Volledige, overzichtelijke samenvatting van het vak contractenrecht. De besproken stof in de colleges is overzichtelijk genoteerd en de stof die in syllabi is voorgeschreven is tevens opgenomen en samengevat.
Het is een lang document, doordat ook de belangrijke literatuur is opgenomen.
Overeenkomst:
I. Afspraken over de te verrichten prestaties;
II. Verdeling van de risico’s
De betekenis en de rechtsgevolgen van de contractuele bedingen moeten door middel van
uitleg worden bepaald. HR Haviltex: het komt niet aan op een zuiver taalkundige uitleg,
maar op de zin die partijen over en weer redelijkerwijs aan het beding mochten toekennen
en op hetgeen zij redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten (artikel 3:35 BW). Daarbij
kan mede van belang zijn tot welke maatschappelijke kringen partijen behoren en welke
rechtskennis van zodanige partijen kan worden verwacht.
Voorbeeld: artikel 5.3: de woning zal bij de levering de feitelijke eigenschappen voor
normaal gebruik hebben. Artikel 5.4.1: de verkoper is niet bekend of er
verontreiniging is die het normale gebruik belemmert. laatste artikel heeft als doel
het risico van verontreiniging niet bij de verkoper te leggen.
De verkoper moet een zaak leveren die beantwoordt aan de overeenkomst (artikel 7:17
BW).
Uitgangspunten contractenrecht:
1. Contractsvrijheid: partijen mogen in beginsel afspreken wat zij willen.
2. Pacta sunt servanda: wat partijen hebben afgesproken strekt hen tot wet.
3. Corrigerende werking van de redelijkheid en billijkheid: artikel 6:248 lid 2 BW. Als een
beding in een contract voor een van de partijen uitermate ongunstig is, blijft het
slechts buiten toepassing als het in de gegeven omstandigheden onaanvaardbaar is
(hoge drempel).
4. Dwingendrechtelijke bescherming van de consument: bescherming zwakkere partij.
Uitzondering op de contractsvrijheid; van de regels mag niet ten nadele van de
consument worden afgeweken.
HR Inbev/Van de Valk: Inbev huurt een pand aan de Waalkade en huurt het onder aan Van
de Valk. Van de Valk wil er een restaurant in exploiteren. Dan komt de gemeente: mag niet
zonder speelcasino. Van de Valk wil van de huurovereenkomst af. Vraag: levert de onjuiste
bestemming een tekortkoming van de verhuurder op? Bij wie ligt het risico? Het gaat om
een huurovereenkomst, artikel 7:204 BW. Als er een omstandigheid is waardoor de huurder
in zijn huurgenot wordt belemmerd, levert dat een tekortkoming van de verhuurder op.
Echter, artikel 7:204 BW is van regelend recht. Dit betekent dat partijen van deze bepaling
kunnen afwijken.
Casus: vorderen huursom en boete wegens te laat betalen van de huursom. Mogelijke
verweren:
I. Matiging van de boete: artikel 6:94 lid 1 BW. HR Interhof/Bart Smit: de rechter
kan slechts bij uitzondering overgaan tot matiging.
II. Onredelijk bezwarend beding: artikel 6:233 sub a BW.
III. Hoofdsom kan niet tegelijk met de boete gevorderd worden: artikel 6:92 lid 1
BW. Als de vordering gebaseerd is op vertraging van betaling van een huursom,
1
, kan de boete wél tegelijk met de hoofdsom worden gevorderd. Daarbij komt dat
artikel 6:92 lid 1 BW regelend recht is.
IV. Redelijkheid en billijkheid: artikel 6:248 lid 2 BW. In het algemeen wordt
aangenomen dat bij een boetebeding de matiging als een specifieke bepaling kan
worden beschouwd die voorgaat aan artikel 6:248 BW.
Beste verweer:
V. De Europese Richtlijn. Het gaat om een consumentenovereenkomst. Hof A’dam
Brusse/Jahani: rechter moet ambtshalve toetsen of een beding oneerlijk is. Een
rechter die vaststelt dat een boetebeding oneerlijk is, mag de verbeurde boete
niet matigen, maar behoort dat beding geheel buiten toepassing te laten.
Stappenplan:
1. Is er sprake van een consumentenovereenkomst?
2. Is over het boetebeding onderhandeld? Zo ja, valt het niet onder de richtlijn.
3. Verstoort het beding het contractuele evenwicht aanzienlijk ten nadele van de
consument? Bijvoorbeeld: ongelimiteerde boete.
Onze wetgever vindt dat de regeling over de algemene voorwaarden een juiste
implementatie vormt van de Richtlijn. Eigenlijk is het zo dat de inhoudelijke toets van art.
6:233 sub a niet overeenkomt met de toets van het oneerlijke beding (aanzienlijke verstoring
van het contractuele evenwicht). De algemene voorwaardenregeling (art. 6:233 sub a) vergt
dat de consument zich beroept op de vernietiging van algemene voorwaarden, terwijl de
richtlijn doelt op een ambtshalve toetsing.
Een beding is minder snel onredelijk als het gekoppeld is aan een specifieke overtreding en
er een limiet is gesteld aan de hoogte van de boete.
Deze week geen voorgeschreven jurisprudentie en literatuur
2
,Nakoming en opschorting
Hoorcollege
Artikel 6:83 BW is van regelend recht. Partijen kunnen overeenkomen dat ondanks een
fatale termijn, wél een ingebrekestelling vereist is.
Artikel 6:92 BW is ook van regelend recht, je kan dus in de overeenkomst opnemen dat
schadevergoeding naast een boete kan owrden gevorderd.
De vraag of boetes kunnen cumuleren, komt aan op uitleg van het contract aan de hand van
HR Haviltex. Wanneer het gaat om een standaardmodel, is de bedoeling van partijen niet
aan de orde. Wanneer een modelakte wordt uitgelegd, moet je in het kader van Haviltex
veel betekenis toekennen aan de taalkundige betekenis van het artikel.
HR JED Textiles/Koper: een aanbod ex artikel 6:86 BW ziet zowel op reeds geleden schade
als op toekomstige schade. De schuldeiser mag een ontoereikend aanbod weigeren. De
schuldenaar kan niet volstaan met een aanbod tot betaling van een door hemzelf redelijk
geacht bedrag. Echter, als de schuldeiser een toereikend aanbod weigert, is sprake van
schuldeisersverzuim ex. artikel 6:58 BW. Schuldeisersverzuim geeft de schuldenaar niet de
bevoegdheid om zelf te ontbinden, aangezien daarvoor een tekortkoming van de schuldeiser
nodig is. Schuldenaar moet zorg betrachten zolang de overeenkomst duurt (artikel 6:64 BW).
Indien nakoming onmogelijk wordt doordat de schuldenaar tekortschiet in die zorg, dan is de
schuldeiser ook tijdens schuldeisersverzuim bevoegd om te ontbinden (artikel 6:266 lid 2).
Conclusie: bij een ontoereikend aanbod is er verzuim, was er wel een toereikend aanbod
geweest dan had de koper mogen ontbinden (Artikel 6:64 en 6:266 BW).
Nakoming
Art. 6:27-6:51: nakoming van verbintenissen
Art. 6:111-6:126: betaling geldsom
Art. 3:296-2:301: rechtsvordering tot nakoming
Wanneer een verbintenis wordt nagekomen, gaat de verbintenis teniet en daarmee aan de
actiefkant de vordering tenietgaat. Er is dan sprake van bevrijdende betaling. Uitzondering
hierop is subrogatie (afdeling 6.2.2).
Voorbeeld: ongeluk. C heeft een vordering wegens onrechtmatige daad op D van € 3.000. Als
C een verzekering heeft bij bijvoorbeeld Achmea, kan het zijn dat op grond van de Polis
Achmea de schade aan C vergoedt. C ontvangt de schadevergoeding, maar dat betekent niet
dat D bevrijd is van zijn betalingsverplichting. In dat kader treedt er een subrogatie in. Art.
7:962.
NAKOMING DOOR WIE: door de schuldenaar of door een derde, tenzij de aard of de inhoud
van de verbintenis zich daartegen verzet (artikel 6:30 BW).
Subrogatie ex artikel 6:150 BW. Bij subrogatie neemt een derde de plaats van de schuldeiser
in, artikel 6:150 aanhef en sub d BW. De schuldeiser ontvangt betaling van zijn vordering,
maar de vordering gaat niet teniet. De schuldenaar is niet van zijn schuld bevrijd, maar krijgt
te maken met een nieuwe schuldeiser.
3
, HR CBC/Licores. Het is niet voldoende dat de overeenkomst tussen de derde en de
schuldenaar inhoudt dat de schuldenaar wenst dat de vordering wordt voldaan en dat de
derde zich daartoe bereid verklaart. Tevens is vereist dat die overeenkomst ertoe strekt dat
de vordering bij wege van subrogatie op de derde overgaat. Verder eist artikel 6:150 BW dat
de schuldeiser op het tijdstip van de voldoening van diens vordering wetenschap moet
hebben van de overeenkomst tussen de derde en de schuldenaar. Aan die eis is pas voldaan
wanneer de wetenschap van de schuldeiser ziet op een overeenkomst tussen de derde en de
schuldenaar die ertoe strekt dat de derde wordt gesubrogeerd in de rechten van de
schuldeiser jegens de schuldenaar.
Achtergrond van de in de wet gestelde eis van wetenschap bij de schuldeiser is dat deze
hierdoor rekening kan houden met de overgang van de vordering, onder meer in verband
met zijn verplichtingen uit art. 6:143.
Tussen Licores en CBC kon van een contractuele subrogatie geen sprake zijn, nu zij geen tot
subrogatie strekkende overeenkomst hadden gesloten.
NAKOMING AAN WIE: betaling kan plaatsvinden aan de schuldeiser (of de gevolmachtigde
van de schuldeiser). Echter: soms is de schuldeiser inningsonbevoegd en moet aan een ander
worden betaald (art. 6:33).
Opschorting
Tentamen: inzicht is belangrijk. Noem zelf arresten. Bij een vraag over opschorting noem je
altijd HR Ammerlaan/Enthoven.
Vereisten voor opschorting op grond van artikel 6:52 BW:
- Verbintenis van de schuldenaar;
- Opeisbare vordering schuldenaar;
- Schuldeiser komt niet na;
- Samenhang (=connexiteit)
Voor wederkerige overeenkomsten geldt artikel 6:262 en 6:263 BW. Het moet dan gaan over
twee tegenover elkaar staande verplichtingen uit een wederkerige overeenkomst, zoals een
koopovereenkomst.
Wanneer een schuldenaar gehouden is om een verbintenis na te komen, is in beginsel
sprake van een tekortkoming in de nakoming van de verbintenis wanneer de schuldenaar
niet behoorlijk nakomt. Als de schuldenaar zich op een opschortingsbevoegdheid kan
beroepen, is geen sprake van een tekortkoming in de nakoming van de verbintenis. De
schuldenaar is in die situatie niet in verzuim. De schuldeiser kan niet de bevoegdheden
uitoefenen die hij wel zou hebben bij een tekortkoming, zoals het vorderen van
schadevergoeding.
Functies opschorting:
- Pressie: druk uitoefenen op de wederpartij zodat de tegenvordering behoorlijk wordt
nagekomen;
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Kvanduivendijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
