Samenvatting
Samenvatting tijd voor geschiedenis vwo/gymnasium 2 hoofdstuk 5
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
een samenvatting over hoofdstuk 5 van tijd voor geschiedenis
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
2 beoordelingen
Door: plucenet • 4 maanden geleden
Door: najat_79 • 1 jaar geleden
Bevat niet alle hoofdstukken.mis drie laatste paragraven
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 5 Geschiedenis5.1 Een koning te rijk
In 1584 was de republiek nog een klein gebied dat in opstand ging tegen de
koning van Spanje. In 1648 werd dit gebied door Spanje erkend en groeide de
Republiek economisch en cultureel enorm. Het land had veel koloniën. Door de
macht en handel groeide der welvaart, dit had ook gevolgen voor de kunst en
wetenschap. De landen waardoor de Republiek omringd was waren groot en
hadden machtige koningen. Die landen waren uit op de macht van de Republiek.
1584: Opstand van de Republiek
1585: Val van Antwerpen
1602: Oprichting VOC
1621: Oprichting WIC
1628-1649: Leven van Descartes in de Republiek
1648: Vrede van Münster
1661-1715: Regering van Franse Lodewijk XIV
1685: Intrekking Edict van Nantes
Wereldeconomie: productie en consumptie van alles waar mensen wereldwijd
behoefte aan hebben absolute macht: onbeperkte macht.
Wetenschappelijke revolutie: tijd in de geschiedenis waarin er veel belangstelling
was voor het onderzoeken van de wereld door middel van experimenten.
5.2 Een glorieuze eeuw
In de gouden eeuw word een basis aangelegd van de economische groei van de
Republiek. Vooral de gewesten Holland en Zeeland zijn rijk, dat komt door de
handelspolitiek. In Holland en Zeeland is het te drassig voor landbouw, hierom
werd handel gedreven met het Oostzeegebied. De boeren in Holland en Zeeland
konden zich daarom richten op het handelen van de producten. Met open zee in
het westen en rivieren naar het midden van Europa had de Republiek een
geweldige ligging voor wereldhandel. In 1585 word Amsterdam een nieuwe
stapelmarkt. De stad is vol kooplui uit alle windstreken, die allemaal ander geld
op zak hebben. Daarom wordt er een wisselbank opgericht zodat alles kan
worden omgewisseld in Gulden Florijnen. Daarnaast worden er handelsafspraken
gemaakt op de beurs.
In de 16e eeuw handelden bijna alleen de Portugezen met de gebieden in Oost-
Indië. Om te voorkomen dat Spanje profiteerde van de Portugese
specerijenhandel én om er zelf rijker te worden, gingen Holland en Zeeland zelf
specerijen uit Oost-Indië halen. Dan wordt door Raadpensionaris Van
Oldenbarnevelt de VOC opgericht de Verenigde Oost-Indische Compagnieën. De
VOC was de eerste naamloze Vennootschap. Het bedrijf is van de VOC-
bestuurders en de investeerders van buiten die een aandeel van de VOC hebben
gekocht. De VOC-bestuurders richten deze handelsvereniging op om:
- onderlinge ruzie te voorkomen.
- Buitenlandse concurrentie te verslaan, zodat de VOC monopolie heeft.
- sterker staan in de strijd tegen Spanje.
De VOC-schepen voeren vlak langs vijandige Portugese forten langs de
Afrikaanse kust. De VOC kreeg 2 belangrijke volmachten:
-Het volmacht om oorlog te voeren
, -Het volmacht om verdragen te sluiten
Om Spanje nog meer tegen te zitten, richt de republiek zich nu ook op het
westen. In 1621 richt de republiek de WIC op: West-Indische compagnie. De WIC
is net als de VOC een multinational. Het alleenrecht voor de WIC gold voor de
West-Afrikaanse kust en Noord- en Zuid-Amerika. De hoofddoelstelling van de
WIC was dan ook de kaapvaart. De WIC handelde vooral in slaven, goud en zilver
en in plantageproducten, zoals tabak en koffie. Zo handelen heette de Driehoeks
handel. De WIC is niet zoals de VOC lang winstgevend geweest. De WIC-
bestuurders, slavenhandelaren en plantagebezitters hadden luxe huizen aan de
Amsterdamse grachtengordel. Nu nog zijn hun huizen soms herkenbaar aan
de gevel of een gevelsteen met een verwijzing naar de slavernij of
plantageproducten.
Gouden eeuw: periode in de Nederlandse geschiedenis waarin De Republiek een
bloeiperiode kende. Handelspolitiek: Beleid gericht op handel.
Stapelmarkt: plaats waar goederen vanuit de hele wereld heen worden gebracht,
die vandaaruit direct doorgevoerd worden of voor een bepaalde tijd opgeslagen
worden en daarna verkocht. Wisselbank: bank waar muntgeld kan
worden ingewisseld.
Beurs: plaats waar handelsovereenkomsten worden gesloten en aandelen
worden verhandeld. Monopolie: marktsituatie waarin er maar één
aanbieder van een bepaald product is. Compagnie(ën):
Handelsorganisatie(s).
VOC: handelsorganisatie voluit: de Verenigde Oost-Indische Compagnie.
Aandeel: waardepapier dat de eigenaar rechten geeft in een bedrijf of
handelsorganisatie. WIC: handelsorganisatie
voluit: de West-Indische Compagnie.
Multinational: bedrijf dat vestigingen heeft in meerdere landen.
Driehoekshandel: handel tussen Europa, Afrika en Amerika gericht op slaven.
5.3 Een gouden leven
Er worden door de bloeiende economie meer mensen rijk. Zij geven makkelijk
geld uit aan luxe producten. De stadsbestuurders en regenten zijn vooral rijk. Om
met hun rijkdom te pronken kochten zij dure kleding en lieten zij hun dure
grachtenpand prachtig inrichten. Het was ook populair om een portret van jezelf
of je familie te laten maken. In de ateliers van de schilders waren voor weinig
geld zeegezichten, stillevens, landschappen of scènes uit het dagelijks leven te
koop. In de bloeiperiode van de Republiek was er dus ook veel vraag naar goede
kunstschilders. Bekende schilders waren Rembrandt van Rijn, Jan Steen en
Johannes Vermeer.
Door de werkgelegenheid en de grote vraag naar arbeidskrachten hebben
Nederlanders veel contact met het buitenland. Ook heerst er in Nederland een
tolerant klimaat, waarin je voornamelijk mag zeggen en doen wat je wil. Veel
mensen vluchten hiervoor naar Nederland. In de Republiek mag ook meer
gepubliceerd worden dan in het buitenland. Hier maken de filosofen Baruch
Spinoza en René Descartes goed gebruik van. Maar ook Nederlandse denkers
publiceren hun ideeën. Hugo de Groot schrijft over het internationale recht.
Christiaan Huygens vindt een slingeruurwerk uit en Antoni van Leeuwenhoek
bacteriën onder zijn zelfgemaakte microscoop. Al deze doorbraken samen
vormden het begin van de wetenschappelijke revolutie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noelanitapilatu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80562 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen