o Rond 12de eeuw in Midden-Frankrijk (Ile de France ~ Parijs) macht Europa verlegt zich, belangrijke koningen centraliseren hun macht (trokken
religieuze en politieke macht naar zich toe vb. Hugo Capet, Lodewijk IX, Filips IV de Schone
TIJDENS PERIODE
o Standenmaatschappij Clerus en Adel (10%), boeren (90%) => hoog analfabetisme onder de bevolking, zorgt voor onmacht
Bijna 100%= zwaar gelovig mensen werden bang gemaakt met hel en vagevuur, het aardse bestaan is ongeschikt: arme mensen gaven op die
manier toch nog gemakkelijk hun weinig geld aan de Kerk uit angst
o Nieuwe macht burgerij
o Nieuwe bouwprogramma’s: gemeentehuizen, marktplaatsen, hallen, burgerhuizen, universiteiten, kloosters, burchten, kastelen, …
o Concurrentie onder de verschillende steden
o Bronnen over interieur: Gebroeders van Limburg ~ Belles Heures du duc de Berry = getijdenboek, mooi geïllustreerd en geeft ook interieurs weer
ALGEMENE BOUWPRINCIPES
ROMAANS GOTISCH
Ruimtelijk verdeeld Gelijkmatig overvloeiende ruimtes
Zware gesloten massa Opgewerkte harmonische constructie
o Gotische kathedraal= zuiverste beeld van gotische bouwstijl lichte ruimtes, hoog opgewerkte constructie, spitsbogen, …
o Naar God gericht ruimtelijk uitgedrukt (hoe hoger, hoe dichter bij God)
5. middenbeuk
6. zijbeuken
7. kapellen
8. transept
9. koor
10. koorgang
, o Streven naar telkens meer open geheel en grotere ruimtes
o Accentuering van verticaliteit muurvlak niet meer van belang
o Grondplan als geheel ontworpen
o Meestal 4 zijbeuken, koor=vergroot, kooromgang verdubbeld door krans van kapellen alles om het koor
o Kruisribgewelf (gotisch waaiergewelf) vermindering verticale en zijdelingse druk
o Kapitelen minder belangrijk
o Systeem met veel steunelementen zware dragende muren worden overbodig
o Glas voor afsluitwanden
o Skeletconstructie
o Inzicht in druklijnen en sterkteleer
o Spitsbogen
PERIODES BINNEN GOTIEK
o 1137-1200: VROEGE GOTIEK Saint-Denis
o 1190- ca. 1250: HOGE GOTIEK Chartres, Reims
o 1250- ca. 1400: ART RAYONNANT Saint Chapelle Parijs
o 1400- ca. 1500: LATE GOTIEK/ART FLAMBOYANT Saint Maclou Rouen
Saint Denis ca. 1150
• Eerste gotisch bouwwerk
• Abt Sugar (Bouwmeester)
• 2 smalle kruisribgewelven met traveeën over koor
• 7 ondiepe straalkapellen
• Kruisribgewelf overkoepelt trapeziumvormige ruimte
• Steunberen tussen straalkapellen
• Machtscentrum koningshuis verbonden met kerk
• Rationalisatie van constructie en samenhang ontwerp
Chartres, Reims 1194-1220
• Ontwikkeling naar hogere gewelven en vergroting van glasoppervlakten
, • Glas als rozetten in lichtbeuken aangebracht
• Maaswerk bood opties tot grotere glasoppervlakken
• Geen vierkant meer
• Pijlers met schachten tot in het gewelf
• Verticale stuwing
• Cathédrale Notre Dame de Reims beeldje van Engel met de glimlach = Jeanne D’Arc = humanistisch beeldhouwwerk
~ historisch detail: koningen werden in deze kathedraal gekroond
Verticaliteit en doorzichtigheid
Alle details hoger en smaller
Grote hoeveelheid sculpturen in het west gewelf
Sainte Chapelle Parijs, Art Rayonnant 1243-1248
• Ontwikkeling relatief grote glasoppervlakken
• Minder monumentale architectuur
• Hofkapel koninklijk paleis Lodewijk IX schatkist vol verzamelstukken van heiligen met o.a. de doornenkroon van Jezus
• Beneden- en boven kapel: parochiekerk voor paleispersoneel, boven kapel = privé voor koning
• Roosvenster 15de eeuw
o Seculiere gebouwen: burgerlijke bouwkunst meer betekenis
o Stadhuis: groeiende macht burgers
o Ziekenhuizen, gildehuizen, burchten, paleizen
o Persoonlijke ruimte via schilderkunst en boekdrukkunst
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinevanthienen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.