100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Sociologie I - jaar €8,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Sociologie I - jaar

 26 keer bekeken  0 aankoop
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Samenvatting van notities uit de lessen en boek.

Voorbeeld 4 van de 151  pagina's

  • Nee
  • 1 t.e.m. 16
  • 8 januari 2021
  • 151
  • 2020/2021
  • Samenvatting
avatar-seller
Inhoud
Hoofdstuk 1: inleiding ............................................................................................................................ 7
1.1: Wat is sociologie? ........................................................................................................................ 7
1.2: Wat sociologie ons leert .............................................................................................................. 7
1.2.1: De belangrijkste les .............................................................................................................. 7
1.3: Contingent, maar niet arbitrair.................................................................................................... 8
1.3.1: Verlichting en Tegen-verlichting en de poging van sociologie deze tegenstellingen te
overstijgen ...................................................................................................................................... 8
1.3.2: grondlegger sociologie: August Comte (1798-1857) ............................................................ 9
1.3.3: Vraag blijft actueel: hoe leven met contingente/Debat tussen Habermas en Luhmann .... 10
1.4: sociale orde ............................................................................................................................... 11
1.5: de legitimerende derden/bronnen van niet-contingentie in een sterk geseculariseerde wereld
......................................................................................................................................................... 11
1.5.1: natuur ................................................................................................................................. 11
1.5.2: Geschiedenis ...................................................................................................................... 12
1.5.3: samenhang ......................................................................................................................... 12
Hoofdstuk 2: de taak en houding van de socioloog .............................................................................. 13
2.1: Taak van socioloog: cijferaar, mythejager, levenskunstenaar ................................................... 13
2.1.1: cijferaar; de empirisch-analytische taak ............................................................................. 13
2.1.2: mythejager; de kritische taak ............................................................................................. 14
2.1.3: levenskunstenaar; de praktische taak ................................................................................ 14
2.2: houding van de socioloog .......................................................................................................... 16
2.2.1: belangstelling voor de samenleving ................................................................................... 16
2.2.2: afstandelijke betrokkenheid ............................................................................................... 16
2.2.3: empirische gezindheid ........................................................................................................ 16
2.2.4: respect ................................................................................................................................ 17
Hoofdstuk 3: de ontdekking van de samenleving: de individualistische variant .................................. 18
3.1: de voorgeschiedenis van sociologie .......................................................................................... 18
3.1.1: Opkomst van de sociologie ................................................................................................. 18
3.1.2: reacties in de 19de eeuw ..................................................................................................... 19
3.2: De sociologie als satire of het contingente als leidraad ............................................................ 19
3.2.1: Het Mattheüs-effect ........................................................................................................... 20
3.2.2: onbedoelde gevolgen ......................................................................................................... 20
3.3: onbedoelde en perverse gevolgen ............................................................................................ 20
3.3.1: het probleem van collectieve acties: over mee-eters en zwartrijders ................................ 21
3.3.2: waarom dan toch zoveel collectieve acties? ...................................................................... 22

1

, 3.3.3: Theorieën i.v.m. individueel handelen .............................................................................. 22
Hoofdstuk 4: de ontdekking van de samenleving: de collectivistische variant ..................................... 23
4.1: individu en samenleving: het geheel is meer dan de som van delen......................................... 23
4.1.1: Studieobject van de individualistische variant ................................................................... 23
4.1.2: studieobject van de collectivistische variant ...................................................................... 23
4.1.3: De eenheid van individu-samenleving ................................................................................ 24
4.2: een wereld op zijn kop: over ziekte en misdaad........................................................................ 25
4.2.1: de ziekterol: ongestraft afwijken ........................................................................................ 25
4.3: tweemaal het sociale: individualisme en collectivisme ............................................................. 26
Hoofdstuk 5: rol en zelf ........................................................................................................................ 28
5.1: Rollen en rolverwachtingen ....................................................................................................... 28
5.1.1: Rollenset ............................................................................................................................. 28
5.1.2: Rolconflicten....................................................................................................................... 28
5.1.3: de portier als prof ............................................................................................................... 29
5.2: functionalisme ........................................................................................................................... 29
5.2.1: Functionalistische gezinstheorie......................................................................................... 30
5.2.2: Functies van armoede ........................................................................................................ 30
5.2.3: Functionalisme toegepast op de samenleving in zijn geheel – Talcott Parsons .................. 30
5.2.4: kritiek op het functionalisme .............................................................................................. 31
5.3: conflictsociologie ....................................................................................................................... 31
5.3.1: sociaaldarwinisme – pre-WOII ............................................................................................ 31
5.3.2: Marxistische conflictsociologie – post-WOII ....................................................................... 32
5.3.3: Latere evolutie conflictsociologie ....................................................................................... 32
5.4: het complementaire gegeven.................................................................................................... 32
5.5: Rollentheorie ............................................................................................................................. 33
5.5.1: Goffmans dramaturgische theorie ..................................................................................... 33
5.5.2: De visie van George Herbert Mead .................................................................................... 34
5.5.3: De sociale constructie van het zelf, een illustratie ............................................................. 34
5.5.4: Reeds opgedane kennis even gebruiken ............................................................................ 35
Hoofdstuk 6: Verwachten en verklaren in de sociologie ...................................................................... 37
6.1: Verwachtingen, de grondwet van de samenleving.................................................................... 37
6.2: De sociologische verklaring van verwachten, voorspellen en begrijpen ................................... 37
6.2.1: De causale verklaring .......................................................................................................... 38
6.2.2: Verklaren in de sociologie .................................................................................................. 38
6.3: Begrijpen van een handeling: de hermeneutische component ................................................. 39
6.4: Handelingen en cultuur ............................................................................................................. 40

2

, 6.4.1: Handelingsbegrip van Pearson ........................................................................................... 40
6.5: communicatief handelen ........................................................................................................... 42
6.5.1: Definitie van situatie........................................................................................................... 42
6.5.2: Symbolen ............................................................................................................................ 42
Hoofdstuk 7: socialisatie en methoden van samenleven ..................................................................... 44
7.1: praktische en discursieve kennis ............................................................................................... 44
7.2: lichaamstaal .............................................................................................................................. 44
7.2.1: Territories of the Self van Goffman (1971) ......................................................................... 45
7.3: Etnomethodologie ..................................................................................................................... 45
7.4: Een grammatica van het leven .................................................................................................. 46
7.5: Al die verschillende sociologische theorieën, een terugblik ...................................................... 48
7.6: De robuustheid van het sociale ................................................................................................. 50
7.6.1: Buffers ................................................................................................................................ 51
Hoofdstuk 8: sociale controle ............................................................................................................... 53
8.1: Pijn en plezier: van Bentham tot Parsonss ................................................................................ 53
8.1.1: Theorieën van sanctionering en van sociale controlen ...................................................... 53
8.1.2: Hoe natuurlijk zijn natuurlijke behoeften? ......................................................................... 54
8.1.3: overtuiging en verbondenheid ........................................................................................... 55
8.1.4: Positieve en negatieve, interne en externe sancties (Parsons)........................................... 55
8.1.5: impliciete en opgestapelde sancties ................................................................................... 57
8.2: verschuivingen in sanctioneringswijzen: van brandijzer tot therapie ........................................ 57
8.3: Sanctioneerbaarheid: een ruil fundamenteler dan een sociaal contract ................................... 59
Hoofdstuk 9: De voorwaarden van maatschappelijke schaalvergroting............................................... 60
9.1: Belonen en geld: van gebruiks- naar ruilwaarde ....................................................................... 60
9.1.1: evolutie van sanctioneringswijzen ...................................................................................... 60
9.1.2: neveneffecten van schaalvergroting .................................................................................. 61
9.2: Straffen en reguliere macht....................................................................................................... 62
9.3: veralgemenen en specificeren van vertrouwen en invloed ....................................................... 63
9.3.1: vertrouwen voorstellen ...................................................................................................... 63
9.3.2: Waardegetrouwheid voorstellen ........................................................................................ 64
9.4: Vertrouwen verliezen: de politiek als buffer ............................................................................. 64
9.4.1: de vertrouwenscrisis .......................................................................................................... 65
9.4.2: Gebrek aan vertrouwen in de politiek als bescherming van andere instellingen ............... 66
Hoofdstuk 10: criminaliteit ................................................................................................................... 67
10.1: Afwijkend gedrag: de 7 gordels van sociale controle .............................................................. 67
10.1.1: Routine, sleur en slenter .................................................................................................. 67

3

, 10.1.2: Zelfdwang, socialisatie en internalisering ......................................................................... 68
10.1.3: Velden van gesanctioneerde verwachtingen .................................................................... 68
10.1.4: Buffers .............................................................................................................................. 68
10.1.5: Uitlaatkleppen .................................................................................................................. 69
10.1.6: Informele sancties ............................................................................................................ 69
10.1.7: Formele sancties: in de handen van politie of gerecht ..................................................... 69
10.2: Wat heet crimineel? ................................................................................................................ 69
10.2.1: Een grijze zone.................................................................................................................. 69
10.2.2: Gevoeliger voor geweld .................................................................................................... 70
10.2.3: Witteboordencriminaliteit ................................................................................................ 70
10.2.4: Het contingente van criminaliteit ..................................................................................... 71
10.3: Wie wordt crimineel? .............................................................................................................. 72
10.3.1: Het crimineel type ............................................................................................................ 72
10.3.2: De sociale-controletheorie toegepast op de criminaliteit ................................................ 73
10.3.3: criminaliteit als rationele keuze ........................................................................................ 75
10.4: Criminaliteit waarnemen ......................................................................................................... 76
10.4.1: Media ............................................................................................................................... 76
10.4.2: Statistiek ........................................................................................................................... 76
10.4.3: Slachtofferenquêtes ......................................................................................................... 76
Hoofdstuk 11: Ongelijkheid .................................................................................................................. 77
11.1: kaste, stand en klasse: de verborgen pijn van gelijkheid ......................................................... 77
11.1.1: Kaste en standen .............................................................................................................. 77
11.1.2: Klasse................................................................................................................................ 78
11.2: Perverse compensaties: status en smaak ................................................................................ 79
11.2.1: ongelijkheid en collectiviteit ............................................................................................. 79
10.2.2: Statuscompensatie en bevestiging van de lage status...................................................... 80
10.2.3: Etikettering ....................................................................................................................... 80
11.2.4: ongelijkheid en smaak ...................................................................................................... 81
11.3: De theorie van de nietsdoende klasse ..................................................................................... 82
11.4: Status, smaak en distinctie: de theorie van Bourdieu ............................................................. 82
Hoofdstuk 12: macht en stratificatie .................................................................................................... 84
12.1: Ongelijkheid van macht ........................................................................................................... 84
12.2: soorten macht ......................................................................................................................... 84
12.3: Stratificatie .............................................................................................................................. 86
12.3.1: veralgemeenbaarheid van status ..................................................................................... 86
12.3.2: Een- en meerdimensionale stratificatie ............................................................................ 86

4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper landergoossens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€8,49
  • (0)
  Kopen