Inhoud
Cognitieve stoornissen en stoornissen van de ouderdom........................................................................................2
Delier – verschijnselen..........................................................................................................................................2
Uitgebreide en beperkte neurocognitieve stoornis classificatie.........................................................................4
Vasculaire neurocognitieve stoornis.....................................................................................................................7
Frontotemporale neurocognitieve stoornis..........................................................................................................9
Neurocognitieve stoornis met Lewylichaampjes..................................................................................................9
Amnestische stoornissen....................................................................................................................................10
Niet-aangeboren hersenletsel (NAH)..................................................................................................................12
Hoofdstuk 15 Ouderpsychiatrie..............................................................................................................................13
Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen..................................................................................14
Wat is een psychose?..........................................................................................................................................15
Schizofrenie in de DSM-5....................................................................................................................................15
Gevolgen van psychose.......................................................................................................................................17
Visies en behandeling op zorg bij psychotische stoornissen..............................................................................19
Behandeling en medicatie...................................................................................................................................20
Prognose:.............................................................................................................................................................22
stemmingsstoornissen............................................................................................................................................22
Wat is een stemmingsstoornis............................................................................................................................22
DSM-5-classifcatie van stemmingsstoornissen...................................................................................................22
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis........................................................................................................22
Epidemiologie..................................................................................................................................................22
Depressieve stoornis...........................................................................................................................................23
Psychosociale verklaringen - ethologie...........................................................................................................24
Persisterende depressieve stoornis (dysthymie)................................................................................................26
Premenstruele stemmingsstoornis.....................................................................................................................27
Bipolaire stoornis................................................................................................................................................27
Manie...................................................................................................................................................................27
Hypomanie..........................................................................................................................................................27
Episode met gemengde kenmerken...................................................................................................................28
Bipolaire-I-stoornis en bipolaire-II-stoornis........................................................................................................28
Cyclothyme stoornis............................................................................................................................................29
Hoofdstuk 4 Angststoornissen en obsessieve.........................................................................................................30
compulsieve stoornissen - Angst en angststoornis.............................................................................................30
DSM-5-classifcaties van angststoornissen en obsessievecompulsieve stoornissen...........................................30
Angststoornissen.................................................................................................................................................30
, Obsessieve-compulsieve stoornis.......................................................................................................................34
Morfodysfore stoornis........................................................................................................................................34
Angststoornissen door een middel of door een somatische aandoening..............................................................35
Angststoornis door gebruik van een middel.......................................................................................................35
Angststoornis door een somatische aandoening................................................................................................35
Eetstoornissen.........................................................................................................................................................36
Eetstoornis als psychiatrische aandoening.........................................................................................................36
Symptomen van eetstoornissen..........................................................................................................................36
DSM-5-classifcatie van eetstoornissen...................................................................................................................38
Anorexia nervosa.................................................................................................................................................38
Boulimia nervosa.................................................................................................................................................38
Eetbuistoornis (binge-eating disorderd).............................................................................................................38
Andere gespecifceerde eetstoornis....................................................................................................................38
Behandeling.........................................................................................................................................................39
Hoofstuk 5: Stress, trauma en dissociatie...............................................................................................................41
Classifcatie...........................................................................................................................................................41
Systemen in het lichaam bij stress......................................................................................................................42
Acute stressstoornis en posttraumatische-stressstoornis..................................................................................43
Diffrential Diagnose.............................................................................................................................................43
Verklaringsmodellen...........................................................................................................................................44
Diagnostiek..........................................................................................................................................................44
Behandeling.........................................................................................................................................................45
Dissociatieve stoornissen........................................................................................................................................46
De DSM5 verschillende dissociateve stoornissen...............................................................................................46
COGNITIEVE STOORNISSEN EN STOORNISSEN VAN DE OUDERDOM
HOOFDSTUK 10 NEUROCOGNITIEVE STOORNISSEN
Cognitieve stoornissen zijn stoornissen in het (her)kennen van de omgeving. Daaronder
vallen ook stoornissen in aandacht, concentratie, geheugen, planning, overzicht en initiatief.
Door het woord ‘neuro’ wordt duidelijk dat het stoornissen zijn die verworven zijn. De
neurocognitieve stoornissen kunnen worden onderscheiden:
Delier
Uitgebreide neurocognitieve stoornissen
Beperkte neurocognitieve stoornissen
DELIER – VERSCHIJNSELEN
Delier bestaat uit acute symptomen met stoornissen op het terrein van bewustzijn en
, cognitie ten gevolge van uiteenlopende oorzaken.
Het heef een acuut begin en een wisselend beeld in de loop van de dag.
Vaak zijn de mensen in delirante toestand hyperactief en hebben oog voor detail maar
kunnen niet de grote lijn van een gesprek vasthouden.
Soms zijn delirante mensen juist stil en teruggetrokken.
Heef per definitie een onderliggende lichamelijke aandoening (bv. intoxicatie van drugs,
blootstelling aan bepaalde stof etc.).
Eeg (hersenactiviteit) is ernstig verstoord. (bij demente is eeg alleen vertraagd).
EPIDEMIOLOGIE VAN DELIER
Het gaat om een veelvoorkomende aandoening.
In het ziekenhuis is het de meest voorkomende psychiatrische stoornis, logisch omdat delier
de aanleiding ervan een onderliggende lichamelijke aandoening is.
Vooral kinderen en ouderen lopen een risico omdat hun hersenen beperkter zijn om
schommelingen op te vangen.
RISICOFACTOREN
Het risico op delier is verhoogd bii een slechte conditie en lichamelijke aandoeningen (bv.
koorts, botbreuken, infecties of medicatie).
En ouderen en kinderen lopen dus een groter risico.
VERKLARINGSMODEL – ETHIOLOGIE
De oorzaak van delier is niet precies bekend.
Bekend is wel dat er sprake is van acuut hersen falen ten gevolgen van een ziekteproces in
de hersenen zelf en/of elders in het lichaam.
Er is dan een acute verstoring van het evenwicht tussen de neurotransmitters die worden
aangemaakt.
DIAGNOSTIEK
Het gaat erom de onderliggende lichamelijke aandoening op te sporen en zo mogelijk te
behandelen.
Bloed en urine onderzoek zijn hier onderdeel van. Daarnaast wordt een geheugen test
gedaan die een indruk kan geven van de cognitieve problematiek.
BEHANDELING
Afhankelijk van de oorzaak wordt behandeling gestart.
De symptomen worden aangepakt met anti psychotische medicatie en/of rustgevende
medicatie.
Bij vermoedde van delier moet altijd een arts worden geïnformeerd.
Na het vaststellen van delier is het zaak om te zorgen voor veiligheid voor de persoon en
omgeving.
Daarnaast is veel rust van belang Bezoek moet niet te lang zijn.
, UITGEBREIDE EN BEPERKTE NEUROCOGNITIEVE STOORNIS CLASSIFICATIE
Neurocognitieve stoornissen worden op grond van beperkingen in een of meerdere van de
omschreven cognitieve domeinen geclassificeerd:
Complexe aandacht.
Executieve functies (plannen, besluiten nemen, feedback benutten etc.).
Leervermogen en geheugen.
Taal.
Perceptueel-motorisch (integreren van waarneming met doelgerichte motoriek).
Sociaal- cognitief (herkennen van emoties).
Zowel de uitgebreide als de beperkte neurocognitieve stoornis kan worden gespecificeerd
naar etiologie bv. Alzheimer, HIV-infecte, traumatisch hersenletsel, Parkinson of
Huntington.
EPIDEMIOLOGIE
Een uitgebreide neurocognitieve stoornis is de meest voorkomende psychiatrische
ziektebeeld bii ouderen. (van de 80 jarige 20%).
Komt vaker voor bij vrouwen (omdat ze ouder worden).
Vaak is er spaken van gemengde etiologie (verschillende oorzaken).
UITGEBREIDE OF BEPERKTE NEUROCOGNITIEVE STOORNIS DOOR DE ZIEKTE VAN ALZHEIMER
De meest voorkomende oorzaak van ‘demente’ is de ziekte van Alzheimer.
De kerncriteria bii classificatie bij Alzheimer:
1. Sluipend begin.
2. Geleidelijke progressie van beperkingen in cognitieve domein(en).
Er zijn verschillende geheugenstoornissen.
Bij Alzheimer beginnen de klachten met inprentingsproblemen (1 minuutsgeheugen) en
stoornissen van het kortetermijngeheugen (afgelopen 24 uur).
De ziekte van Alzheimer gaat in een gevorderd stadium gepaard met afasie, apraxie en
agnosie:
Afasie: onvermogen om gesproken taal te begriipen of woorden uit te spreken.
Apraxie: onvermogen om handelingen goed uit te voeren (bv. niet meer weten hoe ie
moet eten).
Agnosie: onvermogen om zaken te herkennen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauracdiek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
