Hoofdstuk 9
Functies van celcommunicatie:
- Is absoluut essentieel voor multicellulaire organismen
o Handhaven homeostase
o Herkennen van eigen cellen t.o.v. lichaamsvreemde cellen (bijv. ziekteverwekkers en
geslachtscellen)
o Gecoördineerde ontwikkeling van bevruchte eicel tot volwassen organismen
Gisten:
- Hekennen hun soortgenoten door celcommunicatie
Binnen een organisme kunnen cellen op verschillende afstanden
met elkaar kunnen communiceren:
- Directe communicatie:
o Aangrenzende cellen hebben interne
verbindingen zodat bepaalde signaalstoffen in
één cel direct andere cellen kunnen bereiken
Gap junctions bij dierlijke cellen
Plasmodesmata bij planten cellen
o Communicatie via direct extern contact door
middel van bepaalde membraaneiwitten
- Communicatie via lokale regulatiestoffen (indirect):
o Paracriene signaalstoffen: Een uitscheidende cel werkt in op nabijgelegen
doelwitcellen door moleculen van een lokale regulator (bijvoorbeeld een groeifactor)
af te voeren in de extracellulaire vloeistof.
o Synaptische signaalstoffen: Een zenuwcel geeft neurotransmitter moleculen af in een
synaps, waardoor de doelcel wordt gestimuleerd.
- Communicatie op lange afstand:
o Hormonale signalen: Gespecialiseerde endocriene cellen scheiden hormonen af in
lichaamsvloeistoffen, vaak het bloed. Hormonen kunnen vrijwel alle lichaamscellen
bereiken.
Drie stadia van celcommunicatie:
- Cellen ondergaan drie fasen om geactiveerd te worden
1. Receptie: ontvangen/waarnemen
2. Transductie: vertaling/verwerking/omzetting
3. Respons: reactie
Signaal-transductie-wegen:
Receptie: een signaalmolecuul bindt een receptoreiwit,
waardoor deze van vorm verandert (ladinginteracties)
- Deze ‘vormverandering’ wordt vertaald naar een
celrespons
- Vergelijkbaar in bacteriën, schimmels en planten
- De binding tussen een signaalmolecuul en receptor is erg specifiek
- De vormverandering van het receptoreiwit na binding van het signaalstof is het begin van
transductie
- Daarbij worden andere eiwitten geactiveerd
, Vier typen receptoren:
- Intracellulaire receptoren
- Extracellulaire receptoren
o G-proteine
o Tyrosinekinase
o Ionkanaal
Intracellulaire receptoren:
- Zijn cytoplasmatische of kerneiwitten
- Signaalmoleculen die klein of apolair zijn kunnen direct via het celmembraan diffunderen en
deze receptoren bereiken
- Bijv. testosteron (een steroid apolair hormoon)
Werking intracellulaire receptoren:
G-protein-lined receptors:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nadinevandermeer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.