Aantekeningen Psychopatologie
Sociaal
Week 1
Psychiatrie is de geneeskunde die zich bezighoudt met preventie, diagnostiek en
behandeling van psychische stoornissen.
- Psychische functies onderverdeeld in: denken, voelen en willen
Psychische stoornis veroorzaakt afwijkend gedrag en emoties die leidt tot verstoord
functioneren. Afwijkend van de sociale norm. Iemand kan daardoor niet goed functioneren
in zijn omgeving. Men moet hier dus last van hebben.
Het is een ziekte omdat iemand niet goed kan functioneren. Dit wordt ook bepaald door de
sociale norm. Een stoornis in de psychische functies in de hersenen kan je niet specifiek
aanwijzen, daarom is het moeilijk aan te wijzen waar de stoornis vandaan komt (subjectief
gegeven).
Psychopathologie geeft een beschrijving van verschillende psychische stoornissen diens
kenmerken en gaat in op de behandelmethode. Een behandelmethode verschilt per patiënt.
Twee manieren van kijken naar iemand die een delict heeft gepleegd
Juridisch kijken iemand is slecht? Daar moet vergelding tegenover staan en er
moet sprake zijn van veiligheid. Er wordt gekeken naar; de intenties, gedrag,
gevolgen van gedrag, schuld, vergelding, verantwoordelijkheid, autonomie (iedereen
mag zelf bepalen wat hij/zij doet).
Psychiatrisch kijken iemand is gek? Hierbij is de gezondheidszorg bezig, ze willen
mensen behandelen en resocialiseren. Er wordt hierbij gekeken naar; ontwikkeling,
context, persoon, psychische stoornis, biografie, sociale omgeving.
Beide manieren van kijken komen in de psychiatrie bij elkaar.
Forensische psychiatrie
,Er is sprake van een strafbaar gepleegd feit en er is sprake van een psychiatrische stoornis
ten tijde van het plegen van het delict.
- Omvat alle relaties tussen psychiatrie en recht
- Valt onder het strafrecht
- Uitgangspunten van de forensische zorg:
o Iedereen heeft recht op behandeling
o Iedereen heeft recht op een humaan leven
o … behandelen in veiligheid
o … beveiliging van de samenleving
Iedereen heeft recht op behandeling en op een humaan leven.
Pro-Justitia rapportage
Dit is een advies aan de rechter of OM waarin bepaald wordt of de gedetineerde
toerekeningsvatbaarheid is, kans op recidive en eventuele behandeling. Er wordt
nadrukkelijk gekeken of de psychische stoornis invloed heeft gehad op het delict (verband).
Het onderzoek vindt plaats onder dwang, omdat de rechter dit heeft opgelegd.
Toerekenbaarheid: volledig-, verminderd toerekeningsvatbaar of ontoerekeningsvatbaar. Dit
bepaalt de rechter.
- Is er sprake van een stoornis?
- Was de betrokkene zich bewust van wat hij deed en de consequenties van zijn
handelen?
- Is er een verband tussen stoornis en delict die de wilsvrijheid heeft beperkt?
- Zal het verminderen van de stoornis door begeleiding en behandeling leiden tot een
verminderde kans op herhaling?
Wist je dat…
Hoeveel TBS gestelden zijn er in Nederland? 1345 in 2019. 100 keer per jaar opgelegd, 9 op
de 10 is een man.
Gemiddeld behandelduur is? 7,5 jaar. Na 2 jaar mag een tbs’er met begeleid verlof. Na
enkele jaren met onbegeleid verlof.
Wat kost een TBS behandeling per dag? In 2016 koste dit 550 euro. Vandaag de dag is dit
700 á 800 euro.
Hoeveel verloven zijn er per jaar? 70.000 verlofbewegingen per jaar. 9% pleegt weer een
misdrijf. Zonder tbs gaat 45% weer de mist in.
Wat is de percentage van verlofontrekkingen? 0,040% in 2019 (waarin men niet terugkomt,
te laat terugkomt of de mist in gaat etc; dus niet houdt aan de afspraken)
Hoeveel TBS met dwangverpleging zijn in 2016 beëindigd?
Wanneer krijgt iemand TBS?
1. Op het misdrijf staat een gevangenisstraf van 4 jaar of meer;
2. Tijdens het begaan van het feit was de persoon niet (helemaal) toerekeningsvatbaar;
3. Er is een grote kans op recidive;
4. De veiligheid van anderen is in het geding
Het Wetboek van Sr onderscheid:
, - Ziekelijke stoornis (DSM IV AS 1, overige psychiatrische stoornissen)
- Een gebrekkige ontwikkeling van de geestesvermogen (DSM IV AS 2 verstandelijke
ontwikkelings stoornis, – het is wel behandelbaar, maar niet te genezen
Ziekelijke stoornis
Aan verslavende middelen verbonden stoornissen (bijv. intoxicatie, angstpsychose)
Psychotische stoornissen
Stemmingsstoornissen
Angststoornissen
Seksuele stoornissen
Stoornissen in de impulsbeheersing nao
Cognitieve stoornissen (v.b. NAH, dementie etc.).
Gebrekkige ontwikkeling van de geestvermogens
Chronische aard. Hier kan je niet van genezen. Je moet leren hoe je hier mee om moet gaan.
Persoonlijkheidsstoornissen
Verstandelijke beperkingen
Vormen van TBS
1. TBS met bevel tot verpleging; de tbs-gestelde wordt in dit geval in een tbs-kliniek
geplaatst en behandeld (rechter heeft dit opgelegd en is verplicht, diegene kan
meewerken of weigeren - dan zit hij wel een langere tijd in de kliniek)
2. TBS met voorwaarden: de persoon hoeft niet onder dwang in een kliniek opgenomen
te worden, maar de rechter stelt voorwaarden (bijv. dat je wel voor de behandeling
naar de kliniek moet komen, tbs’er moet zich aan deze strikte regels houden > kan
omgezet worden in tbs met bevel tot verpleging)
Welke stoornissen komen het meest voor?
Psychose stoornissen (wanen, hallucinaties, schizofrenie)
Persoonlijkheidsstoornissen (bij gewelddadig gedrag vaak cluster B, vooral
antisociaal, narcistisch en borderline, maar ook paranoïde persoonlijkheidsstoornis)
Psychopathie: vb het geweten van die persoon is onvoldoende ontwikkeld (diegene
weet niet wat goed en fout is)
Overgrote deel van de TBS populatie heeft ook een verslaving (=dubbel diagnose) en/of een
verstandelijke beperking.
Hoe kan de doelgroep van de FP getypeerd worden?
Relatief veel daders met matige, intellectuele capaciteiten (LVB)
Vaak sprake van langdurige psychiatrische problematieken
Middelengebruik
Soms (psychisch) problemen kort voor het delict – bijv. door verkeerd medicatie of
drugs gebruik
Persoonlijkheidsstoornissen
Dubbeldiagnose
DSM: diagnostisch en statistisch handboek van psychiatrische aandoeningen.