Humanisme
HOOFDSTUK 1: HUMANISME ALS LEVENSBESCHOUWING
Een levensbeschouwing geeft weer hoe we kijken naar de wereld, de mens, het bestaan en de
kosmos en ze helpt ons om het leven vorm te geven, om het te begrijpen en om er zin aan te geven.
Humanisme is zo’n levensbeschouwing. Het gaat ervan uit dat mensen een waardig leven moeten
kunnen leiden en dat zij elkaar daarbij ondersteunen. Het humanisme kenmerkt zich door:
- Het voortdurend bereid zijn in denken en doen verantwoordelijkheid af te leggen, na te
denken of men het wel goed doet en na te denken over wat het goede is.
- Het bieden van helpende zorg aan de medemens zodat ook deze zich kan ontplooien en tot
zelfbestemming kan komen.
- Het werken aan een samenleving waarin vrijheid, rechtvaardigheid, verdraagzaamheid en
medemenselijkheid centraal staan.
Humanisme kan opgevat worden als een levensovertuiging naast andere levensovertuigingen en
religies. Binnen andere levensovertuigingen en religies vinden we ook humanistische ideeën, vandaar
dat het humanisme een stroming binnen alle andere levensovertuigingen is.
HOOFDSTUK 2: GESCHIEDENIS VAN HET HUMANISME: HUMANISTISCHE TRADITIES
Het Humanistisch Verbond is na de oorlog in 1946 opgericht, maar de denktraditie is van veel oudere
datum. Het dateert vaak al terug op de oude Grieken en Romeinen. Mensen gingen zich in de
renaissance (15e en 16e eeuw) voor het eerst humanist noemen (Leonardo da Vinci bijvoorbeeld).
Erasmus was een bekende Nederlandse humanist. Hij verdedigde het standpunt dat de mens een
vrije wil heeft. In de verlichting (18e eeuw) geloofde men vooral in de ratio en in vooruitgang door
wetenschappelijke inzichten. Na de verlichting ontstaat een atheïstische stroming. Tegenwoordig
kent het humanisme ook een religieuze en spirituele variant.
Griekse en Romeinse oudheid
Socrates wordt gezien als de grondlegger van het westerse humanisme. Door de juiste vragen te
stellen hielp Socrates mensen om bij hun eigen wijsheid te komen. Hij zag het als zijn opdracht om
mensen te helpen hun eigen wijsheid en inzicht te baren.
Renaissance
In de 14e eeuw was een humanist iemand die de Latijnse en Griekse letterkunde bestudeerde. Hier
herontdekten ze de literatuur uit de Griekse en Romeinse letterkunde en gingen daardoor het mens-
zijn en de menselijke mogelijkheden opnieuw doordenken. De renaissance staat voor de
(her)ontdekking van de mens in de wereld. Erasmus vertaalde veel klassieke teksten waardoor deze
toegankelijk werden voor een breed publiek.
Verlichting en wetenschap
Tijdens de verlichting (18e eeuw) groeide de betekenis van wetenschap en onderzoek. De Franse
revolutie was ook belangrijk, het ging hier om vrijheid, gelijkheid en broederschap. Er ontwikkelden
zich areligieuze en atheïstische stromingen (er is géén god). De evolutietheorie van Darwin in de 19 e
eeuw heeft grote invloed gehad op de ontwikkeling van het rationeel humanisme.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RubenYoung. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.