Dit document bevat álle stof die behandeld is tijdens de hoorcolleges van Culturele Psychologie. Alle Kennisclips zijn per hoorcollege ook samengevat. Een tip van mij voor het leren van deze samenvatting is het maken van een begrippenlijst zodat je alle begrippen goed kent (dit is nodig voor het t...
HOORCOLLEGE 1: WAT IS CULTUUR EN WAAROM MOET IK DAAR WAT MEE?
Cultuur definitie “… en uniek betekenis- en informatiesysteem, gedeeld door een groep en
doorgegeven over generaties heen, waardoor de groep basic kan ontmoeten behoeften om
te overleven, geluk en welzijn na te streven en af te leiden zin uit het leven". Cultuur is een
soort bril waardoor we kijken – een schema dat ons helpt om informatie te evalueren en
organiseren.
Doelen van cross-culturele psychologie:
1. Het testen van hypothesen en bevindingen in andere culturele omgevingen.
2. Het verkennen van andere culturen om culturele en psychologische variatie te
ontdekken.
3. Het integreren van bevindingen uit verschillende culturen en zo te komen tot een
meer universele psychologie.
Dat is nodig omdat psychologisch onderzoek gebaseerd is op onderzoek onder WEIRD
steekproeven (Western, Educated, Industrialized, Rich, and Democratic cultures).
- Deze steekproeven zijn niet representatief voor de mens.
- 73% onderzoekers (1st authors) werkt aan Amerikaanse universiteit, 99% aan een
Westerse universiteit.
- 96% van de studies in de psychologie is uitgevoerd op 12% van de wereldbevolking.
Dus, die WEIRD steekproeven is slechts 12% van de wereldbevolking en daar
baseren wij al onze psychologische kennis op. Maar, hoe weten we nu dat de
informatie die er gevonden is ook geldt voor mensen van niet-westerse afkomst, niet
opgeleiden, etc.
Hofstede
Geert Hofstede is bekend omdat hij het meest geciteerde framework om culturele patronen
op landsniveau te classificeren heeft gemaakt. Hij is lang een werknemer geweest van IBM
en daar deed hij onderzoek naar werk gerelateerde waarden onder werknemers in de Jaren
‘70. Die werknemers werkten in ongeveer 50 verschillende landen. Hij heeft allerlei
verschillende vragenlijsten samengenomen en in een grote questionnaire gestopt en
voorgelegd aan al die werknemers in al die verschillende landen. Vervolgens heeft hij
factoranalyses gedaan en is hij gaan kijken of hij bepaalde patronen zag. Deze patronen
heeft hij gevonden. Dit werd uiteindelijk onderverdeeld in vier dimensies.
Vanaf 2010 zijn er twee dimensies bijgekomen (dimensie 5 en 6). Het idee van de dimensies
is dat culturen omgeschreven kunnen worden aan de hand van deze dimensies. Hofstede
heeft dat dan ook uitgebreid gedaan.
Dimensies:
1. Power distance.
2. Individualism/collectivism.
3. Masculanity/femininity.
4. Uncertainty avoidance.
5. Long term orientation.
6. Indulgence.
, TiU: Culturele Psychologie (2020/2021)
Shimara van den Elzen
Individualisme/collectivisme is de meest gebruikte dimensie van Hofstede. Veel culturele
verschillen worden namelijk toegeschreven aan het verschil tussen individualisme en
collectivisme. Bijvoorbeeld Amerika is het meest individualistisch en bijvoorbeeld China is het
meest collectivistisch.
Individualisme gaat erover dat relaties tussen mensen heel erg los zijn en dat iedereen
verantwoordelijk is voor zichzelf en eventueel directe familie. Collectivisme is het
tegenovergestelde van het individualisme. Het heeft betrekking op samenlevingen waarin
mensen vanaf de geboorte zijn geïntegreerd in sterk samenhangende in-groepen, die hen
gedurende het hele leven blijven beschermen in ruil voor onvoorwaardelijke loyaliteit. Het
verschil tussen deze twee begrippen hangt af van de mate van afhankelijkheid van elkaar.
Questionnaire die volgens Hofstede individualisme/collectivisme moet omschrijven en het
gaat hierbij over de afhankelijkheid van mensen:
Een eerste kritiekpunt op Hofstede is dat de items waarmee de dimensies gemeten worden
geen hoge gezichtsvaliditeit hebben. Op het eerste gezicht zie je niet duidelijk dat het item
wat gemeten wordt daadwerkelijk de abstracte, theoretische dimensie goed beschrijft. Dit
komt mede doordat Hofstede deze items heeft ontwikkeld om de dimensies te meten, maar
omdat hij ‘gewoon’ bepaalde waarden wilde meten. Hij heeft ook pas later deze dimensies uit
zijn data gefilterd.
Een tweede kritiekpunt is dat we in allerlei verschillende landen significante verschillen zien.
Maar de variantie die verklaard wordt is overal extreem laag. Dus, wat dat wil zeggen is dat
maar een heel erg klein percentage van de verschillen die geobserveerd worden
toegeschreven kunnen worden aan de dimensies.
Dus, de vraag is of het wel nuttig is om naar deze dimensies te kijken?
Bij individualisme en collectivisme wordt altijd een erg duidelijk onderscheid gemaakt tussen
oost en west. En daarbij worden altijd Amerika en Japan als schoolvoorbeelden genomen. Er
wordt gezegd dat Amerika super individualistisch en Japan super collectivistisch is.
2
, TiU: Culturele Psychologie (2020/2021)
Shimara van den Elzen
Matsumoto (schrijver van het boek) heeft hier in 1999 naar gekeken en hij toont aan dat er
18 studies gedaan zijn naar dit onderwerp en dat 17/18 studies geen enkel bewijs hiervoor
geven en zelfs aangeven dat Japan best wel individualistisch is. Een studie heeft wel
mogelijk bewijs in die richting, maar daar wordt getwijfeld aan of dat de instrumenten wel
betrouwbaar zijn.
Daarnaast is er kritiek gekomen op de twee toegevoegde dimensies. Onder andere de long
term/short term orientation dimensie. De ene kant van de dimensie houdt in dat mensen
willen vasthouden aan wat er nu is en wat er gebeurd is in het verleden en niet open zijn
over verandering. De andere kant van de dimensie houdt in dat mensen juist wel open staan
voor verandering in inzien dat dat goed is voor de toekomst. Het kritiek op deze dimensie
was dat de beschrijving erg onduidelijk was en dat het leek alsof niet alle elementen
(hieronder beschreven) iets te maken hadden met de dimensie.
Michael Minkov, de man die had bijgedragen aan het toevoegen van de extra dimensies,
heeft daarna heel veel kritiek geleverd op het hele Hofstede model.
Hij heeft er veel onderzoek naar gedaan, waarin hij de volgende vragen stelde:
- “De database die Hofstede heeft gecreëerd in de Jaren ’70, zijn die wel representatief
voor de nationale culturen van die respondenten?”
- “Als we opnieuw data afnemen, zien we dan die patronen/dimensies terugkomen?”
- “Zijn die Hofstede dimensies intern betrouwbaar?” De verschillende dimensies zijn
gecorreleerd aan elkaar, is dat dan terug te zien in de nieuwe data?
- “Voorspellen die dimensies daadwerkelijk iets?”
3
, TiU: Culturele Psychologie (2020/2021)
Shimara van den Elzen
Daaruit kwam het volgende:
- De interne betrouwbaarheid lijkt niet helemaal te kloppen. Er zijn verschillende
aspecten waar ze twijfelen aan de metingen. Bijvoorbeeld power distance lijkt geen
aparte dimensie te zijn, maar meer een onderdeel van individualisme en
collectivisme. En dus hoe hoger het individualisme, hoe lager de power distance.
- Daarnaast is het zo dat uncertainty avoidance niet betrouwbaar gemeten wordt. Het
meet niet hetzelfde en het voorspelt niet de zaken die het zou moeten voorspellen.
Bijvoorbeeld job security (een vaste baan hebben belangrijk vinden) zou gecorreleerd
moeten zijn met uncertainty avoidance, maar dit is niet het geval.
- Masculinity en femininity voorspelt niet wat het zou moeten voorspellen.
De Hofstede dimensies zijn niet bedoeld om individueel gedrag te voorspellen. Wat Hofstede
heeft gedaan is individuele vragenlijsten afgenomen en hij heeft vervolgens alle data op
landelijk niveau gesorteerd. Dat is belangrijk, want je kan niet altijd wat je ziet op landsniveau
laten reflecteren op individueel niveau en dus individueel gedrag.
Later zijn de dimensies van Hofstede uitgebreid, met name individualisme en collectivisme.
Waarbij Triandis zei dat we meer moesten gaan kijken naar culturele syndromen. Hij heeft de
dimensies van Hofstede samengenomen terwijl hij wel keek naar individueel niveau en niet
naar landsniveau. Daarbij maakte hij onderscheid tussen horizontaal en verticaal:
- Horizontaal individualisme houdt in dat mensen onafhankelijk zijn van elkaar maar
wel gelijk aan elkaar.
- Verticaal individualisme houdt in dat mensen onafhankelijk zijn van elkaar, maar er
zijn wel duidelijk verschillen in onder andere macht.
- Dit geldt ook voor collectivisme.
Markus & Kitayama
In dit framework wordt er door Markus en Kitayama onderscheid gemaakt tussen
interdependent en independent self construals. Zij zeggen dat de constructie van het zelf
(hoe mensen zichzelf zien, voelen en relateren aan anderen) verschilt tussen culturen. Het
zelf wordt gezien als gescheiden of niet gescheiden van anderen.
Independent self construal: het zelf is een aparte identiteit van anderen “ik ben uniek”. Dit is
vooral in het westen aanwezig.
Independent self construal: deze zelf ziet zichzelf alleen in relatie tot anderen “ik ben niet
uniek, ik zie mijzelf in relatie tot anderen”.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shimaravdelzen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
