Oren Gespannen & achteruit of afhangend
Ogen Staren of afwezig; spanning in de spieren boven de ogen
Gezichtspieren Gespannen aan de zijkant van de kop
Neusspiegel Opengesperde neusgaten + verhoogde tonus van de lippen
geen pijn ernstige pijn
1.2. KLEINE HERKAUWERS
· Schapen en geiten → vlees- wol- of melkproductie
· Populair als gezelschapsdier → lage onderhoudskosten + gemakkelijk karakter
SCHAPEN VS. GEITEN:
Schapen Geiten
Grazers Browsers → nieuwsgieriger + actiever
In natuur: schraal landschap → actief karakter nodig om voedsel
te vinden
In gevangenschap: velden met voedsel in overvloed → snelle
verveling → vernielzuchtig + uitbreekgedrag
1
,DZ landbouwhuisdieren – samenvatting 2020 - 2021
LAMMERSTERFTE:
· 15 – 25% van lammeren sterft
· Vooral 1e week na partus
Voornaamste oorzaken:
· Letsels tijdens partus door geboorteproblemen
· Separatie van de ooi in de eerste levensdagen
o Ooi – lam binding = cruciaal tijdens eerste dagen
o Ooi en lammeren → na de geboorte in lammerenhokje geplaatst
o Wegens arbeidsoverwegingen → lam moet zelf biest drinken
o Risico: lam drinkt te weinig biest na de geboorte → onderkoeling, uitputting en
weinig weerstand
o Bij doorschuifprincipe: lammeren worden naarmate ouderdom in een verder hok
geplaatst → jongere lammeren komen in ‘besmette’ hokken van eerdere lammeren
→ grotere kans op besmetting!
· Onvoldoende biestopname
o Belang van biest:
▪ Opname van antistoffen → bescherming tegen infectieuze ziekten
▪ Bron van glucose
o Gevolg na onvoldoende biestopname:
▪ Hypoglycemie → onderkoeling → zwakker → kan moeilijker zuigen
→ wordt makkelijker gescheiden van de ooi
o Preventie:
▪ Goede geboortezorgen: partus zo vlot mogelijk
▪ Lam en ooi samen scheiden van de kudde
→ goede lam-ooi binding + infectiedruk
▪ Goed biestbeleid
2
,DZ landbouwhuisdieren – samenvatting 2020 - 2021
BIESTBELEID BIJ KLEINE HERKAUWERS:
· Minder lammersterfte
· Spenen doortrekken
· Betere lamvitaliteit
· Aanzetten en biestopname controleren
· Betere groei
· Ooi uitmelken en biest met speen geven
· Lagere voederconversie op lange
Hoeveelheid biest: termijn
· 10 – 15% van lichaamsgewicht
· Binnen 12u na partus!
· 150 – 200 ml binnen eerste 2u
· Darmbarrière sluit na 24u → antistoffen kunnen erna niet meer opgenomen worden in bloed!
Kwaliteit van biest:
· Optie 1 (voorkeur!): biest van eigen moeder!
o Uitzondering: Zwoegerziekte, CAE en paratuberculose
▪ = pathogenen die overdragen kunnen worden via biest
▪ Leidt tot gedaalde melkproductie → economische verliezen!
▪ Bestrijding: strikt gescheiden moederloze opfok
· Optie 2: moederloze opfok met andere moederdieren
· Optie 3: biest van pathogeenvrij bedrijf
· Optie 4: commerciële gevriesdroogde biest (kostprijs!)
· Optie 5: commerciële koeienbiest
1.3. GEZELSCHAPSVARKENS
· Voornaamste rassen: Vietnamese hangbuikvarken, Kune Kune varken, Meishan varken,
Göttinger minivarken en Yucatan varken
· Aandoeningen:
o Huisvesting met grote buitenloop → kan leiden tot zonnebrand
o Gevarieerde voeding, keukenafval, commerciële voedselmengelingen, …
→ weinig uitgebalanceerde voeding → leidt tot obesitas!
OBESITAS:
Ontstaan:
· Raspredispositie (hangbuikvarkens)
· Onvoldoende beweging
o Beweging = noodzakelijk!
o Oplossing: natuurlijk gedrag stimuleren → nieuwsgierigheid en drang om omgeving
te verkennen → snuffelen, knabbelen en wroeten
o vb. via voeder verspreiden over het buitenloop
o Min. 1u per dag actief laten bewegen! (verspreid over 2 periodes)
· Verkeerder voedersamenstelling en voederhoeveelheid
o Juiste voeding = veel vezels + laag (< 12%) eiwitten
o Indien trainen met varkens: geen koekjes als beloning → eerder granen of fruit
(laag vet- en zoutgehalte)
Gevolgen:
· Bij hangbuikvarkens: groter risico op entropion
o Reden: subcutaan opslaan van vet t.h.v. kop en rond de ogen
o Gevolg: trichiasis (= wimpers zijn gericht naar het oog)
· Negatieve invloed op cardiovasculair, respiratoir & locomotorisch stelsel
o Slaapapneu → vetkussen in hals oefent druk uit op farynx + overmatig vet in
abdomen duwt diafragma omhoog en dus druk op luchtwegen
· Hyperinsulinemie & insulineresistentie
· Osteo – arthrose van de ruggenwervels
→ gevolg: extreme pijn + achterhandsverlammingen
Korte termijn behandeling Lange termijn behandeling
Steroide ontstekingsremmers Ziekte is onomkeerbaar!!!
→ mindert de ontsteking → levenslange therapie /
euthanasie
· Klauwaandoeningen
o Reden: tekort aan beweging + ongeschikte ondergrond
o Onvoldoende afslijting → klauwen groeien door
o Behandeling: regelmatige controle + inkorten indien nodig
Preventie:
· Gemiddeld lichaamsgewicht (hangbuikvarken): 55 kg
· Ideale lichaamsconditie: ribben en ruggengraat niet zichtbaar, wel voelbaar
· Dagelijkse hoeveelheid voeder: 2 – 2,5% van lichaamsgewicht
· Samenstelling voeder:
o Max. 12% eiwitten
o Max. 2% vetten
o Max. 12 – 15% vezels
o VERBODEN INDIEN VOOR HUMANE CONSUMPTIE: voederen van
keukenafval en dierlijk afval
1.4. NIEUWE WERELD CAMELIDEN
· = Zuid Amerikaanse of kleine cameliden = lama en alpaca
· Alpaca herkauwt zijn voedsel wel, maar is geen herkauwer! → wordt wel een functionele
herkauwer genoemd
· Anatomische en fysiologische aanpassingen:
o Aanpassingen aan hypoxie:
▪ Natuurlijke omgeving = grote hoogten met lage luchtdruk:
▪ Gevolg: lage zuurstofgehalte in bloed (hypoxie) → kan leiden tot
hyperbarische hypoxie = pulmonale hypertensie (verhoogde bloeddruk t.h.v.
de longen)
▪ Genetische aanpassingen → pulmonale hypertensie komt niet meer voor
o Aanpassingen aan rode bloedcellen:
▪ Zo efficiënt mogelijk zuurstof opnemen + transporteren
▪ RBC hebben ovale vorm → groter contactoppervlakte
o Aanpassingen aan hematocriet:
▪ (hematocriet = aandeel rode bloedcellen in bloed)
▪ In zuurstofarm klimaat → in staat om hematocriet sterk te laten stijgen
▪ Hematocriet in België: 25 – 35% vs Hematocriet in hooggebergte: 55%
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirandaopstal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
