College aantekeningen
Hoorcollege aantekeningen Huwelijksvermogensrecht blok 2
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
hoorcolleges 11 t/m 18
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege huwelijksvermogensrechtHoorcolleges 11 t/m 17
Hoorcollege 11:
Toepasselijke wettelijke bepalingen voor huwelijkse voorwaarden
De toepasselijke wettelijke bepalingen voor huwelijkse voorwaarden staan in titel 1.8 BW. Indien je wil
afwijken van de GvG; huwelijkse voorwaarden. Bij veel jurisprudentie zijn de algemene leerstukken uit het
vermogens van belang in het huwelijksvermogensrecht. Bijvoorbeeld; huwelijkse voorwaarden kunnen
worden vernietigd wegens wilsgebreken (HR nr. 130). Ook de maatstaven van redelijkheid en billijkeid
vinden veel toepassing in het huwelijksvermogensrecht. De beperkende werking kan ertoe leiden dat een
van de echtgenoten zich niet kan beroepen op een voorwaarde uit de huwelijkse voorwaarden. Ook de
natuurlijke verbintenis en de ongerechtvaardigde verrijking zijn van belang.
Huwelijkse voorwaarden: definitie
Het BW kent geen definitie voor het begrip huwelijkse voorwaarden. In de literatuur is men met
verschillende definities gekomen, maar de meest courante is dat onder huwelijkse voorwaarden moet
worden verstaan; een overeenkomst tussen (aanstaande) echtgenoten waarbij zij de
vermogensrechtelijke gevolgen van hun huwelijk regelen. Huwelijkse voorwaarden kan ook staande
huwelijk opgemaakt worden; art. 1:114 BW. Art. 1:80b BW; alles wat bepaald is in de titels 6,7 en 8 van
boek 1 BW is van overeenkomstige toepassing voor het GP, in dat geval gaat het om
partnerschapsvoorwaarden. Een echtscheidingsconvenant is niet gelijk aan huwelijkse voorwaarden; art.
1:100 lid 1 BW!
Inhoud van huwelijkse voorwaarden
Huwelijkse voorwaarden vallen ook onder het beginsel van de contractsvrijheid! Dit is de hoofdregel.
Verrekenbedingen zijn in de praktijk ontwikkeld, niet door de wet gegeven (later pas). In het
huwelijksvermogensrecht staat nog een keer het beginsel dat HV net als andere overeenkomsten niet in
strijd mogen komen met de wet, openbare orde en goede zeden; art. 1:121 lid 1 BW. Dit wordt nader
uitgewerkt in het artikel. Art. 1:94 lid 4 BW; een uitsluitingsclausule dwingt, er mag niet bij HV van af
geweken worden of worden verrekend. Art. 1:121 lid 2 BW; je mag niet afspreken dat een echtgenoot een
groter aandeel in de schulden heeft dan het aandeel in de goederen van de gemeenschap. Er mag ook
niet worden afgeweken van het ouderlijk gezag bij HV en je mag niet afwijken van de regels die betrekking
hebben op verkrijging van langstlevende echtgenoten; lid 3. Dit trekt de grens met het erfrecht. Je mag
geen regels afspreken over de andere wettelijke rechten uit het erfrecht. Art. 1:400 lid 2 BW; je mag geen
nihilbeding afspreken in HV voor alimentatie. Ook bij de uitleg van HV moet uitgegaan worden van de
Haviltex/ DSM/Fox uitleg; geobjectiveerde uitleg; wat hebben redelijke mensen bedoeld?
In HV wordt er afgeweken van de GvG; art. 1:93 jo. 1:121 BW. Goederenrechtelijk zijn er dan twee
hoofdsystemen; koude uitsluiting of verrekenbeding. Er kan een beperkte gemeenschap afgesproken
worden; bijvoorbeeld een gemeenschap voor de inboedel. Verrekening is obligatoire, niet
goederenrechtelijk! Je kan periodiek verrekenen of finaal verrekenen.
Art. 1:115 jo. 3:39 BW; het vormvoorschrift is een vereiste voor geldigheid. Bepaalde overeenkomsten
moeten worden opgesteld door middel van HV. Een afspraak in HV wordt gemaakt in een goede sfeer.
Een echtscheidingsconvenant niet. Dit kan een reden zijn om bepaalde dingen te regelen voor of ten tijde
van het huwelijk. Bij HV kan je een andere bestuursverdeling afspreken dan is geregeld in boek 1. Art.
10:45 BW; alleen een rechtskeuze maken is geen HV, maar het moet wel bij notariële akte.
Periodieke verrekenbedingen moeten in beginsel in HV worden opgenomen. Bij finale verrekenbedingen
kan het in HV en ook in een echtscheidingsconvenant; (nr. 128). Als je afstand doet van
partneralimentatie, dan moet dit in een echtscheidingsconvenant. Het kan niet in voor het huwelijk
opgemaakte HV! (nr. 141 jo. nr. 8).
,Art. 1:115 lid 1 BW; de vorm van HV: notariële akte, anders nietig. Je kan HV bij volmacht passeren; lid 2.
De inhoud van de akte moet de volmacht inhoudende. Degene die de volmacht tekent, moet zelf de
inhoud van de akte gezien hebben.
Zorgplicht van de notaris
(nr. 119); er geldt een bijzondere waarschuwingsplicht voor de passerende notaris; de functie van de
notaris in het rechtsverkeer brengt immers mee dat hij beroepshalve gehouden is naar vermogen te
voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van juridische onkunde en feitelijk overwicht. BELANGRIJK
ARREST. art. 43 lid 1 Wna
Hoorcollege 12:
Huwelijkse voorwaarden staande huwelijk
Huwelijkse voorwaarden kunnen zowel kort voor het huwelijk worden gemaakt of tijdens het huwelijk. De
twee hoofdvormen voor het opmaken van huwelijkse voorwaarden ten tijde van het huwelijk zijn dat er in
het verleden is afweken van de wettelijke gemeenschap van goederen en later toch naar gemeenschap
van goederen of men is juist getrouwd in gemeenschap, maar wil tijdens het huwelijk veranderen naar
een uitsluiting van iedere gemeenschap van goederen. De tweede vorm wordt met name aangegaan bij
echtgenoten waarvan ten minste 1 later in zijn leven ondernemer gaat worden en de
verhaalsaansprakelijkheid van crediteuren beperken.
Huwelijkse voorwaarden staande huwelijk moeten ook altijd bij notariële akte worden gemaakt op straffe
van nietigheid. De inhoudscontrole over datgene wat in de voorwaarden wordt opgenomen berust bij de
notaris die de voorwaarden opmaakt. De notaris moet ervoor zorgen dat het juridisch klopt. Er is
contractsvrijheid binnen de grenzen van art. 121 van boek 1 BW en hij moet de partijen goed beleren en
informeren (Groningse notaris) als de akte wordt opgemaakt en later bij het passeren van de akte. De
notaris is niet altijd vrij om te doen wat partijen van hem verlangen. De notaris dient de dienst te
weigeren indien benadeling van de schuldeisers dreigt. Dit is bij de tweede vorm het meest voorkomend.
De gemeenschap wordt ontbonden door het later opmaken van huwelijkse voorwaarden die een
uitsluiting inhouden. De bestaande gemeenschap zal moeten worden verdeeld tussen beide echtgenoten.
Art. 102 is dan van toepassing. Bestaande schuldeisers behouden hun verhaalsrecht op de gemeenschap
en schulden waarvoor een echtgenoot niet aansprakelijk was, daar wordt de andere partner ook
aansprakelijk voor, hoofdelijk, maar met de beperking dat de aansprakelijkheid niet verder gaat dan dat
hij uit de gemeenschap krijgt toebedeelt. Er wordt van de notaris verlangt dat hij dergelijke huwelijkse
voorwaarden staande huwelijk, dat hij moet waken voor de belangen van schuldeisers en dat schuldeisers
niet benadeeld worden.
Tijdstip inwerkingtreding
Voor zowel de voor huwelijk opgemaakte als de staande het huwelijk opgemaakte huwelijkse
voorwaarden gelden de volgende regels. Voorwaarden of tijdsbepalingen zijn niet toegestaan in de
huwelijkse voorwaarden; HR Van de Water/Van Hemme. Deze beperking volgt uit de
belangenbescherming van derden. Ratio: de goederenrechtelijke verhouding tussen partijen wordt
afhankelijk van een toekomstige onzekere gebeurtenis, waardoor derden niet weten wat eigendom is van
een echtgenoot. De echtgenoten zijn gehuwd buiten iedere gemeenschap van goederen, onder de
ontbindende voorwaarden dat het huwelijk wordt ontbonden door de dood; dit kan dus niet. Een
tijdsbepaling is een toekomstige zekere gebeurtenis; bijvoorbeeld na drie jaar huwelijk zullen de partijen
in gemeenschap van goederen gehuwd zijn. Dit kan dus beide niet. Art. 3:38 BW; rechtshandelingen
kunnen in beginsel altijd onder een voorwaarden, tenzij de aard van de rechtshandeling zich daartegen
verzet. Er is tot op heden een discussie of 3:38 niet moet gelden in plaats van het arrest Van de Water/
Van Hemme. Deze discussie geldt ook voor de vraag of een uitsluitingsclausule voorwaardelijk kan
worden gemaakt. De sanctie volgt uit hetzelfde arrest; de heersende leer is dat voorwaardelijke
huwelijkse voorwaarden zijn nietig, dit is een nietigheid maar dit laat onverlet dat je moet kijken of de
nietige afspraak (het goederenrechtelijk effect) geconverteerd kan worden in een wel geldig obligatoir
werkend afrekeningsbeding. Dit is vast gelegd in art. 3:42 BW. Er moet dus onderzocht worden of mensen
in beperkte zin toch moeten afrekenen. Bij huwelijkse voorwaarden staande huwelijk geldt 1 uitzondering
, op de universele uitzonderingen op een tijdsbepaling op te nemen. Staande huwelijk opgemaakte
voorwaarden kunnen wel bepalen dat de huwelijkse voorwaarden niet volgens de wet gaan gelden; de
dag na het passeren van de akte, maar bijvoorbeeld na een paar maanden. Dit volgt uit art. 1:120 lid 1
BW.
Art. 117 lid 2 BW; voorhuwelijks opgemaakte voorwaarden beginnen te werken op het moment van de
huwelijksvoltrekking.
Bekwaamheid en bevoegdheid tot het maken van huwelijkse voorwaarden
Iedereen kan in beginsel huwen, tenzij je in een gesloten afdeling van een instelling voor de geestelijke
gezondheid van een zorg zit, dan kan dit feitelijke niet tenzij er een curatele is ingesteld of een rechter
toestemming geeft. Het is wel mogelijk dat iemand huwelijkse voorwaarden wil opmaken terwijl hij/zij
handelt onder een geestelijke stoornis. Dit kan je niet altijd direct zien in de praktijk. Indien de
voorwaarden dan getekend worden en iemand is niet onder curatele gesteld, maar er blijkt later wel dat
hij onder geestelijke stoornis handelde, dan geldt art. 3:34 lid 2 BW. Het effect hiervan bij een meerzijdige
rechtshandeling is dat de voorwaarden vernietigbaar zijn. Ze zijn in beginsel geldig, maar indien de wil
heeft ontbroken tot het aangaan van de huwelijkse voorwaarden bij een van de echtgenoten, dan kan
hij/zij de vordering tot vernietiging uit hoofde van art. 3:34 BW bij de rechter instellen. De notaris heeft in
beginsel wel een onderzoeksplicht. Indien mensen die onder curatele zijn gesteld wegens een lichamelijke
of geestelijke stoornis een huwelijk willen aangaan en huwelijkse voorwaarden willen opstellen dan is dit
mogelijk. Deze personen kunnen huwelijk; art. 1:38 BW. Voor huwelijkse voorwaarden is er toestemming
vereist van dezelfde autoriteit als die toestemming moet verlenen voor het huwelijk zelf; de
kantonrechter art. 1:117 BW. Indien personen onder curatele zijn gesteld wegens drank- of drugsgebruik
dan kan je ook huwen, dan is slechts toestemming nodig van de curator voor zowel het huwelijk als voor
de huwelijkse voorwaarden; art. 1:117 jo. 1:37 BW. Indien iemand die al gehuwd is staande huwelijk
huwelijkse voorwaarden opmaken, dan moet hij/zij altijd toestemming hebben van zijn curator; art. 1:118
BW. De toestemming van de curator of kantonrechter moet vermeld worden in de akte van huwelijkse
voorwaarden. Toestemming is dan ook iets anders dan vertegenwoordiging. Het is een losse verklaring tot
het opmaken van de huwelijkse voorwaarden. Sanctie bij het ontbreken; nietigheid.
Publicatie huwelijkse voorwaarden
Dit geldt zowel voor huwelijkse voorwaarden aangegaan voor het huwelijk als voor huwelijkse
voorwaarden opgemaakt staande huwelijk. Huwelijkse voorwaarden kunnen worden ingeschreven in het
huwelijksgoederenregister bij de griffie van de rechtbank waar het huwelijk werd gesloten. De plaats van
het huwelijk is dus relevant. Dit openbare register heeft een ander karakter dan bijvoorbeeld het
kadaster, want bij het kadaster moet je inschrijven voor het rechtsgevolg. Je bent niet verplicht de
huwelijkse voorwaarden in te schrijven, alleen derden te goeder trouw (art. 116) die worden wel
beschermd. De strekking is de bescherming van onkundige derden; derden die niet van uw huwelijkse
voorwaarden weten. Er zijn ook mensen die niet alles inschrijven, dan geldt er een beperking van de
inschrijving waardoor alleen goederenrechtelijk effect bekend is. Dit is voldoende voor schuldeisers.
verrekenbedingen etc. werken alleen tussen partijen. Je kan het ‘onkundige’ weghalen door in een
overeenkomst etc. aan te geven wat de voorwaarden zijn ; ook als ze dus niet zijn ingeschreven. Vanaf het
moment van inschrijving gelden de voorwaarden jegens derden. Art. 1:120 lid 2 BW; voorwaarden die
staande huwelijk worden ingeschreven gelden alleen jegens derden indien ze ten minste veertien dagen
voor de rechtshandeling in het huwelijksgoederenregister stonden ingeschreven. Er geldt dus een
wachttijd, om zo crediteuren de tijd te geven om het register te onderzoeken. Voorhuwelijkse
voorwaarden gelden meteen vanaf de inschrijving. Staande huwelijk opgemaakte voorwaarden gelden na
de wachttermijn. Voor de laatste moeten de verschillende soorten openbare registers worden
onderscheiden.
Stel de HV staande huwelijk aangegaan op 1 mei bepalen dat de man het volledige bestuur heeft over de
goederen van de vrouw en de gemeenschapsgoederen. Vervolgens gaat de vrouw een hypotheek
vestigen op het huis binnen 2 dagen (binnen de wachttijd) nadat de voorwaarden zijn opgemaakt, bij een
andere notaris dan degene die de huwelijkse voorwaarden heeft gepasseerd, maar de passerende notaris
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michelleoort. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen