College aantekeningen
Hoorcollege aantekeningen Klinische Psychologie
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Alle hoorcolleges letterlijk meegetypt, inclusief plaatjes en voorbeelden.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 102 pagina's
Voorbeeld 4 van de 102 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Klinische psychologieCollege 1, dinsdag 12 november
3 vragen per leerdoel.
Geschiedenis van de Klinische Psychologie
Slide 9: B
Geschiedenis in een notendop
Twee dingen:
- Er is een tijd geweest waarin mensen geloofden in het bestaan van demonen. Mensen
waren bezeten van de duivel. Dit veroorzaakte de psychopathologie.
- Andere is de somatogene hypothese: mensen dachten dat de verklaring voor
psychopathologie in biologische oorzaken lag. Dus de hersenen en het bloed en andere
biologische factoren.
Ontstaan van de psychiatrie
Klinische psychologie ging over in psychiatrie.
Mensen die verschillende boeken hebben geschreven en verschillend hebben nagedacht
over de psychopathologie:
1798 Philippe Pinel: Simpel classificatiesysteem + morele behandeling. We kunnen mensen
classificeren:
- Melancholisch
- Manisch
- Dement
- Idiotisme (geestelijke beperkingen).
Hij was ook heel erg van de morele behandeling -> mensen die in instellingen zitten moeten
niet vastgeketend worden maar als mens behandeld worden
1812 Benjamin Rush: eerste die heeft nagedacht over de geest/psyche en vanuit daar
nadenken over psychopathologie. Dus begrijpen van de ziektes van de geest
1869 Francis Galton: Oorsprong van individuele verschillen. Waarom is de ene persoon wel
depressief en de ander niet. Vanuit de genetica en eugenetica bekeken.
1883 Emil Kraepelin: eerste moderne classificatiesysteem, voorloper van de DSM.
Geïnteresseerd in schizofrenie. Focus op biologische oorzaken
1917 Sigmund Freud: Psychoanalyse, focus op psychologische oorzaken, niet biologische.
American Psychiatric Association (1844)
American Psychological Association (1892): niet specifiek over de klinische psychologie
1
,Klinische psychologie tot WO1
Tot de eerste wereldoorlog waren er geen klinische psychologen. Wel experimentele
psychologen die allemaal onderzoekjes deden naar taalachterstanden bij kinderen.
Lichter Witner ging dit voor het eerst in praktijk brengen.
1907: eerste klinische tijdschrift
Soldaten kwamen getraumatiseerd terug (Shell shock aka PTSS). Hier waren geen
behandelopties voor.
Klinische psychologie tijdens 2e WO
Er werd geselecteerd op IQ testen en mentale sterkte of mensen in het leger mochten. Dit
omdat oorlog zeer traumatisch kan zijn. Deze testen werden ontwikkeld om mensen te
selecteren die het meest veerkrachtig zijn op het moment dat ze in traumatische situaties
zijn.
Veterans administration (1930): Mensen beter voorbereiden op situaties waarin ze terecht
kwamen
Rond de 2e WO waren er voornamelijk psychiaters (psychotherapie en medicatie), nog maar
weinig klinische psychologen. Dus door de 2e WO is de klinische psychologie ontstaan.
Psychiaters konden het allemaal niet meer aan qua drukte.
Na de 2e WO:
Boulder model
1947: APA (American Psychological Association) commissie over klinisch-psychologische
training
- Kijken naar al bestaande programma’s
- Nieuwe inhoud aanbevelen
- Standaard ontwikkelen
1949: Congres in Boulder over post-Bachelor educatie in de klinische psychology: Shakow
rapport.
- Focus op de ‘heilige drie-eenheid’ van diagnostiek, therapie en onderzoek -> Klinische
psychologen als scientist-practioners!
Scientist practioners model: aan de ene kant zijn klinische psychologen wetenschappers en
daarnaast ook praktijkgericht.
Kritiek
1965: Congres in Chicago
- Niet genoeg nadruk op zowel onderzoek als praktijk
- Vaardigheden nodig voor onderzoek vs. praktijk niet verenigbaar?
- Onderzoeksvaardigheden leiden niet tot betere praktijkvaardigheden
1967: APA commissie over wetenschappelijk en professionele doelen
- Herstructurering van klinische psychologie opleidingen
1973: Congres in Vail: Clark rapport
- Klinisch psychologen kunnen ook vooral praktijkgericht zijn
2
,Wat is klinische psychologie?
Praktische component
- Psychopathologie = symptomen die kunnen duiden op een psychologische stoornis
Wetenschappelijke component
- Psychopathologie= onderzoek naar (symptomen van) psychologische stoornissen en
oorzaken en mechanismes
‘Abnormale psychologie’: deze cursus wordt niet zo genoemd omdat het erg Amerikaans en
onmenselijk is.
Wat is abnormaal?
Abnormaal = afwijkend van statistische normen
Pluspunten
- Er zijn duidelijke afkappunten (cut-offs)
- Kwantificeerbaarheid: de frequentie van het gedrag kan worden gemeten. Dus we weten
wie een spinnenfobie heeft.
Minpunten
- Niet alle zeldzame gedragingen zijn onwenselijk
- Niet alle ‘abnormale’ gedragingen zijn zeldzaam. Sommige abnormale gedragingen (bv.
Roken) zijn niet zeldzaam, gebeurt heel veel.
- Afkappunten zijn arbitrair
Abnormaal = afwijkend van sociale norm?
We toetsen iemand tegen de sociale norm. Dit vinden we met z’n allen abnormaal
Pluspunten
- Houdt rekening met variatie tussen culturen. Wat in de ene cultuur als abnormaal wordt
gezien kan in een andere cultuur als normaal worden gezien.
Minpunten
- Er bestaat geen algemene overeenstemming over sociale normen. Het kan zo zijn dat
mensen in Nederland sneller worden behandeld en een beter welzijn bevinden dan mensen
die in een ander land hier niet voor worden behandeld.
- Normen veranderen met de tijd. Homoseksualiteit werd nog lang als abnormaal
beoordeeld.
- Situatie en context kunnen normen beïnvloeden. Rugby team dat is neergestort en hebben
elkaar opgegeten om te overleven. Dit verschilt dus per situatie.
Abnormaal = disfunctioneren?
Door zo gefocust te zijn op bv een spinnenfobie word je beperkt in andere dingen in het
dagelijkse leven, zoals douchen, relaties etc.
Pluspunten
- Focus op hoe onaangepast (schadelijk) het gedrag is
3
, Minpunten
- Sommige ‘abnormale’ gedragingen kunnen wel adaptief zijn. Bv. Meer slapen in de winter
- Niet alle onaangepaste gedragingen worden als abnormaal gezien. Bv. Roken is niet
adaptief, maar wordt nog wel redelijk sociaal geaccepteerd, dus niet abnormaal genoemd.
Abnormaal = psychisch lijden veroorzakend
-> als de vrouw van de spinnen heel veel stress ervaart dan veroorzaakt dat psychisch lijden
Pluspunten
- Focust op hoe onwenselijk het gedrag is voor het individu
- Niet gebonden aan statistische of sociale of normen
Minpunten
- Mensen zien wellicht niet in dat hun gedrag leed veroorzaakt.
- Het lijden kan vanuit de situatie verklaarbaar zijn. Als iemand rouwt om het verlies van een
dierbare zijn de symptomen erg verklaarbaar en niet snel als abnormaal bestempeld
worden.
De 3 D’s van abnormaliteit?
Deviance: Afwijkend van een (statistische of sociale) norm
Dysfunction: Sociaal disfunctioneren, werkgerelateerd etc
Distress: Psychisch lijden (zelf of in omgeving)
In het Nederlands juridisch systeem ook:
Danger: een gevaar zijn voor jezelf of je omgeving -> TBS
-> Komt in de DSM minder naar voren
DSM-4 (1994, 2000)
- Lijstjes van symptomen die gebruiken we om psychische stoornissen vast te stellen
- Criteria over hoeveel symptomen aanwezig moeten zijn (en hoe lang) -> categorische
aanpak.
Ook: Symptomen moeten klinische significant lijden of beperkingen in het .. functioneren
veroorzaken’
DSM is wel op de westerse wereld gebaseerd.
Vice-voorzitter DSM-5 Task Force:
= Directeur onderzoek, American Psychiatric Association
Quote DSM-V: ‘our intent with the DSM-5 is to make it a much more fine-tuned, fine-grained
system so that we have a better assessment with repeated research, like we have for blood
pressure or cholesterol estimates’
Abnormaal = medisch gezien ziek?
Verschil in mensen voor een behandeling van angst voor spinnen en na een behandeling.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eefkelnijhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen