Dit document bevat een samenvatting voor het vak Bestuursrecht. De samenvatting bestaat uit de theorie van het boek, de webcolleges en de wekelijkse leerdoelen.
kan een definitie geven van het begrip bestuursrecht, verschillende bronnen van het
bestuursrecht onderscheiden en hier gericht in zoeken.
Het bestuursrecht geeft regels die de overheid nodig heeft om te kunnen en mogen besturen
en de regels die de burger nodig heeft om tegen dit besturen te kunnen optreden. De kenmerken van
het bestuursrecht zijn de legaliteits- en specialiteitsbeginsel. Er wordt onderscheid gemaakt tussen
het Algemene wet bestuursrecht en het Bijzonder bestuursrecht. Bronnen van het bestuursrecht
zijn: internationale recht, de nationale wetgeving, de jurisprudentie en het ongeschreven
bestuursrecht.
kan uitleggen wat het onderscheid is tussen formeel en materieel bestuursrecht en aangeven of
rechtsregels formeel- dan wel materieelrechtelijk van aard zijn.
Materieel bestuursrecht zijn de inhoudelijke regels die de overheid moet hanteren als
het gaat over het handelen naar de burgers toe. VB: voorwaarden toetsing aanvraag
omgevingsvergunning.
Formeel bestuursrecht bevat de procesrechtelijke regels die de burger nodig heeft om tegen het
optreden van de overheid iets te ondernemen en de procedures die de overheid in acht moet
nemen bij het nemen van individuele beslissingen die de burgers aangaan. VB: bezwaar maken
kan uitleggen wat het onderscheid en de verhouding is tussen algemeen en bijzonder
bestuursrecht.
Algemene wet bestuursrecht is de wet waarin de algemene regels worden gegeven over
de rechtsbescherming en de handhaving.
Bijzonder bestuursrecht richt zich op een bepaald onderdeel van het bestuursrecht (het
vreemdelingenrecht, socialezekerheidsrecht, milieurecht en het ruimtelijk bestuursrecht).
VB: regels over afgifte paspoort, over gebouwen, over nationaliteit.
Bijzonder gaat altijd voor Algemeen.
kan uitleggen welke doelstellingen ten grondslag liggen aan de totstandkoming van de Algemene
wet bestuursrecht (Awb) en hoe deze is opgebouwd.
Doelen Algemene wet bestuursrecht:
- meer eenheid brengen in de bestuursrechtelijke wetgeving
- de bestuursrechtelijke wetgeving systematiseren en vereenvoudigen
- de normen die in de rechtspraak zijn ontwikkeld codificeren.
kan de verschillende soorten bestuursorganen onderscheiden en dit begrip in casuïstiek
herkennen en toepassen.
Bestuursorgaan Art.1:1 sub a en b Awb:
A-orgaan Art.1:1 sub a Awb: orgaan, van een rechtspersoon o.g.v. Art.2:1 Awb, krachtens
publiekrecht is ingesteld.
B-orgaan Art.1:1 sub b Awb: persoon of college met enig openbaar gezag bekleed. VB: monteur
Apk-keurmeester, CBR, de examencommissie.
ZBO: hebben geen relatie tot een openbaar lichaam en zijn hen daarom geen verantwoording
verschuldigd. VB: commissariaat voor de Media, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers,
, Autoriteit Financiële Markten, De Nederlandsche Bank N.V,
Een privaatrechtelijke rechtspersoon die publieke taken uitvoert, is bij de uitoefening van deze
taken een b-orgaan.
Belanghebbende Art.1:2 Awb: degene wiens belang rechtsreeks bij een besluit betrokken is.
Direct belanghebbende VB: man die bouwvergunning aanvraagt
Derde belanghebbende VB: buurman die het niet eens is met de bouwvergunning voor dak.
kan uitleggen wat het beginsel van wetmatigheid van bestuur betekent, hoe dit begrip zich
verhoudt tot het uitoefenen van bestuursactiviteiten en kan dit begrip in casuïstiek herkennen
en toepassen.
Wetmatigheid van bestuur (staatrechtelijk bestuursbeginsel): bestuurshandelingen moeten een
grondslag hebben in de wet en het bestuur mag niet in strijd handelen met de wet. Om de
bestuurshandelingen te kunnen verrichten, dient het bestuur over een op de wet gebaseerde
bevoegdheid te beschikken
kan uitleggen wat het specialiteitsbeginsel betekent, hoe dit begrip zich verhoudt tot het
uitoefenen van bestuursactiviteiten en kan dit begrip in casuïstiek herkennen en toepassen.
Legaliteitsbeginsel de bevoegdheid van de overheid om op te treden moet in de wet terug te
vinden zijn. De overheid die de burger verplichtingen kan opleggen, is daartoe alleen in staat als de
bevoegdheid in een wet in formele zin is opgenomen. Het verbod of gebod mag vervolgens alleen
door de lagere wetgever worden opgenomen, indien de grondslag terug te vinden is in een wet in
formele zin.
Specialiteitsbeginsel houdt in dat de bevoegdheid van de overheid alleen kan worden aangewend
voor het specifiek doel waarvoor die wet is bedoeld. Dat doel is ook meteen de grens voor de
bevoegdheidsuitoefening. (Waarvoor is de bevoegdheid?).
kan uitleggen hoe een bestuursorgaan een bestuursbevoegdheid verkrijgt door middel van het
gebruik van de begrippen attributie, delegatie en mandaat en kan deze begrippen in casuïstiek
herkennen en toepassen.
Attributie: het toekennen van een nieuw bevoegdheid aan een bestuursorgaan, ambtenaar of ander
persoon. VB: Art.147 lid 1 Gemwet of belastinginspecteur die bevoegd is om belastingaanslagen op te
leggen.
Delegatie: een bestuursorgaan draagt zijn bevoegdheid over aan een ander. Delegatie is alleen
mogelijk als er een wettelijk voorschrift is dat de delegatie mogelijk maakt. VB: provinciale of
gemeentelijke verordening Art.10:15 Awb. Delegans is degene die de bevoegdheid overdraagt en
delegataris is degene die de bevoegdheid verkrijgt. De delegataris gaat de bevoegdheid op eigen naam
en onder eigen verantwoordelijkheid uitoefenen. Door delegatie raakt het bestuursorgaan dat
delegeert zijn bevoegdheid kwijt Art.10:17 Awb. Het is nog wel mogelijk om de bevoegdheid terug te
krijgen door het delegatiebesluit in te trekken Art.10:18 Awb. Delegatie is niet aan ondergeschikten
toegestaan. Subdelegatie: de delegataris kan op zijn beurt het nemen van besluiten aan een ander
delegeren.
, Mandaat Art.10:1 Awb: de bevoegdheid om in naam van een bestuursorgaan besluiten te nemen.
Verschil delegatie en mandaat: bij mandaat worden er geen bevoegdheden overgedragen. De
verantwoordelijkheid en de bevoegdheid blijven dus bij het bestuursorgaan dat de ander gemachtigd
heeft om in naam van hem besluiten te nemen Art.10:22 Awb. De mandaatgever blijft overigens
bevoegd de gemandateerde bevoegdheid uit te oefenen Art.10:7 Awb. Mandataris is degene die
namens de ander de bevoegdheid uitoefent en de mandans is degene die mandaat geeft. Mandaat kan
worden verleend aan organen en personen. Mandaatverlening is niet mogelijk als de aard van de
bevoegdheid zich verzet tegen mandaatverlening of de wet mandaatverlening niet toestaat Art.10:3
Awb. Submandaat: mogelijkheid van de mandans om de mandataris de bevoegdheid te geven om op
zijn beurt het nemen van een besluit aan een ander te mandateren.
Art.10:22 Awb bepaalt dat voor de nieuwe bevoegdheid een basis in een wettelijk voorschrift moet zijn
(legaliteitsbeginsel). De wet regelt wie bevoegd is om beslissingen te nemen.
binnen de gemeentelijke of provinciale organisatiestructuur bestuursorganen herkennen en
toepassen.
Publiekrechtelijke Bestuursorganen (openbare lichaam)
rechtspersonen
Art.2:1 BW
Staat Minister Art.44 GW, Staatssecretaris Art.46 GW.
Provincie Provinciale Staten Art.7 PW, Gedeputeerde Staten Art.34 PW, Commissaris
van de Koning Art.61 PW.
Gemeente Gemeenteraad Art.6 Gemwet, Burgermeester Art.6 Gemwet, College B&W
Art.6 Gemwet, Commissies Art.82 e.v. Gemwet
In art.1:1 lid 2 Awb staat wie geen bestuursorganen zijn. VB: regering Staten-Generaal, de Raad van
State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale Ombudsman.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anyelaya. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.