Samenvatting
Acne samenvatting volgens ANBOS
Uitwerking van de leerdoelen van het ANBOS examen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
2 beoordelingen
Door: liekemelssen06 • 3 maanden geleden
Door: nadaalrifai5 • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting examen acne1. Anatomie en fysiologie van de huid
1.1 Talgklieren
Talgklieren (Glanulae sebaceae) bestaan uit afzonderlijke groepjes cellen of uit grote complexe groep
zak- of trosvormige (alveolaire) klieren. Ze zijn gelegen in de oppervlakkige laag van de cutis. Via een
afvoerbuisje, dat het haarzakje doorboort, scheiden de talgklieren een vettige substantie af, de talg
of huidsmeer (sebum cutaneum). Meestal bevinden zich twee talgklieren bij een haarzakje. Het
grootste gedeelte van de talgklier bevindt zich tussen de haarschacht en het haarspiertje.
De haarfollikels dienen ook als afvoergang voor de talg. Slechts op enkele plaatsen, zoals in de huid
van de lippen, van de neusvleugels en op het overgangsgebied van huid naar slijmvlies, komen de
talgkliertjes niet gebonden aan de aanwezigheid van de haren voor. Hier hebben ze een ‘eigen’ porie
voor de direct afvoer van de talg naar het huidoppervlak.
- Talgklieren ontbreken in de handpalm, voetzool en tussen de tenen en vingers.
- Ze zijn onderling verschillend van grootte.
- Er zijn minder talgklieren dan zweetklieren in de huid.
- In het ene gebied zijn ze talgrijker dan in het ander gebied.
- In littekenweefsel komen geen talgklieren, zweetklieren en haren meer voor.
Solitaire talgklieren
Zijn talgklieren die slechts op enkele plaatsen voorkomen zoals in de huid van de lippen, van de
neusvleugels en op het overgangsgebied van huid naar slijmvlies. Ze zijn niet gebonden aan haren en
hebben een ‘eigen’ porie voor de directe afvoer van talg naar het huidoppervlak.
Talgklierfollikel/sebunfollikel
Deze talgklieren zijn groot, meervoudig gelobd, de follikel is wijd, terwijl de zich daarin
bevindende haar dun is. In deze situatie is er relatief veel ruimte tussen haar en haarfollikelwand,
waardoor zich hier talg en hoorncellen kunnen ophopen. Dit soort talgklier is hormonaal zeer
gevoelig voor androgenen. Deze kunnen ervoor zorgen dat het talgklierlichaam groter wordt en de
talgproductie toeneemt. Daardoor komt juist bij dit soort talgklieren het acne probleem voor.
Samenstelling talg/sebum
Talg bestaat uit vetstoffen van de kliercellen vermengd met hoorncellen. De belangrijkste stoffen in
de talg zijn:
- Vrije vetzuren
o Verzadigde vetzuren palmitine- en stearinezuur
o Onverzadigde vetzuur oliezuur of oleïne
- Stearinen (vrije aromatische vetalcoholen), ergosterol en cholesterol (provitamine D2 en D3).
o Door ultraviolette bestraling (van zon of hoogtezon) worden ergosterol en
cholesterol in vitamine D2 en D3 omgezet. Deze vitamine zijn belangrijk voor de
kalkhuishouding in ons lichaam.
- Glyceriden (+- 50%)
o Verbindingen van vetzuren met glycerol = glycerolesters waaronder triglyceriden (+-
32%). Deze zijn belangrijk voor de vorming van de fosfolipiden, die onder andere de
celmembranen vormen.
- Resten van talgklieren
- Squaleen (onverzadigde koolwaterstof)
o Squaleen absorbeert zuurstof en werkt als bactericide op de huid.
- Sporen van lipoïdachtige stoffen
1
, Talg is een olieachtige substantie met twee functies. Het vormt een barrierelaag om de huid te
beschermen tegen uitdroging en daarnaast zorgt het voor een zuur milieu van de huid door de
vetzuren en de omzetting van vetzuren naar zuren door de normale huidflora.
Bacteriën op de huid
Propionibacterie/propionibacterium-acnes
Korte staafjes met ronde uiteinden. Het is een anaeroob staafje en bevinden zich dus
in in het proximale gedeelte van de haarfollikels. Deze bacteriën zetten suikers om tot
onder andere propionzuur. Het is een bacterie die bij iedereen al vanaf de geboorte op en
diep in de huid zit. De bacterie leeft van vetzuren die voorkomen in talg. Hoe meer vet de
talgklier produceert, hoe gelukkiger deze bacterie is. Hij is in staat enzymen te produceren
die huidweefsel af kunnen breken en beschadigt daardoor de cellen van talgklieren. De
bacterie is in staat de wand van de talgklier kapot te maken waardoor er een
toegangsmogelijkheid voor andere bacteriën ontstaat zoals Staphylococcus. Deze bacterie
is verantwoordelijk voor ontstekingen en infecties in de huid en wordt daarom in verband
gebracht met acne. Ze komen voornamelijk voor op de schedel, voorhoofd gelaat en rug.
Ze veroorzaken ontstekingsverschijnselen wanneer ze in de omgevende weefsels terrecht
komen.
Enzym/lipase 5-alfa-reductase/5a-reductase
Bacterie Staphylococcus-epidermidis & Staphylococcus aureus
Het zijn allebei kokken maar er zijn verschillen:
- S. aureus heeft een geelpigment, S. epidermidis niet.
- De diameter van de S. epidermidis is groter dan de S. aureus.
De Stafylokokken worden gezien als de hoofdzaak van steenpuisten, furunkels en
folliculitis. Het is een aerobe bacterie en is een bewoner van huidoppervlak rond de
follikel ui pittgang.
Gist Pityrosporum ovale
Is een gist die wordt aangetroffen op de normale huid, maar vooral (in grote
hoeveelheden) bij seborroisch eczeem, hoofdroos en in de haarzakjes bij
Pityrosporum folliculitis. Pityrosporum wordt verantwoordelijk gehouden voor deze
huidafwijkingen. De gist is voor zijn groei afhankelijk van lipiden en kan dus goed leven
op een vette huid. Wanneer er sprake is van een sterk toegenomen groei van het
aantal gisten in de haarzakjes kunnen zogenoemde ‘gistpuistjes’ ontstaan. Het is
eencellig en bevinden zich in het distale gedeelte van de follikel.
2
,Talgklierwerking
Tot de voornaamste beïnvloedende factoren ten aanzien van de talgklierwerking wordt
gerekend:
- Androgene hormonen:
o Testosteron
5a-dihydrotestosteron/DHT
o Ovaleriele androgenen
o Adrenale androgenen
- Oestrogene hormonen
Toename van de talgproductie specifiek bij de man maar komt ook voor bij de vrouw
Androgene hormonen/androgenen
Het belangrijkste endogene androgene hormoon is testosteron. Het wordt gevormd in de
testes en in mindere mate in de bijnieren. Bij vrouwen vormen de ovaria en de bijnieren er
kleine hoeveelheden van. De productie van androgenen staat onder invloed van het
adrenocorticotroophormoon (ACTH) in de bijnieren en het lutineïserend hormoon (LH) in de
geslachtsklieren. Ze worden geproduceerd in de hypofyse.
Acne is een typische huidaandoening die wordt gekenmerkt door een overmatige productie
van androgenen. Dit kunnen zowel testosteron, als ovariële en andrenale androgenen zijn.
Androgenen zijn rechtstreeks van invloed op de vorming van hormonale acne, ze:
- Verhogen de talgproductie
- Stimuleren de afscheiding van dode huidcellen
- Verhogen de ontstekingsgevoeligheid. Dit geldt met name voor testosteron en
dihydrotestosteron
- Vertraging van de wondgenezing
Ook verzwakken androgenen de huidbarriere. Een gezonde huidbarriere zorgt ervoor dat de
huid vocht vasthoudt en voorkomt dat bacteriën en andere pathogenen de huid kunnen
binnendringen. Een zwakke huidbarriere maakt de huid ook kwetsbaar voor acne. Een
andere aanwijzing dat androgenen een rol spelen bij de ontwikkeling van acne is dat zich bij
ziekten die gepaard gaan met een overproductie van androgenen, zoals bepaalde tumoren
en het polycysteusovariumsyndroom ook vaak acne voorkomt.
De mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen worden zowel in de bijnieren
geproduceerd als in de geslachtsklieren. Bij een vrouw wordt 30% testosteron door
eierstokken geproduceerd en 70% door de bijnieren. In de eierstokken wordt testosteron
gevormd uit progesteron. Androgenen die geproduceerd worden door de eierstokken zijn
ovariële andorgenen. Androgenen die worden geproduceerd in de bijnieren worden
adrenale androgenen genoemd.
3
, Testosteron en DHT
Wanneer er een hyperfunctie ontstaat van de mannelijke geslachtshormonen (androgenen)
en dus te veel testosteron wordt geproduceerd, ontstaat er een sterkte beharing, een
seborroe en acne. Testosteron bereikt de talgklier via het bloed. Onze huid verwerkt en
creëert actief hormonen. Een voorbeeld hiervan is de omzetting van testosteron door het
enzym 5a (alfa)-reductase omgezet in het actievere 5a-dihydrotestosteron (DHT), dat wel tot
tien keer krachtiger is dan testosteron. Het enzym dat hiervoor verantwoordelijk is, is 5-alfa-
reductase dat zich in de talgklier bevindt. Bij een acnehuid is dit enzym nog veel actiever.
Hierdoor verergert de aandoening.
5a (alfa)-reductase
5a-
Testostero dihydrotestosteron
(DHT)
Wanneer mannen een hoge 5-alpha-reductase activiteit hebben, kunnen ze al vroeg kaal worden. Dit
enzym speelt een grote rol bij alopecia androgenetica; de erfelijke vorm van haaruitval.
Het enzym DHT heeft een hogere affiniteit(aantrekking) voor de receptor van de talgkliercel en treedt
op als versterker van het androgenen signaal. Door het DHT ontstaat er een grote gevoeligheid voor
androgenen, waardoor de talgproductie gestimuleerd wordt. Wanneer de hyperfunctie ontstaat van
de vrouwelijke hormonen en dus te veel oestrogenen worden geproduceerd, ontstaat er een
verfijning van de beharing en wordt de huid zachter, de talgklierwerking remt. Bij een hyperfunctie
van de mannelijke geslachtscorticoiden (andorgenen), dus een te hoge productie van testosteron
door de bijnieren, ontstaat bij een vrouw hirsutisme en acne.
De normale huidflora
De normale huidflora van mensen bevat meer dan tweehonderd verschillende organismen.
Staphylococcus epidermidis en corynebacteria zijn bacteria die bij de meeste mensen veel op de huid
voor komen. In mindere maten de Staphylococcus aureus en Streptococus pyogenes, die ziekten
kunnen veroorzaken. Het in grote hoeveelheden voorkomen van bacteria in of op het weedsel
noemen we koloniseren.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meikevankeersop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 57413 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen