Basisstructuur van het recht
Deel 1, Hoofdstuk 1 § 1.1 t/m 1.6
Deel 1, Hoofdstuk 2 § 2.5.1 t/m 2.5.4
Staatsrecht en grondrechten
Deel 1, Hoofdstuk 2 § 2.1 t/m 2.3.2.3 en § 2.8
Rechtspraak
Deel 1, Hoofdstuk 5 § 5.1 t/m 5.4.2
Deel 1, Hoofdstuk 6 t/m § 6.3.3.1
Deel 1, Hoofdstuk 7 § 7.1 t/m 7.4
Deel 1, Hoofdstuk 8 §8.1 t/m §8.3.8
Strafrecht
Deel 1, Hoofdstuk 4 § 4.1 t/m § 4.2.9
Deel 3, Hoofdstuk 19 § 19.1.2 t/m § 19.1.3.3
Privacy en beroepsgeheim
Deel 1 hoofdstuk 2 §2.9.1 en §2.9.2
Deel 2 hoofdstuk 14 §14.7.1
Arbeidsrecht
Deel 2, hoofdstuk 14 § 14.4
Rechtshulp en rechtsbijstand
Deel 1, Hoofdstuk 9
De kennistoets bestaat uit 55 ja/nee vragen, die als volgt zijn onderverdeeld:
Basisstructuur van het recht: 8 vragen
Privacy en het beroepsgeheim: 5 vragen
Staatsrecht en grondrechten: 10 vragen
Procesrecht: 8 vragen
Arbeidsrecht: 8 vragen
Rechtshulp: 8 vragen
Strafrecht: 8 vragen
Inhoud
,Basisstructuur van het recht...................................................................................................................5
Hoofdstuk 1 Basisstructuur van het recht..............................................................................................5
1.1 De basisstructuur van het recht....................................................................................................5
1.2 Objectief en subjectief recht.........................................................................................................6
1.3 Doel van objectief recht................................................................................................................6
1.4 Ordening van rechtsregels............................................................................................................6
1.4.1 Ordening naar rechtsgebieden..............................................................................................6
1.4.2 Ordening naar thema’s..........................................................................................................8
1.4.3 Ordening naar moment van toepassing.................................................................................8
1.5 Aard van rechtsregels...................................................................................................................8
1.5.1 Dwingend recht.....................................................................................................................8
1.5.2 Aanvullend recht....................................................................................................................9
1.5.3 Semidwingend recht..............................................................................................................9
1.6 Rechtsbronnen.............................................................................................................................9
1.6.1 Rechtsbronnen van geschreven rechtsregels........................................................................9
1.6.2 rechtsbronnen van ongeschreven rechtsregels.....................................................................9
Hoofdstuk 2 Staats- en bestuursrecht..................................................................................................10
2.5.1 wetgeving als onderdeel van overheidshandelen................................................................10
2.5.2 Algemeen verbindende voorschriften gemaakt door organen op centraal niveau..............10
2.5.3 Algemeen verbindende voorschriften gemaakt door organen op decentraal niveau..........13
2.5.4 Rangorde regelgeving centraal en decentraal niveau..........................................................13
Staatsrecht en grondrechten................................................................................................................14
Hoofdstuk 2 Staats- en bestuursrecht..................................................................................................14
2.1 hoofdthema’s staatsrecht...........................................................................................................14
2.2 Kenmerken van de Nederlandse staat........................................................................................14
2.2.1 Macht...................................................................................................................................14
2.2.2 Gedecentraliseerde eenheidsstaat......................................................................................14
2.2.3 Parlementair-democratische rechtsstaat.............................................................................15
2.2.4 rechtspersoon......................................................................................................................15
2.2.5 openbaar lichaam en (bestuurs)orgaan...............................................................................15
2.3 (Bestuurs)organen van de staat..................................................................................................16
2.3.1 organen van de staat op centraal niveau.............................................................................16
2.3.2 Organen van de staat op decentraal niveau........................................................................17
2.8 mensenrechten en grondrechten...............................................................................................19
2.8.1 Rechtsbronnen.....................................................................................................................19
2.8.2 soorten grondrechten..........................................................................................................19
2
, 2.8.3 werking van de grondrechten..............................................................................................19
Rechtspraak..........................................................................................................................................19
Hoofdstuk 5 Rechtspraak......................................................................................................................19
5.1 Definiëring..................................................................................................................................19
5.2 kenmerken van de Nederlandse rechtspraak.............................................................................20
5.3 soorten rechtspraak....................................................................................................................20
5.4 rechterlijke macht.......................................................................................................................20
5.4.1 rechtsprekende instanties – gerechten...............................................................................20
5.4.2 Openbaar ministerie............................................................................................................21
Hoofdstuk 6 Civiele rechtspraak...........................................................................................................21
6.1 rechtsbron..................................................................................................................................21
6.2 Absolute en relatieve bevoegdheid............................................................................................22
6.3 Civiele procedures......................................................................................................................22
6.3.1 dagvaardingsprocedures......................................................................................................22
6.3.2 kort geding...........................................................................................................................23
6.3.3 Verzoekschriftprocedure.....................................................................................................23
hoofdstuk 7 strafrechtspraak...............................................................................................................24
7.1 rechtsbron..................................................................................................................................24
7.2 absolute en relatieve competentie in het strafrecht..................................................................24
7.3 strafrechtelijke procedure......................................................................................................24
7.4 mediation................................................................................................................................24
Hoofdstuk 8 Administratieve of bestuursrechtspraak..........................................................................24
8.1 rechtsbron – de Algemene wet bestuursrecht (Awb).................................................................24
8.2 Absolute en relatieve competentie.............................................................................................24
8.2.1 Absolute competentie bestuursrechter in eerste aanleg.....................................................24
8.2.2 Relatieve competentie bestuursrechter in eerste aanleg....................................................25
8.3 administratiefrechtelijke procedure voor de rechtbank – de Awb procedure............................25
8.3.1 soorten conflicten................................................................................................................25
8.3.2 ontvankelijkheidscriteria rechtbank....................................................................................25
8.3.3 Behandeling van het geschil door de rechtbank..................................................................26
8.3.4 beoordelingscriteria rechtbank............................................................................................26
8.3.5 uitspraak van de rechtbank.................................................................................................27
8.3.6 voorlopige voorzieningenprocedure bestuursrechter.........................................................27
8.3.8 Alternatief voor bestuursrechtelijke conflicten...................................................................27
Strafrecht..............................................................................................................................................27
Hoofdstuk 4 strafrechtelijke thema’s...................................................................................................27
3
, 4.1 het eigene van het strafrecht.....................................................................................................27
4.2 Algemene regels van materieel strafrecht..................................................................................28
4.2.1 De strafwetgever en de indeling in materieel en formeel strafrecht...................................28
4.2.2 onderscheid tussen misdrijven en overtredingen................................................................28
4.2.3 delictsomschrijving en de tenlastelegging...........................................................................29
4.2.4 schuldvormen......................................................................................................................29
4.2.5 Strafuitsluitingsgronden......................................................................................................29
4.2.6 causaliteit.............................................................................................................................30
4.2.7 poging en voorbereiding......................................................................................................30
4.2.8 medeplegen, medeplichtigheid en uitlokking......................................................................30
4.2.9 Documentatie en registratie van strafrechtelijke gegevens.................................................31
Hoofdstuk 19 De verdachte..................................................................................................................31
19.1 meerderjarige verdachte..........................................................................................................31
19.1.2 Procedure vanaf het moment van staande houden tot aan de terechtzitting...................31
19.1.3 terechtzitting, het vonnis en de rechtsmiddelen...............................................................33
Privacy en beroepsgeheim...................................................................................................................35
Hoofdstuk 2 Staats- en Bestuursrecht..................................................................................................35
2.9 Privacy bescherming...................................................................................................................35
2.9.1 De grondwet........................................................................................................................35
2.9.2 Algemene verordening gegevensbescherming....................................................................35
Hoofdstuk 14 De volwassene...............................................................................................................36
14.7 Volwassene en hulpverlening...................................................................................................36
14.7.1 Professionele maatschappelijke dienstverlening...............................................................36
Arbeidsrecht.........................................................................................................................................37
Hoofdstuk 14 De volwassene...............................................................................................................37
14.4 Volwassene en arbeid...............................................................................................................37
14.4.1 Arbeidsrecht - arbeidsovereenkomst.................................................................................37
14.4.2 Voorfase van de arbeidsovereenkomst (precontractuele fase).........................................38
14.4.3 Aangaan van de arbeidsovereenkomst..............................................................................38
14.4.4 Inhoud van de arbeidsovereenkomst................................................................................38
14.4.5 Einde van de arbeidsovereenkomst...................................................................................43
14.4.6 Flexibel arbeidsovereenkomst...........................................................................................47
14.4.7 Stagiairs en leerling-werknemers.......................................................................................48
14.4.8 Ambtenaren.......................................................................................................................48
14.4.9 Vrijwilligers........................................................................................................................49
14.4.10 De ontevreden arbeider...................................................................................................49
4
,Rechtshulp en rechtsbijstand...............................................................................................................49
Hoofdstuk 9 De rechtsbijstand.............................................................................................................49
9.1 Door de overheid gefinancierde rechtsbijstand..........................................................................49
9.1.1 het grondrecht.....................................................................................................................49
9.1.2 Rechtsbijstandsverleners van door de overheid gefinancierde rechtsbijstand – de Raad
voor Rechtsbijstand......................................................................................................................49
9.1.3 Sociaal raadslieden..............................................................................................................51
9.2 Niet door de overheid gefinancierde rechtshulp........................................................................51
9.2.1 Het grondrecht....................................................................................................................51
9.2.2 Rechtsbijstandsverleners: wie, en wat kost het...................................................................51
9.2.3 Advocaat..............................................................................................................................51
9.2.4 Notaris en deurwaarder.......................................................................................................52
9.2.5 Mediator..............................................................................................................................52
Basisstructuur van het recht
Hoofdstuk 1 Basisstructuur van het recht
1.1 De basisstructuur van het recht
Recht is het totaal aan rechtsregels (ordenen de samenleving en het leven van het individu binnen de
samenleving). Het nakomen van deze regels kan afgedwongen (door dwang krijgen) worden. Deze
regels zijn te herkennen aan het feit dat ze:
1. Normen stellen (vaak met gebod of verbod)
2. Uitsluitend menselijk en uitwendig gedrag regelen
3. Algemeen en onpersoonlijk
5
, 1.2 Objectief en subjectief recht
Het objectief recht is het totaal van alle rechtsregels (geschreven en ongeschreven) . Aan de hand
van het objectieve recht (de rechtsregel) wil iemand zijn subjectieve recht (de rechten en/of plichten)
vaststellen. Als iemand niet krijgt waar hij recht op heeft, kan de rechter ingeschakeld worden, deze
kan met een juridische sanctie komen:
1. Iets doen
2. Betalen van schadevergoeding
3. Het ondergaan van straffen
Het objectiefrecht is niet hetzelfde als rechtsobject. Het rechtsobject is datgene wat voorwerp is van
jouw rechten en plichten.
1.3 Doel van objectief recht
Een belangrijk doel van rechtsregels zijn om de samenleving te ordenen en richting te geven aan het
handelen van de overheid. De functies van de overheid bestaan uit wetgeving, bestuur en
rechtspraak. Een rechtsregel moet duidelijk zijn dit noemen we rechtszekerheid en de rechtsregel
moet in dezelfde situatie op dezelfde manier worden toegepast dit noemen we rechtsgelijkheid.
Doordat de samenleving aan de hand van rechtsregels geordend wordt:
1. Kunnen belangentegenstellingen overbrugd worden
2. Kan ‘eigenrichting’ van bijvoorbeeld het slachtoffer voorkomen worden.
3. Kan bepaald gewenst gedrag afgedwongen worden.
1.4 Ordening van rechtsregels
Het recht ordent de samenleving als totaal en het leven van het individu binnen de samenleving. Om
een bepaalde situatie terug te kunnen vinden is het van belang dat ze volgens een bepaalde
structuur geordend (gerubriceerd) worden. Rechtsregels kunnen gerubriceerd worden op
rechtsgebied, op thema s en op moment van toepassing.
1.4.1 Ordening naar rechtsgebieden
Vier rechtsgebieden:
1. Burgerlijk recht (civiel recht/privaatrecht)
2. Strafrecht
3. Administratief recht (bestuursrecht)
4. Staatsrecht
1.4.1.1 Burgerlijk recht (civiel recht/privaatrecht)
Privaatrechtelijke rechtsregel: rechtsrelatie tussen burgers onderling staat centraal (overheid valt ook
onder burger). In een rechtsrelatie gaat het om rechten & plichten. De rechtsregels kunnen binnen
het burgerlijk recht (geheel van de regels voor de onderlinge verhoudingen tussen personen) van
elkaar worden onderscheiden. Het burgerlijk recht wordt opgesplitst in:
1. Natuurlijk personenrecht (personen- en familierecht)
• Rechtsregel die de positie van de persoon zelf, de persoon in relatie tot zijn familie of
de persoon in relatie tot zijn levenspartner bepaalt. (personen en familierecht)
• De mens is een rechtssubject (alleen die zich in NL bevinden): bevoegd tot het
dragen van rechten & plichten.
2. Rechtspersonenrecht
• Hierdoor heeft een organisatie net als een natuurlijk persoon rechten en plichten en
kan aan het rechtsverkeer deelnemen. Ook een organisatie kan dus een
rechtssubject genoemd worden.
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demikok1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.