Webcollege week 1 -> Bronnen jeugdrecht en afstamming
❏ Bronnen jeugdrecht: internationaal en nationaal
❏ Afstamming en familierechtelijke betrekkingen
❏ Gevolgen afstamming
❏ Juridische ouders -> wie is moeder of wie is vader
❏ Erkenning
❏ Gerechtelijke vaststelling vaststelling ouderschap
❏ Adoptie
❏ Huiswerk week 2
Jeugdrecht valt niet onder één rechtsgebied maar is versnipperd en geregeld in de
verschillende wetten die voor jeugdigen van belang zijn.
Bronnen jeugdrecht:
- Internationaal
- Nationaal
Internationaal:
- EVRM
- Handvest Grondrechten van de Europese Unie
- Haags Kinderontvoeringsverdrag
- Haags Verdrag inzake interlandelijke adoptie
- IVRK
Nationaal:
- Staatsrecht -> Grondwet
- Bestuursrecht -> Jeugdwet, AWB, Rijkswet op het Nederlanderschap
- Strafrecht -> Wetboek van Strafrecht, Wetboek van Strafvordering
- Burgerlijk Recht -> Burgerlijk Wetboek, Wetboek van Rechtsvordering, WOBKA
Internationaal boven Nationaal!
De Verdragen en de Europese Jurisprudentie over (met name) artikel 8 EVRM hebben
(steeds meer) een doorslaggevende invloed op de nationale wetgeving en de uitvoering
ervan.
Afstamming -> Boek 1 titel 11 BW
, ● Betreft de juridische regels over de familierechtelijk relatie tussen een kind en zijn
ouders
● Wie kunnen volgens de wet (juridisch) ouder(s) zijn
● Wat zijn volgens de wet de gevolgen van (juridisch) ouderschap
Artikel 1:197 BW
Kernwoord: familierechtelijke betrekking
Een kind en zijn ouders staan in familierechtelijke betrekking tot elkaar.
Gevolgen familierechtelijke betrekkingen:
● Familienaam -> 1:5 BW
● Gezag -> boek 1, titel 14 BW
● Recht op omgang en informatie -> 1:377a jo 1:377b BW
● Verplichting tot onderhoud -> 1:404 BW
● Erfrecht -> Boek 4 BW
● Nationaliteit -> Artikel 3 Rijkswet op het Nederlanderschap
Er worden in de praktijk 3 vormen van ouderschap onderscheiden:
● Biologisch ouderschap - Van wie stamt het kind af
● Juridisch ouderschap - Wie is volgens de wet ouder
● Sociaal ouderschap - Bij wie groeit het kind op
Juridisch ouderschap:
- Het is het juridische ouderschap dat de familierechtelijke betrekking tot stand brengt
- Niet het biologische ouderschap
- In de praktijk vallen biologische afstamming en juridisch ouderschap en sociaal
ouderschap vaak samen
- Maar lang niet altijd, denk aan: Erkenning / adoptie / duo moederschap /
zaaddonorschap / eiceldonatie en draagmoederschap
Bij deze vormen van juridisch ouderschap is er geen biologische afstamming aanwezig of
noodzakelijk.
Wie zijn de juridische ouders? -> artikel 1:198 BW en artikel 1:199 BW
Belangrijk: Een kind kan - op grond van de wetsgeschiedenis - maar twee juridische ouders
hebben.
Wijziging afstammingsrecht per 1 april 2014:
● Per 1 april 2014 is de zogenaamde ¨Wet Lesbisch ouderschap¨ in werking getreden
● In deze wet is de positie van de vrouwelijke echtgenote/partner van de biologische
moeder van het kind gelijkgetrokken met die van de mannelijke echtgenoot/partner
van de biologische moeder van het kind
● En wordt de vrouw met wie de biologische moeder bij de geboorte is getrouwd
automatisch de tweede juridische ouder van het kind - op voorwaarde dat de
zaaddonor onbekend is volgens de Wet Donorgegevens Kunstmatige bevruchting
● Of kan de vrouwelijke partner van de biologische moeder in alle andere gevallen met
toestemming van de moeder het kind erkennen
, Artikel 1:198 BW -> Wie is juridisch de moeder:
● Lid 1 onder a: De vrouw die het kind heeft gebaard
● Lid 1 onder b: De vrouw die op het tijdstip van de geboorte van het kind is gehuwd of
door een geregistreerd partnerschap met de moeder is verbonden, indien het kind is
verwekt door kunstmatige donorbevruchting
● Lid 1 onder c: De vrouw die het kind heeft erkend
● Lid 1 onder d: De vrouw wier ouderschap gerechtelijk is vastgesteld
● Lid 1 onder e: De vrouw die het kind heeft geadopteerd
Artikel 1:199 BW -> Wie is juridisch de vader:
● Onder a: De man die op het tijdstip van de geboorte van het kind is gehuwd of door
een geregistreerd partnerschap is verbonden met de vrouw uit wie het kind geboren
is
● Onder b: De man wiens huwelijk of geregistreerd partnerschap met de vrouw uit wie
het kind is, binnen 306 dagen voor de geboorte van het kind door zijn dood is
ontbonden; of van wie hij binnen 306 dagen voor de geboorte van het kind was
gescheiden of gescheiden heeft geleegd
● Onder c: De man die het kind heeft erkend
● Onder d: De man wiens vaderschap gerechtelijk is vastgesteld
● Onder e: De man die het kind heeft geadopteerd
Verschil verwekker/donor:
● Verwekker: een man die een kind heeft verwekt door middel van
geslachtsgemeenschap met de moeder en die daarmee heeft ingestemd met de
daad van verwekking
● NB: degene die instemt met een daad van verwekking kan ook de vrouwelijke
partner van de moeder van het kind zijn
● Donor: een man die alleen zijn sperma doneert; dit sperma wordt na de donatie door
vrouw gebruikt met de bedoeling een kind te verwekken via kunstmatige inseminatie
en er vindt geen lichamelijk contact plaats tussen de donor en de vrouw
● Van belang bij: Gerechtelijke vaststelling ouderschap alleen voor verwekker /
Onderhoudsverplichting alleen voor verwekker
Erkenning -> artikel 1:203 BW:
● Erkenning is een rechtshandeling, die leidt tot juridisch ouderschap over een kind dat
alleen een moeder heeft. De erkenning vindt plaats door het laten opmaken van een
akte van erkenning bij de Burgerlijke Stand of bij notariële akte
● De erkenning heeft pas rechtsgevolg vanaf het moment waarop de erkenning is
gedaan (en heeft dus geen terugwerkende kracht)
NB: Een erkenning door een vrouw is mogelijk sinds 1 april 2014.
Erkenning niet mogelijk -> artikel 1:204 BW:
● Door een man die door een te nauwe verwantschap geen huwelijk of geregistreerd
partnerschap met de moeder zou mogen sluiten (1e graad: vader, broer en zoon van
de moeder)
● Door een man die nog geen 16 jaar is
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jamienannen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.