Het constitutionele kader
Bestuursprocesrecht: ziet op geschillen tussen naar hun aard verschillende partijen, de
overheid en burger. Het algemeen belang staat tegenover het individueel-particuliere belang.
Rechtspraak:
- art. 6 en 13 EVRM: beginsel van effectieve bescherming
• art. 6 EVRM: iedereen heeft bij het vaststellen van zijn burgerlijke rechten en
verplichtingen recht op een fair trial: en eerlijke en openbare behandeling van zijn
zaak, binnen een redelijke termijn, door een onpartijdige en onafhankelijke rechter
die bij de wet is ingesteld.
• art. 13 EVRM: garandeert een effectief rechtsmiddel in geval van schending van
verdragsrechten
- Hoofdstuk 6 Grondwet
- Wet Algemene Bepalingen
- Wet op de Rechterlijke Organisatie
- Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren
- Art. 1:1 en 1:4 Awb.
Artikel 6 EVRM:
- vaststellen burgerlijke rechten en verplichtingen. Beslaat bijna het gehele
bestuursrecht op belastingheffingen na.
- Bepalen gegrondheid vervolging: vervolging hoeft niet per se strafrechtelijk te zijn.
Bv. bestuurlijke punitieve sancties (voegen leed toe)
↓
Verdragsautonome inhoud: beide delen moeten uitgelegd worden in het kader van het
EVRM.
Burgerlijke rechten en verplichtingen: correspondeert met art. 112 Grondwet.
- lid 1: rechtsbetrekking tussen partijen is niet relevant in een geschil. Eiser kan
rechtsvordering civielrechtelijk aankleden, waardoor de achterliggende
rechtsverhouding er niet toe doet HR Guldemond/Noordwijkerhout.
- Lid 2: geschil mag niet uit een civielrechtelijke rechtsverhouding voortvloeien. Het
moet gaan om een bestuursrechtelijke rechtsverhouding. Geschil kan daarom door
de rechterlijke macht behandeld worden en door rechters die niet tot de rechterlijke
macht behoren.
↓
Lid 1 blijft gelden ongeacht lid 2. Je kan namelijk met verschillende rechters te maken
hebben. Welke rechter recht spreekt hangt af van de ontvankelijkheid van de eiser. De
bestuursrechter gaat voor de burgerlijke rechter. De burgerlijke rechter fungeert als
algemene restrechter. De burgerlijke rechter kan worden benaderd voor het verkrijgen van
schadevergoeding. De burgerlijke rechter zal zijn onrechtmatigheidsoordeel dan afstemmen
op dat van de bestuursrechter. HR Bentheman, HR Procola, HR Kleyn
Rechterlijke macht:
- Art. 2 Wet RO
• de rechtbanken
• de gerechtshoven
• de Hoge Raad
- Niet: de overige bestuursrechtelijke colleges
• Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State
• het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBB)
• de Centrale Raad van Beroep (CRvB)
1
, Raad voor de Rechtspraak (afdeling 6 Wet RO, art. 91, 94, 95)
Onderwerp Taak
Uniforme rechtstoepassing en bevordering Bieden van ondersteuning aan activiteiten
van juridische kwaliteit van de gerechten
AVV’s en beleid op het terrein van Advisering aan regering en Staten-Generaal
rechtspleging na overleg met gerechten
Uniformerende rechters: de bestuursrechter oordelen in beginsel op grond van een uniform
bestuursprocesrecht (hoofdstuk 8 Awb). Er zijn vijf verschillende colleges belast met
bestuursrechtspraak: gerechtshoven (in belastingzaken), Afdeling bestuursrechtspraak van
de Raad van State, de Centrale Raad van Beroep, het College van Beroep voor het
bedrijfsleven en het gerechtshof Leeuwarden (Wet administratiefrechtelijke handhaving
verkeersvoorschriften).
Rechterlijke colleges
Wel onder de RvdR Niet onder de RvdR
Wel onderdeel rechterlijke - de rechtbanken De Hoge Raad
macht - de gerechtshoven
Geen onderdeel rechterlijke - CRvB De Raad van State
macht - CBB
Bestuursrechter (art. 1:4 Awb):
- materieel criterium: onafhankelijk bij de wet ingesteld belast met bestuursrechtspraak
(bestuursrechtspraak is terug te leiden tot art. 112 lid 2 Gw)
- formeel criteruim: onderdelen van de rechterlijke macht zijn soms ook bestuursrecht
als de Awb of WAHV van toepassing is
Awb: de sectoren bestuursrecht, de belastingrechter
WAHV: de sectoren kanton, gerechtshof Leeuwarden
Behoorlijke rechtspraak:
Artikel 6 EVRM Nederlandse Grondwet
Toegang tot de rechter Indirect, art. 17: ius evocando
Onpartijdige rechter: n.v.t.
- subjectief: ziet op de persoon van de rechter. Wordt
verondersteld aanwezig te zijn zolang niet het tegendeel
blijkt.
- Objectief: iedere schijn van partijdigheid moet worden
voorkomen. Ziet toe op de rechter als persoon en op de
rechterlijke instantie.
Onafhankelijke rechter: Benoeming voor het leven +
- zakelijk (functioneel): de rechter kan zijn uitspraak garanties tegen willekeurig
baseren op zijn eigen, vrije oordeel over feiten en ontslag (art. 117)
rechtsgronden. Er mag geen sprake zijn van binding ten
opzichte van de partijen
- persoonlijk (rechtspositioneel)
Eerlijke behandeling: Motivering (art. 121)
- hoor en wederhoor
- motiveren
Openbare behandeling Openbaarheid (art. 121)
Berechting binnen een redelijke termijn n.v.t.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper CvG2011. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.