Sociale interventie: koppeling van theorie en praktijk
Specialisering, juridisering en accountability
Groei zorg en welzijn sector door oa. werksoorten en voorzieningen die voorheen
niet/nauwelijks bestonden. Bv. Gok- en drugsverslaving, multiculturaliteit en sociaal
isolement.
Zorg en welzijn sector ook onoverzichtelijk geworden door diffusie van
verantwoordelijkheden -> specialisering
Daarnaast zorg ook van een oude gunst een recht geworden -> juridisering. Hierdoor ontstaat
risicomijdend gedrag door professionals en subjectiviteit professionals minder, wat niet altijd
goed is. Verantwoording is belangrijker geworden -> accountability
-->> deze drie ontwikkelingen zorgen voor complexiteit.
De complexiteit wordt gereduceerd door problemen op te splitsen. Hierdoor worden zaken uit
z’n verband gehaald.
Gevoeligheid voor leed <-> verstatelijking
Samenleving gevoeliger voor lijden
- esthetische benadering: niet zichtbaar worden en zo snel mogelijk beeindigen
- sociaaltechnische benadering: leed verkleinen/voorkomen
- morele benadering: wensen integer en politiekverantwoord
- politieke benadering: verplaatsen, verspreiden en verdunnen problemen
- existentiële benadering: troost, zingeving en empathie
- sentimentele benadering: verontschuldiging en zelfgerichte aandacht
-->> cliënten wensen mensen van vlees en bloed in de sector. Maar tegelijkertijd verzakelijk
door specialisering, juridisering en verantwoording (accountability)
Verstatelijking en stuurloosheid
Overheid zorgt voor financiën, facilitair, inhoudelijke richting, legitimatie etc.
-->> versmalling legitimatiebasis van zorgsector. Weten niet meer wie verantwoordelijk,
daardoor dienen sociale interventies naar bevolking gelegitimeerd te worden door zorgvuldige
beroepsuitoefening en nieuwe verantwoordingskaders.
Roep om maatregelen bij gebrek aan oplossingen
Sector gedwongen onmiddellijk te reageren. Dit leidt tot stuurloosheid en ontstaan van
blunders etc
Beheersing
In sector allerlei mechanismen om om te kunnen gaan met nieuwe eisen
- Organisatie: schaalvergroting, permantente reorganisatie, ‘mechanische’coordinatie van het
werk, uniformiteit, overzichtelijkheid, herkenbaarheid door betere bereikbaarheid en
toegankelijkheid. In wisselwerking met vraaggestuurde aanpak.
- Werkinrichting: Bedrijfsmatige werkwijze, deregulering
- Management en leiding: sterk verzakelijkte managementstijlen, nieuwe tussenlagen
managers. Democratie nog niet erg ingeburgerd in bedrijfsleven
- Methodiek: stappenplannen etc
- Professionalisering: certificering van opleidingen, kwalificatietrajecten, planmatigheid en
voorspelbaarheid, lange planperiodes. Verkleining van ruimte van professionals.
- Empirisch onderzoek: programma-evaluatie tot trendstudies steeds belangrijker
, - Adviesindustrie. Sector maakt steeds meer gebruik van adviseurs, consultants etc.
- Beheersing en controle: sterke nadruk hierop
Tussentijdse conclusie:
Nieuw maakbaarheidsoptimisme. Opbloei mechanistische wereldbeeld probleem
stuurbaarheid moeilijk oplosbaar. Betere beheersing is geen effectieve sturing.
Succesvolle sociale interventies meer gekenmerkt door permanent bijsturen dan door gericht
sturen. Gaat eerder om handelen dan om maken.
Sector minder innovatief dan we denken, voornamelijk defensieve reacties op bovenstaande
ontwikkelingen. Vermarkting maakt ook energie vrij.
De ongewilde zelfuitputting
Ogenschijnlijk succesvol tegemoet treden van de veranderingen putten sector ook uit. ->
paradoxale ontwikkelingen. We willen beheersen door ontkoppeling. Door vormen
ontvlechten, behapbaar maken, scheiden en op afstand zetten. Bv. sector bestuurbaar houden
door vraag los te koppelen van aanbod. Vraag en aanbod niet meer vanzelfsprekend maar
keuze van dat aanbod bij vraag. Dus van aanbodsturing naar vraagsturing. Betekent dat
vermarkting van sector optreedt. Dit leidt tot meer bureaucratische procedures. Dit is een
paradox. Hierdoor produceer je iets wat je eigenlijk tegen wil gaan = ongewilde
zelfuitputting. Hieronder vier voorbeelden van paradoxen die zorgen voor ongewilde
zelfuitputting:
- ontkoppeling van deel en geheel
- ontkoppeling van product en producent
- ontkoppeling van theorie en praktijk
- ontkoppeling van persoon en zaak
Ontkoppeling van deel en geheel
Methodisering uitvoerende werk. Methodiekontwikkeling gestoeld op smalle doelrationaliteit.
Opdracht hierbij om scherp afgebakend probleem te laten ophouden te bestaan. Hierdoor niet
mogelijk om meer te zien dan waarop het betrokken is.
Loskoppelen betekent ook dat managers steeds minder betrokken bij uitvoerenden. (off line
zijn). Bv. meerjaarplannen. Langere planprocedures maakt sector beter beheersbaar maar
minder goed stuurbaar. Want vraagsturing vraagt om contact met ‘klanten’. Maar juist bij
meerjaarplannen in tijd tussen maken plan en bijsturen niet in contact met klanten. Andere
problemen door verbreken lijntje tussen verschillende actoren zijn: onverbiddelijkheid,
distantie, kunstmatigheid en onderliggende logica.
Ontkoppeling van product en producent
Inrichting van het werk in bureaucratischer geworden. Betekent niet omslachtiger, maar
gedistantieerd, geregelder en ‘fair’= zonder aanziens des persoons. Moraliteit wordt in de
procedures verankerd. Wat goed en juist is, is vastgelegd en wordt ingebakken in de verplicht
gestelde regels en protocollen. Roldragende functionaris dient innerlijk leeg en sociaal
voegzaam te zijn, zo leeg dat daarin de moraliteit van de regels geplant kan worden. Dit is niet
in overeenstemming met de aard van de sociale interventie. De moreel vastgestelde regels zijn
algemeen en bangelijk, neigt naar neutraliteit en gemiddelde en is formeel en afhoudend.
Ontkoppelen van product zorgt ook voor minder motivatie bij de werknemers.
Voor effectiviteit interventies is juist geëigende inbedding nodig. Product ook losgekoppeld
van cliënt als morele actor. Hierdoor cliënt aangesproken als consument en dus calculerende
burger. Dit ook voorbeeld van paradox. Je sluit de morele actoren uit terwijl je die juist nodig
hebt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marieke_eg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.