Functie van het immuunsysteem
- moet in actie komen tegen alle potentiële binnendringers (pathogenen) die schade kunnen
toebrengen
- moet onderscheid maken tussen eigen en niet-eigen
- moet onderscheid kunnen maken tussen gevaarlijk en niet gevaarlijk
Waar komen pathogenen ons lichaam binnen als we ziek worden? alle plekken wat in
contact staat met de buitenwereld
2 verschillende pathogenen
- intracellulaire pathogenen
- gaat in een cel zitten
- alle virussen
- sommige bacteriën & protozoa
- extracellulaire pathogenen
- zijn aanwezig buiten de cel
- meeste bacteriën en protozoa
- meeste meercellige parasieten
Cytokines = signaalstof die effect heeft op nabij gelegen cellen door te binden aan
receptoren van de target cel
1
,Chemokines = soort cytokine dat als doel heeft om witte bloedcellen uit het bloed aan te
trekken
Aangeboren en verworven immuniteit
- aangeboren immuniteit
- heb je vanaf de geboorte
- is direct functioneel
- niet specifiek kan op alles reageren
- eerste verdedigingslinie
- maakt gebruik van gemeenschappelijk eigenschappen van indringers; PAMPs dus beetje
specifiek
- werkt snel
- verworven immuniteit
- krijg je later
- specifiek
- past zich aan aan de specifieke indringer
- duurt langer
- bouwt geheugen op
Dendritische cellen zitten tussenin (kunnen al dingen bij geboorte & zijn brug bij
verworven) dus beide
Aangeboren en verworven immuniteit
- systemen werken samen
- 2 stadia in een infectie
- immediate innate
- induced innate
- in het eerste stadium gaat vooral het aangeboren immuunsysteem te werk
2
, - als het langer duurt gaan de cellen chemokines uitscheiden waardoor cellen uit het bloed
daarnaar toe komen en die gaan dan helpen (vooral neutrofielen want 80% van bloed zijn
neutrofielen)
- als het nog langer duurt komt het verworven immuunsysteem erbij
Alle cellen praten met elkaar. Dit wordt gedaan in de vorm van signaalstoffen (cytokines) en
receptoren.
Fagocytose
- er zijn cellen in je lijf die alles opeten (fagocyteren) wat ze tegenkomen fagocyten
- fagocyten
- neutrofielen
- dendritische cellen (DC)
- monocyten
- macrofagen
- mestcellen
Bacteriën (en alle andere pathogenen) hebben bepaalde eigenschappen die veel pathogenen
gemeen hebben. Fagocyten hebben hier receptoren voor die bepaalde eigenschappen
(PAMPs) herkennen hierdoor kunnen fagocyten bacteriën (lichaamsvreemde
pathogenen) herkennen,
Fagocyten hebben receptoren voor pathogen-associated molecular patterns PAMPs.
Als een fagocyt iets opeet wordt er een blaasje gevormd genaamd een fagosoom.
Fagosoom gaat dan fuseren met een lysosoom. Een lysosoom heeft enzymen die bacteriën
kunnen afbreken.
Maar er gebeurt meer. Macrofagen & dendritische cellen kunnen aan de omgeving laten
zien dat ze iets hebben gevangen. Ze presenteren stukjes eiwit van de ziekteverwekker
(bacterie/virus/etc.) in een molecuul (MHC) en zetten deze op het celoppervlak dit noem
je antigeenpresentatie.
Vervolgens bepalen t-cellen of het gevaarlijk of niet gevaarlijk is.
Een fagocyt weet niet wat gevaarlijk is en wat niet. De fagocyt eet alleen maar alles op &
macrofagen & dendritische cellen presenteren alles.
Molecuul waarin stukjes eiwit van de ziekteverwekker in terecht komen & op de membranen
heet MHC II.
Als MHC II (met stukjes eiwit) op de membranen zit van de APC (antigeen presenterende cel)
kan CD4 T-cel met t-cel receptor stukjes eiwit van MHC II herkennen en kan dan bepalen of
de ziekteverwekker gevaarlijk of niet gevaarlijk is.
CD4 cel = t-helper cel
APC = antigeen presenterende cel
- dendritische cellen
- macrofagen
3
, - b-cellen
Dat waren extracellulaire pathogenen.
Intracellulaire pathogenen kun je niet fagocyteren want zit in de cel.
Eiwitten van een intracellulair pathogeen zitten in het cytosol van de cel. Hoe zorg je ervoor
dat eiwitten die in het cytosol zitten op dezelfde manier worden getoond op het
celoppervlak zodat een t-cel kan herkennen of het eiwit gevaarlijk/niet gevaarlijk is?
Stukjes van het eiwit van de ziekteverwekker wordt gepresenteerd in een MHC I molecuul.
Alle cellen met een kern van het lichaam doen dit want alle cellen in het lichaam moeten
constant laten zien dat ze gezond zijn. Dit doen ze door samples te nemen uit het cytosol te
presenteren. CD8 T-cel met t-cel receptor herkent dan gevaarlijke moleculen. Als CD8 cellen
een gevaarlijk moleculen herkennen doden ze gelijk de HELE cel.
CD8 cel = cytotoxische t-cel
MHC I presenteert eiwitten die in het cytosol zitten van de cel. Wordt herkend door CD8
t-cel.
MHC II presenteert eiwitten die zijn opgenomen door fagocyten. Wordt herkend door
CD4 t-cel.
Risico als t-cel niet goed getraind wordt auto-immuniteit t-cel gaat lichaamseigen
dingen herkennen & afbreken.
Als pathogeen lichaam binnen wil komen moet die door een fysieke barrière; de huid &
slijmvliezen.
Mocht het toch lukken om lichaam binnen te komen hebben we complement systeem.
Complement systeem = eiwitten die niet specifiek (dus tegen alle micro-organismen gericht)
zijn maar wel snel. Deze geeft het immuunsysteem tijd om verworven immuniteit op te
bouwen.
Dit bij elkaar is de first line of defense.
Sterke barrières: de huid
De huid is een sterke barrière als die niet beschadigd is. Micro-organismen kunnen hier niet
doorheen.
Slijmvliezen – cilia (trilharen) & mucus (slijm)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sevvalyurdakul1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.