Dit zijn alle aantekeningen van de colleges van het vak Gerontology. Ze zijn in het Nederlands geschreven (voor alle mensen die het liefst leren in het Nederlands), met veel plaatjes en veel uitleg. Hierdoor is het een goede samenvatting van de colleges voor het tentamen!
Gerontology
= the study of social, psychological and biological aspects of aging
In dit vak zullen we ons vooral richten op het neuropsychologische perspectief van het ouder
worden. Hierin kijken we dus vooral naar de interactie tussen het brein, en gedrag.
Learning objectives
Na deze cursus weten we:
• Psychological, cognitive and biological changes that accompany normal aging
• Biological and psychological theories of aging
• Signs and symptoms of the most common dementia syndromes
• The daily life consequences of dementia syndromes for patients and their families
Week schedule
We beginnen met het normale ouder
worden, dit is omdat we dementie en
vormen hiervan kunnen zien als een
manier van abnormaal ouder worden.
En als je het abnormale wil begrijpen,
is het goed om ook te weten hoe het
verloopt op een ‘normale’ manier.
Vandaag – normale veroudering
Hiernaast zie je een trap die een
beschrijving geeft van de levensloop. Je
begint als kind onderaan de trap, omdat
je nog niet heel veel kunt en nog veel
moet leren. In je adolescentie/jonge
volwassenheid heb je een piek, waarna
de aftakeling begint met ouder worden
en ziektes krijgen bijvoorbeeld.
Dit is een illustratie waaruit wij
natuurlijk vooral ingaan op het moment
dat de trap opnieuw naar beneden gaat
– de veroudering.
,Life course trajectories of body functions
A = normale ontwikkeling en
achteruitgang
B = blootstelling in de jeugd kan
afdrukken achterlaten op de
ontwikkeling
C = blootstelling halverwege of later
in het leven kan afdrukken
achterlaten op de ontwikkeling
Verdeling van leeftijd piramide:
1950 2014 2060
In 2014 zien we allereerst minder geboorten. We zien een babyboom generatie waarbij de vele
baby’s nu allemaal volwassen zijn. daarnaast zien we dat het aantal mensen die ouder zijn dan 70
toeneemt.
In 2060 zullen we nog minder geboortes zien, en steeds meer mensen die een hoge leeftijd halen.
Proportie van de populatie mensen die ouder zijn dan 60 jaar
Mensen worden steeds ouder. Zeker geldt
dit voor de meer ontwikkelde, en daarmee
ook de voorop lopende landen.
,Levensverwachting bij geboorte
Ook de levensverwachting wordt steeds
hoger. Ook geldt dit vooral in welvarende
landen, maar dit stijgt ook in de minst
welvarende landen. Door betere hygiëne,
gezondheidszorg, opleiding, etc.
Kinderen per vrouw
Het aantal kinderen per vrouw neemt
hard af. Waar kinderen (vooral in niet
welvarende landen) vroeger nodig
waren voor inkomsten en zorg op de
oudere dag, hebben we kinderen niet
meer ‘nodig’ en daalt het aantal
enorm. Ook natuurlijk omdat nu veel
minder kinderen overlijden dan
vroeger.
Definities van leeftijd
• Chronologische leeftijd
= gemeten in tijdseenheden (maanden of jaren) die iemand heeft vanaf de geboorte
• Biologische leeftijd
= waar mensen staan ten opzichte van het aantal jaren dat ze leven (kijkend naar de organen
van een persoon en het lichaam met zijn fysieke verschijning)
• Functionele leeftijd
= bekwaamheid van het persoon in het uitvoeren van specifieke taken in vergelijking met
chronologische leeftijdsgenoten
• Psychologische leeftijd
= hoe goed past een persoon zich aan aan veranderingen
• Sociale leeftijd
= opvattingen van de meeste leden van een samenleving over wat individuen uit een
bepaalde chronologische leeftijdsgroep zouden moeten doen en hoe ze zich zouden moeten
gedragen
, Perspectieven op het verouderingsproces
• Normatieve veroudering
Wat wordt beschouwd als een gewoon, normaal of een gemiddeld resultaat
• Succesvolle veroudering
Wat wordt beschouwd als een ideaal in plaats van een gemiddeld resultaat
• Positieve veroudering
Het vermogen om geluk en welzijn te vinden, zelfs in het licht van fysieke en/of
psychologische uitdagingen
Twee theoretische modellen van het ouder worden
• The seletive optimization with compensation model of aging (Baltes & Baltes, 1990)
• The ecological model of aging (Lawton & Nahemow, 1973)
1. The selective optimization with compensation model of aging
Individuen zijn hun hele leven bezig
met aanpassing. Ze zijn in staat om te
leren en het wijzigen en inroepen van
extra (reserve) capaciteit die ze
wellicht niet nodig hebben onder
normale omstandigheden.
• Selectie:
Is een strategie om
inspanningen te
concentreren op domeinen
waarin het effectief functioneren waarschijnlijk hoog blijft
• Optimalisatie:
Is een strategie om te focussen op gedrag dat niet alleen de kwantiteit, maar ook de kwaliteit
van leven maximaliseert
• Compensatie:
Verwijst naar het vervangen van strategieën wanneer verliezen optreden
2. The ecological model of aging
De interactie tussen de competentie van
een persoon en de omgeving resulteert in
een bepaald niveau van aanpassing, welke
gemeten wordt naar het emotionele welzijn
van een persoon
Competentie: fysieke, sensorische,
cognitieve en sociale capaciteiten
Een persoon met een hoge competentie zal
zich positief aanpassen aan een groter
bereik van milieupers dan een persoon met
een lage competentie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritdeweijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
