Diabetes mellitus
De woorden diabetes mellitus komen voort uit het Latijn. Diabetes
betekent ‘doorlopen’ (van de urine) en mellitus betekent ‘zoet’. In
vroegere tijden – toen er nog geen diagnostische apparatuur was – kon
een dokter de diagnose diabetes mellitus stellen door de urine van de
zorgvrager te proeven. Als de urine zoet smaakte, zou er sprake kunnen
zijn van diabetes mellitus of suikerziekte. Bij diabetes mellitus komt de
suiker (glucose) namelijk niet of in onvoldoende mate in de cellen en blijft
in de bloedbaan circuleren. Het teveel aan glucose in de bloedbaan wordt
dan door de nieren uitgescheiden in de urine.
Bestudeer uit:
1) ‘Anatomie en fysiologie’, hoofdstuk 6 ‘Spijsvertering’ en hoofdstuk
10 paragraaf 10.1.3 ‘Alvleesklier’.
2) ‘Basisboek pathologie’, hoofdstuk 24 ‘Hormoonstelsel’ paragraaf
24.4 ‘De pancreas’.
3) Diabetes Vereniging Nederland (DVN): https://www.dvn.nl
4) Diabetesfonds: https://www.diabetesfonds.nl
Gebruik de bovenstaande bronnen om onderstaande vragen te maken.
Vragen.
1. Maak een schematische tekening van de ligging van de alvleesklier
(pancreas), de galblaas, de twaalfvingerige darm (duodenum), de
papil van Vater en de buizen die daarop uitmonden. Benoem in de
tekening de verschillende onderdelen.
2. De alvleesklier scheidt via de alvleesklierbuis alvleeskliersap
(pancreassap) af in het duodenum. In dit sap zitten de enzymen
amylase, trypsine en lipase en natriumbicarbonaat. Wat is de functie
van elk enzym en van het natriumbicarbonaat?
- Amylase: vertering zetmeel
- Trypsine: eiwit afbrekend enzym
- Lipase: vet afbrekend enzym
- Natriumbicarbonaat: neutralisatie zure spijsbrij
3. Wat heeft natriumbicarbonaat te maken met de pylorusreflex van de
maag?
- Pas wanneer de zure spijsbrok in de 12vingerige darm
geneutraliseerd is door het natriumbicarbonaat (NaHCO3) uit het
pancreassap, ontspant de kringspier zich weer, waardoor de
maagportier opnieuw open gaat.
Door: Jurriaan Smit Regio College
, Pathologie VIG-MZ
4. Teken op de tekening bij vraag 1 ook de eilandjes van Langerhans.
Deze eilandjes produceren de hormonen insuline en glucagon.
5. Omschrijf de werking van de hormonen insuline en glucagon en geef
bij elk hormoon aan wanneer deze worden afgescheiden aan de
bloedbaan.
- Insuline: voor de omzetting van glucose in glycogeen. Het heeft
dus een sterk bloedglucoseverlagende werking. De belangrijkste
reden waardoor insuline het glucosegehalte in het bloed verlaagt,
komt doordat insuline ervoor zorgt dat glucose gemakkelijk
vanuit het bloed in de lever- en spiercellen kan komen. In de
cellen zelf zorgt insuline dan voor de omzetting van glucose tot
glycogeen (de opslagvorm).
- Glucagon: bloedglucoseverhogend. Glucagon heeft daarom
dezelfde functie als het hormoon adrenaline dat afkomstig is uit
de bijnieren. We zeggen dan ook dat het hormoon insuline de
antagonist (‘tegenwerker’) is van de hormonen glucagon en
adrenaline. Door een goede samenwerking van de voornoemde
hormonen zal het glucosegehalte in het bloed vrijwel constant
zijn.
6. Wat is de functie van glycogeen en waar in het lichaam is het
opgeslagen?
- In de mens wordt glycogeen (opgeslagen glucose) voornamelijk
opgeslagen in de spieren en de lever en dient het als secundaire
langdurige energieopslag
7. Op welke momenten wordt het glycogeen door het lichaam
gebruikt?
- Als je bloedsuikerspiegel te laag is dan kan je lichaam glycogeen
weer omzetten in glucose zodat je bloedsuikerspiegel weer
normaal wordt.
8. Wat zijn de verschijnselen van diabetes mellitus bij een zorgvrager
die niet is ingesteld op medicatie?
- Ze kunnen een hypoglykemie of een hyperglykemie krijgen. Dus
een te laag of een te hoge bloedsuikerspiegel.
9. Wat houdt diabetes mellitus type 1 in?
- Er is sprake van een absoluut te kort aan insuline. Je kunt dit
krijgen op jonge leeftijd.
10. Wat houdt diabetes mellitus type 2 in?
- Het lichaam is minder gevoelig geworden voor insuline. Je kunt dit
krijgen als je overgewicht heb of na je zwangerschap. Dit is de
meest voorkomende. Kan erfelijk zijn.
Door: Jurriaan Smit Regio College
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisajacoba. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.