Deze samenvatting is van Hoofdstuk 18 Eiwitten uit het Nectar 4e editie biologie 6 vwo leerboek FLEX. Het behandelt de belangrijke aspecten van elke paragraaf! Alle belangrijke BINAS tabellen zijn benoemd per stukje samenvatting. Zo weet je precies wat en waar je het terug kunt vinden in BINAS en v...
Inhoudssopgave
§1 Van polypeptideketen tot een werkzaam eiwit (CE)
§2 Functies van eiwitten (CE)
§3 Enzymwerking (CE)
§4 Regeling van eiwitten in een cel (SE)
§5 Eiwitten in een cel (SE/CE)
Leerdoelen samengevat
Hoe de cel van polypeptidenketens werkzame eiwitten maakt §1
Welke functies eiwitten in een cel hebben §2
Enzymwerking §3
Hoe een cel eiwitten afbreekt of de vorming ervan remt §4
Eiwitonderzoek in cellen §5
BINAS-tabellen
67H
67K
70D
71E en H en J en K
77
79C en D
90C
Legenda
Voorbeelden zijn lichtgrijs gekleurd.
Belangrijke BINAS-tabellen zijn grijsgekleurd.
Belangrijke begrippen zijn dikgedrukt.
, §1 Van polypeptideketen tot een werkzaam eiwit
na transcriptie gaat mRNA van de kern naar een ribosoom in grondplasma waar de translatie begint
1. eerste stukje polypeptideketen is een adreslabel en bindt aan een SHM uit het grondplasma
adreslabel hecht aan de groeiende peptideketen → juiste afwerking tot eiwit
signaalherkenningsmolecuul (SHM) stopt translatie tijdelijk BINAS 71J
2. SHM hecht aan een SHM-receptor van ER
3. ribosoom koppelt aan ribosoomreceptor van ER → ribosoom boven eiwitpoort die opent
4. GTP (energierijk molecuul, vergelijkbaar met ATP) hecht aan de SHM-receptor
GTP splitst in GDP en Pi én SHM komt los van zijn receptor
5. enzym verwijdert het SHM van de polypeptideketen → translatie gaat verder
groeiende polypeptideketen komt binnen het ER terecht
6. stopcodon bereikt → ontkoppelingseiwit bindt aan mRNA → polypeptideketen losgekoppeld
7. ribosoomreceptor laat het ribosoom los → ribosoom valt in 2 delen → eiwitpoort sluit
8. in (ruw en glad) ER begint de omzetting naar een eiwit
polypeptideketen krijgt ruimtelijke eiwitstructuur en toevoegingen bv. koolhydraten
9. stukjes membraan van glad ER vormen transportblaasjes die de eiwitten voor afwerking
naar het Golgi-systeem vervoeren
in het Golgi-systeem ontstaat de definitieve eiwitvorm
Golgi-systeem voegt d.m.v. enzymen suikers, sulfaatgroepen of fosfaatgroepen toe aan de
polypeptideketens en/of koppelen meerdere polypeptideketens aaneen tot één eiwit
Golgi-systeem verpakt en sorteert de gevormde eiwitten in blaasjes afhankelijk van het
adreslabel van hun eindbestemming BINAS 79C en D
blaasjes kunnen hun inhoud door exocytose buiten de cel afgeven
blaasjes kunnen als lysosomen in het grondplasma van de cel hun functie vervullen
enzymen in lysosomen breken afvalstoffen binnen de cel af
cel hergebruikt de afbraakproducten ervan en scheidt ze uit
blaasjes kunnen met het celmembraan fuseren → maken deel uit van het celmembraan
opgenomen eiwitten in hun membraan zijn bedoeld als eiwitpoorten of receptoren
deel van de ribosomen bevindt zich vrij in het grondplasma
deze ribosomen maken vooral eiwitten die hun functie vervullen in het grondplasma
eiwitten hebben een specifieke ruimtelijke structuur
plaque: neerslag van eiwitten tussen de hersencellen bij de ziekte van Alzheimer
tangle: eiwitkluwen in hersencellen bij de ziekte van Alzheimer
denaturatie: verlies van de ruimtelijke structuur van eiwitmoleculen
primaire structuur: aantal en volgorde van verschillende aminozuren in keten BINAS 67K4
secundaire structuur: resultaat van H-bruggen tussen de NH-groepen en C=O-groepen van
verschillende aminozuren in eiwitten BINAS 67H2
α-helix: spiraalvormige secundaire structuur van een eiwitmolecuul
β-plaat: secundaire structuur van een eiwitmolecuul: een heen en weer gevouwen keten
tertiaire structuur: 3D-structuur van een eiwitmolecuul
komt tot stand door bindingen tussen de restgroepen van aminozuren via
zwakke bindingen: elektrostatische aantrekking, vanderwaalskrachten en H-bruggen
sterke binding: S-bruggen
quaternaire structuur: eiwitmolecuul samengesteld uit meerdere polypeptideketens
chaperonne-eiwitten controleren of de structuur van andere eiwitten juist is en herstellen de
secundaire en tertiaire structuur van eiwitten
als dit niet lukt, breekt de cel het verkeerd gevormde eiwit af
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ribizlik. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
