeenkomst voor ogen stond en aan
de benaming die zij aan die overeenkomst hebben gegeven’
• HR 13 juli 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA6231 (Stichting Thuiszorg Rotterdam/PGGM): ‘Bij de
beantwoording van de vraag of tussen partijen een arbeidsovereenkomst (kwalificatievraag)
gold, is immers niet alleen van belang hetgeen partijen bij het sluiten van de overeenkomst
voor ogen stond (= partijbedoeling, speelt dus wel een rol), maar ook de wijze waarop zij
feitelijk aan de overeenkomst uitvoering hebben gegeven en aldus daaraan inhoud hebben
gegeven.’
• HR 17 februari 2012, ECLI:NL:HR:2012:BU8926 (notarissen I): … geen doorslaggevende
betekenis (waar de HR nu dus zegt dat er helemaal geen betekenis toekomt aan de
partijbedoeling) toekomt aan de wil van partijen ten aanzien van de juridische kwalificatie
van hun overeenkomst, maar dat de werkelijk bestaande wederzijdse rechten en
verplichtingen beslissend zijn, zo nodig ook die welke eerst blijken bij de uitvoering van de
overeenkomst
De HR lijkt zichzelf dus op het verkeerde been te hebben gezet, en daarmee ons.
• Verandert het arrest van 6 november 2020 werkelijk nu zoveel of gaat het om een
verfijning? Het lijkt mee te vallen want je neemt de partijbedoeling nog wel mee in de uitleg
van de rechten en verplichtingen, alleen niet meer bij de kwalificatievraag.
Vgl prof. Houweling AR Updates 2020-1345 (‘storm in glas water’)
Ons werknemersbegrip (be)nadert thans het Unierechtelijk werknemersbegrip?
Het Nederlandse werknemersbegrip wijkt vanwege de positie van de partijbedoeling af van
het Europese werknemersbegrip. Je zou nu wellicht kunnen zeggen dat het
werknemersbegrip elkaar nu nadert.
• HvJ EU 22 april 2020, C-692/19, ECLI:EU:C:2020:288 (Yodel)
Zzp’er bij pakketbezorger, betrof toepassing arbeidstijdenrichtijn
HvJ: “… personen die
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kiki95. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.