Dit document omvat (bijna) alle omschreven begrippen in zowel het boek 'Routes van het Recht' en de behandelde begrippen tijdens de werkgroepen en hoorcolleges. Omdat in de hoorcolleges en werkgroepen de begrippen veelal terugkomen, zijn alleen de relevante begrippen opgenomen bij de kopjes hoorco...
Begrippenlijst Rechtspsychologie ( Minor Forensische Criminologie VU )
Deze begrippenlijst bevat nagenoeg alle begrippen uit het boek ‘Routes van het recht’ door
P.J. van Koppen , J.W. de Keijser, R. Horselenberg en M. Jelicic en alle behandelde
begrippen tijdens de hoorcolleges en werkgroepen. De geel gearceerde begrippen zijn
tijdens de hoorcolleges en werkgroepen veelvoudig teruggekomen en daarom als extra
belangrijk gemarkeerd. Omdat de hoorcolleges per onderwerp zijn ingedeeld en niet per
week kan het zijn dat dit niet altijd overeenkomt met de leerstof uit het boek.
Succes met het leren voor het tentamen !
Week 1
Boek :
- Rechtspsychologie = de studie van gedrag als gedragstechnologie en gedrag dat onder
invloed van het recht staat of zou moeten staan
- Psychologie = descriptie : hoe steekt het leven in elkaar ?
- Klassiek experimenteel ontwerp ( design) = voormeting en een nameting met
daartussenin bij de experimentele groep een manipulatie ( interventie ) , bij de andere groep,
de controlegroep, blijft die manipulatie achterwege
- Quasi-experiment = experimenten die afwijken van het klassiek ontwerp
- Veranderingsblindheid = deurstudie , onderzocht of mensen persoonsverwisseling
opmerkte
- Experiment van Loftus = getuigen zijn na allerlei subtiele invloeden feilbaar ( auto’s)
- Alt-toets experiment van Kassin en Kiechel = confrontatie met vals bewijs leidt tot valse
bekentenis
- Pseudo-herinnering = een herinnering die wordt gecreëerd door de persoon zelf maar
geen authentieke herinnering uit waarneming is
- source monitoring error ( bronfout of bronverwarring = een foutieve afweging wordt
gemaakt als wordt beslist of de beelden zijn gebaseerd op fantasie – interne bron of op een
waarneming – externe bron.
- DRM ( dream-paradigma ) = aanleren door proefpersonen van een lijst van woorden die
sterk geassocieerd zijn met één woord ( het lokwoord)
- Memory wars = felle discussie over de kwestie of mensen in staat zijn om herinneringen
aan traumatische gebeurtenissen te onderdrukken en weer hervinden
- Activation/monitoring theorie = de sterke associatie van de woordlijsten activeren ook
het lokwoord
- Fuzzy-trace theorie = ervaringen van twee geheugensporten blijven achter :
- Verbatim herinnering = letterlijk spoor van alle kenmerken van de ervaring
- Gist = letterlijke sporen verdwijnen eerder uit het geheugen, terwijl algemene
sporen juist blijven bestaan
- Experiment van Ash = mensen zijn geneigd zich aan te passen aan een
meerderheidsstandpunt
- Compliance / groepsconformiteit = mensen zijn geneigd zich aan dit
meerderheidsstandpunt aan te passen zelfs als het glashelder is dat dat standpunt onjuist is
- Gudjonsson Compliance Scale ( GCS ) = instrument om de neiging van groepsconform
gedrag te meten
- Experiment van Milgram = toedienen van elektrische schokken en aanmoedigen van
wetenschappers leidde tot doorzetten van het experiment door de proefpersonen
[1]
, - Belief perseverence = je blijft vasthouden aan je mening/standpunt ondanks dat er
informatie naar voren komt die je mening/standpunt tegenspreekt of volledig wegslaat
- Directional condition- probleem = rechtspsychologisch onderzoek richt zich vooral op het
schatten van de kans dat een specifieke respons optreedt in aan-of afwezigheid van een
specifieke stimulus, terwijl de rechter in een concrete zaak precies het omgekeerde doet
- Texas sharpshooter- fallacy = de neiging om achteraf pas een beoordelingscriteria vast te
stellen
- Confirmation bias = je gaat op zoek naar informatie die jouw standpunt ondersteunt en
informatie die jouw standpunt tegenspreekt zie je over het hoofd
- Learned helplessness = gedrag dat wordt gekenmerkt door algehele apathie en het
onvermogen om te leren ook in gewone situaties, waarin de band tussen gedrag en gevolg
wel herkenbaar is
- Beginsel van materiële of distributieve rechtvaardigheid ( Aristoteles ) = gelijken
moeten gelijken worden behandeld en ongelijken, ongelijk naar de mate van de ongelijkheid
- The original position ( Rawls ) = vrije en rationele mensen moeten het eens worden over
de principles of justice volgens welke zij de sociale orde zullen inrichten en beslissen over de
wijze waarop de baten en lasten van de sociale samenwerking verdeeld zullen worden
- Equity- theorie = Bestaat uit vier stellingen, ontworpen om te voorspellen wanneer
individuen zullen zien dat ze terecht worden bedreigd en hoe ze zullen reageren wanneer ze
verstrikt raken in onrechtvaardige relaties
- Procedurele rechtvaardigheid = het oordeel van mensen over de rechtvaardigheid van
een rechterlijke beslissing is in hoge mate afhankelijk van de procedure die bij het nemen
van de beslissing wordt gevolgd. Het voor het rechtvaardigheidsoordeel beslissende
kenmerk van de procedure is de mate waarin partijen controle kunnen uitoefenen over de
gang van zaken
- Schema’s = samenhangen die mensen in hun geheugen hebben opgeslagen en dienen als
een soort cognitief woordenboek voor de interpretatie van sociale gebeurtenissen
- Self-serving biases ( hot cognitions ) = fouten waarbij men zelf belang heeft in ons
cognitieve systeem
- Cold cognitions = fouten die ontstaan doordat het systeem nu eenmaal niet onder alle
omstandigheden foutloos functioneert
- Attributietheorie = de manier waarop mensen hun eigen gedrag toeschrijven aan
onderliggende oorzaken
- Fundamentele attributiefout = iedereen is geneigd om het gedrag van anderen in te
sterke mate aan eigenschappen van die andere toe te schrijven, terwijl men het eigen
gedrag in te sterkte mate aan omstandigheden toeschrijft
- Just world hypothesis = het idee van een rechtvaardige wereld
- Retributivisme = proportionele vergelding staat centraal rechtvaardiging voor straf is
gelegen is een toekomst gelegen doel
- Negatief retributivisme = alleen zij die schuldig zijn mogen worden gestraft,
waarbij de straf niet zwaarder mag zijn dan wat evenredig is aan de ernst van het feit
en de schuld van de dader
- Positief retributivisme = rechtvaardigheid eist dat straf uitgedeeld wordt aan
plegers van delicten , er is een morele noodzaak of plicht om te straffen
- Utilitarisme = vergroten van algemene welzijn, nut voor de toekomst
- Individuele of speciale afschrikking = individuele pleger wordt afgeschrikt van herhaling
doordat de onplezierige straf nog vers in het geheugen ligt en de strafdreiging onverminderd
geldt
- Algemene of generale afschrikking = personen die in de verleiding zijn een soortgelijk
misdrijf te begaan kunnen het idee verlaten uit angst voor straf die zij opgelegd zien aan
anderen die het misdrijf hebben begaan
[2]
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekeappelman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
