Kennisdoel 1: De student weet de betekenis van de begrippen dysmatuur en prematuur en
beschrijft welke invloed dysmaturiteit en/of prematuriteit kan hebben op de ontwikkeling
van het eten, drinken en slikken.
Prematuur te vroeg geboren < 37 weken = onderontwikkeld en vaak voeding via neus-
maagsonde.
Dysmatuur Te laag geboortegewicht voor de duur van de zwangerschap (baby kan dus wel
á terme zijn, dus de 40 weken voldragen)
Ontwikkeling van het zuigen vóór de geboorte
- Bij 40 dagen is er een onderscheid tussen respiratoir en sliksysteem
- Tussen 10 en 14 weken (GA): slikken
- Vanaf 15e week: zuigen
- Cuppen met de tong: 28 weken (GA)
- ‘Self oral-facial-stimulation’: gaat vooraf aan zuigen en slikken
(GA = gestational age = zwangerschapsduur)
Vanaf 33/ 34 weken kan er gestart worden met orale voeding, omdat dan zuigen, slikken &
ademhalen op elkaar afgestemd kan worden.
Bij premature geboortes is er een kans op hersenbeschadiging.
Bij het ontstaan van een CP (Celebrale Parese) is prematuriteit in combinatie met
dysmaturiteit een belangrijke factor.
Terminologie
Piecemeal deflutation meer slikacts op een hap
penetratie Contrast tot boven op de stemplooien
Directe aspiratie (vóór, tijdens en na de slik) contrast tot onder de stemplooien
Indirecte aspiratie Contrast vanuit het maag/ darmkanaal tot onder de stemplooien
Stille aspiratie contrast tot onder de stemplooien maar heeft geen hoorbare
hoestactiviteit tot gevolg
Kennisdoel 2: De student beschrijft welke invloed een Cerebrale Parese kan hebben op de
ontwikkeling van het eten en drinken.
CP komt voor bij 40/ 100 premature- dysmature kinderen
- Eet en drinkproblemen bij 38-70 %
- Slikproblemen bij 31%
,Invloed op eten, drinken en slikken
- Te hoge/ te lage spierspanning in de mond waardoor drinken moeilijk gaat
- Problemen bij slikken en kauwen
- Verminderde aansturing mondspieren > onwillekeurige bewegingen > morsen/
verslikken
- Afwijkende waarneming voedsel in de mond > overgevoeligheid van warm of koud
voedsel
- Wanneer het kind te weinig voeding binnen krijgt kan er een groeiachterstand
optreden.
- Als het eten en drinken niet prettig verloopt kan er spanning ontstaan tussen de
ouder en het kind.
- Afwijkende mondbewegingen van de tong (sabbelen, bijtreflex & kokhalzen) en de
mond (mond- en lipsluiting) worden sterker als er niets aan gedaan wordt.
- De spieren die tijdens het eten en drinken gebruikt worden, heeft het kind later ook
nodig om te praten. Een verkeerde of onvoldoende gebruik van deze spieren heeft
een negatief gevolg op de taalontwikkeling van het kind.
- Het kind heeft alle energie nodig om te overleven waardoor er weinig energie over
blijft over het zuigen
- De baby heeft een zwak zuig reflex dus de voeding opname gaat moeizaam
- Geen start van de zuigbewegingen
- Beschadiging van het onvoldoende gerijpte longweefsel (door beademing)
CP: 3 hoofdgroepen
Spastische CP (meest voorkomend)
- Unilateraal of bilateraal
o Stoornissen in de spieractivatie
Kinderen zijn vrij rustig in het bewegen
o Stoornissen in de biomechanische eigenschappen van de
spier
Spierstijfheid
Stoornis in de spierlengte
Dyskinetische CP
- Abnormale houdingen of bewegingen
- Onwillekeurige / ongecontroleerde bewegingen, ook in rust
- Repeterende en soms stereotype bewegingen
, Atactische CP
- Abnormale houding en/of beweging
- Verlies van normale spiercoördinatie
o Beweging met abnormale kracht, ritme en precisie
o Hypermetrie niet goed gerichte en overdreven
bewegingen
o Dysdiadochokinesie niet goed de mond aan kunnen
sturen
Kennisdoel 3: De student benoemt en beschrijft de fases van het
slikken
Fase 1: Orale fase (bewust en willekeurig)
Het kauwen van voedsel, mengen van voedsel met speeksel. Tong brengt voedsel achter in
de mond. Dit is de fase waarbij het voedsel of de vloeistof in de mond is.
Fase 2: Faryngeale fase (bewust en onwillekeurig)
Afsluiten verbinding naar de nasopharynx. Afsluiten trachea en heffen larynx. Openen
oesofarynx. Persen voedsel van mond door farynx. Dit is de beginfase van het
daadwerkelijke slikken.
Fase 3: Oesofageale fase (onbewust en onwillekeurig)
Peristaltiek in de oesofagus naar de maag. Relaxatie onderste oesofagus sfincter. Dit is de
fase waarbij het voedsel of de vloeistof de slokdarm in gaat en via peristaltische bewegingen
naar beneden wordt gebracht.
Slikken
Het geheel van gedrags-, sensorische-en motorische handelingen ter voorbereiding op de
slikbeweging, inclusief de cognitieve bewustwording van de aankomende eetsituatie, de
visuele herkenning van het voedsel en alle fysiologische reacties op de geurende
aanwezigheid van voedsel, zoals bijvoorbeeld toename van speeksel
Dysfagie
Door verminderd functioneren van structuren, spieren of zenuwen in het orale,
faryngealeen/of oesofageale gebied met als gevolg problemen bij het transport en/of
beveiliging kunnen één of meerdere consistenties (van vloeibaar tot vast) niet, moeilijk of
niet veilig van mond naar maag gebracht worden. Hierdoor ontstaat een verhoogd risico op
aspiratiepneunomie, dehydratie en/of malnutritie.
Dysfagie vs Eetproblemen
Bij kinderen of mensen met een verstandelijke beperking worden slikstoornissen met een
organisch bepaalde oorzaak vaak versterkt en onderhouden door niet-organische
(gedrags)factoren
Dus mogelijk wel een eet-drinkprobleem, terwijl er geen slikstoornis (meer) is!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentlogopedieHU. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.