College aantekeningen
Woordelijke colleges aantekeningen Strafrecht 3
- Vak
- Strafrecht 3
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Hoorcolleges Strafrecht . Woordelijk meegetypt. Casussen en arresten uitgewerkt
[Meer zien]Voorbeeld 5 van de 58 pagina's
Voorbeeld 5 van de 58 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Strafrecht 3 HoorcollegesHoorcollege 1
Aard en doel van de strafvordering
Doelen strafvordering
Het formele recht staat in dienst van het materiële recht
Hoofddoel: Verzekeren juiste toepassing materieel Sr
- Als er een diefstal of moord is gepleegd kijken we naar de strafbepalingen. Dit trek je door naar de
strafvordering maar dit moet gebeuren volgens de strafvorderlijke uitgangspunten
Tweedeling: Bestraffing schuldige, voorkomen bestraffing onschuldige
- Laatste doelstelling weegt zwaar volgens art 338 Sv. Zoveel mogelijk voorkomen dat onschuldigen in
de gevangenis komen. Maar hoe zoek je hier het evenwicht? Ga eens kijken bij een strafzaak. Hier
krijg je een goede kijk in de zaak want wat niet behandeld wordt mag niet als bewijs worden
aangevoerd.
- Welke twijfel is aanvaardbaar?
- Waarborgen bij zware en lichte delicten verschillen
De audi tu: wij doen voornamelijk strafzaken af op papier. De getuige komt dus vaak niet op een
zitting.
Nevendoelen
1 Eerbiediging van de rechten en vrijheden van de verdachte
- Als we serieus nemen dat iemand onschuldig is tot het tegendeel bewezen is kan je de persoon
geen rechten ontzeggen
- Zwijgrecht, cautie art. 29 Sv; Je moet ook gewezen worden op het feit dat je een zwijgrecht hebt.
- Limitering voorarrest
2 Eerbiediging rechten en vrijheden anderen
- Je bent bijvoorbeeld niet verdachte of slachtoffer maar je fiets moet wel ingenomen worden als
bewijs
- Beperking getuigplichten
- Slachtoffer als benadeelde partij
3 Procedurele rechtvaardigheid
,- We moeten het wel netjes doen. Mensen moeten het als rechtvaardig zien.
- Recht op het laatste woord; kan in persoon worden ontnomen, wordt dan aan advocaat gegeven
- Spreekrecht slachtoffer; mag zich uitlaten over bewijs en de strafmaat
4 Demonstratiefunctie
- Voornamelijk de externe werking. Het kan allemaal achter gesloten deuren heel eerlijk gaan maar
we willen het ook kunnen zien en controleren. Word je vervolgd voor een zeden strafzaak welke je
niet hebt gepleegd, dan wordt toch je leven getekend door de openbaarheid van de zaak
Vaststelling schuld
De materiele waarheid is heel belangrijk. Het gaat er niet om dat er geen twistpunten zijn. De rechter
moet ook echt kunnen vinden op grond van bewijsmateriaal, anders dan de enkele verklaring van
verdachte, dat er schuldigheid bestaat.
Wanneer er een bekentenis is, heeft het geen zin 25 getuigen te ondervragen. Omvang van het
onderzoek is dus afhankelijk van de procesopstelling.
- Illustraties oriëntatie op materiele waarheid; de rechter heeft een actieve rol. Ook het OM behoort
tot de rechterlijke macht want heeft een magistratelijke rol. Het OM is er dus niet alleen op uit om
iemand te pakken. Ze willen de juiste persoon pakken en gaan hier dan ook evenwichtig mee om. De
materiele waarheid is zo belangrijk dat we de mogelijkheid openzetten voor een tweede feitelijke
instantie. Daarom kan je in hoger beroep gaan en krijg je een volledig nieuwe behandeling. Als de
verdachte hoger beroep aantekent maar alleen de straf aanvecht en niet de schuldigheid, hoeft niet
alles opnieuw doorlopen te worden. Ook hebben we een herziening in ons systeem.
Actieve rol rechter
Dit zien we in regelingen over getuigen ondervragen. De voorzitter neemt hierin een actieve rol en
die stelt als eerste de vragen en knoopt het gesprek aan. Het past ook in het historische plaatje. We
hebben veel inquisitoire trekken. Verdachte is voorwerp van onderzoek met een actieve rechter.
Wij hebben wel de positie van de verdachte en de verdediging moeten optillen naar een meer
gelijkwaardige proces op tegenspraak, contradictoir, door het EHRM.
- accusatoir; meer een zaak tussen partijen, rechter leidt het alleen banen en grijpt in wanneer nodig.
Is dus veel lijdelijker.
- Art 286/1; 286/4; 292/1; 292/3; 315/1
Magistratelijke rol OM
OM komt uit een inquisitoir stelsel. Het was oorspronkelijk dan ook een verlengstuk van de rechters.
Nu is het anders. En zijn ze volledig in de positie van handhaving gekomen. Ze zijn de leider van de
,opsporing. Dominus litits – het OM bepaalt het proces. Wanneer zij iemand aanklagen voor moord,
kan de rechter niet veroordelen op grond van verkrachting.
Taakopvatting is nog altijd magistratelijk
- Het OM vraagt soms ook om een vrijspraak. Ze beslissen op grond van de materiele waarheid. Het
OM heeft een oog voor gerechtvaardigde belangen van de verdachte. Wanneer uit een onderzoek te
veel twijfel blijkt kan OM om vrijspraak verzoeken.
- Voorbeeld van deze positie is regeling kennisneming processtukken art 30 Sv e.v. Verdachte moet
weten wat de processtukken zeggen. Anders is de kans op verdediging niet eerlijk.
Rechtsmiddelen
1. We hebben een hoger beroep waarbij een nieuwe behandeling plaats vindt. Dit is van groot belang
in verband met de materiele waarheid
2. We hebben cassatie waarin naar de processuele waarborgen wordt gekeken. In beginsel is dit art
79 RO, maar het belang is nu ook centraal (art 80a RO) en daarmee de materiele waarheid
3. Herziening ten voordele (art 457 Sv); het openbreken kan je hier nog wel begrijpen. Wanneer een
onschuldige vastzit en hier komen we achter, wil je dit kunnen openbreken om te corrigeren. Is wel
vaak naar voor slachtoffers omdat de zaak weer wordt opgegraven
4. Herziening ten nadele (482a Sv); iemand is onherroepelijk vrijgesproken. Toch kan je dit
openbreken. Moet wel sprake zijn van een groot belang. Is veel beperkter geregeld.
Arrest herziening: Dronken broer
Drie vrienden zitten in een auto. Een van de broers was te dronken om te rijden. De andere broer
reed dus maar had geen rijbewijs. Hij raakt de macht over het stuur kwijt, raakt een reclamebord en
parkeert de auto een stukje verderop. De politie kwam erbij en de dronken broer deed zich voor als
bestuurder. De verklaringen van de derde speelde mee. De dronken broer werd dus veroordeeld
voor doorrijden na ongeval en alcomobilisme. Het echte verhaal kwam naar boven en volgens de
Hoge Raad levert dit een ernstig vermoeden op dat de rechter anders tot vrijspraak was gekomen.
Deze herziening had dus succes. De jongen zonder rijbewijs kon niet meer gecontroleerd worden of
hij misschien ook dronken was op het moment van het misdrijf en het rijden zonder rijbewijs was
verjaard. De belangrijkste kant was dus dat de onschuldige vrij kwam met de keerzijde dat er niet
voldoende handvatten zijn om de daadwerkelijke schuldige te veroordelen.
Herziening ten nadele
Hoe minder je kan vertrouwen op onherroepelijk gemaakte uitspraken, hoe onrustiger het wordt. Dit
is nu de afloop maar misschien is het over vijf jaar weer anders?
,- Art 482a: o.a. nova en falsa. Lid 3 geeft een beperking: alleen een nova wanneer 1. Geloofwaardige
bekentenissen van verdachte of medeverdachte 2. Resultaten technisch onderzoek
Hier gaat het om een afweging tussen materiele waarheid en de rechten van de verdachte (ne bis in
idem)
Inleiding EVRM
Even ter opfrissing. Er zijn twee Europa’s
- Het grote Europa is de Raad van Europa met 47 lidstaten, het EVRM en themaverdragen
- Klein Europa is de EU met 27 lidstaten, VEU/VWEU, Handvest en Richtlijnen
EVRM
Heeft een paar belangrijke artikelen. Art 2-8 zijn ‘hoofd’ bepalingen. Art 5,6,8 zijn hiervan voor dit vak
het belangrijkst.
EVRM/EHRM
Als we kijken naar de jurisprudentie van het EHRM moet je bedacht zijn op het volgende lijstje
a. veroordeling van de staat; het gaat om de betrekking op de staat
b. methode nakoming is vrij (‘vrij’); er zijn geen stappenplannen voor de rechters. In de toepassing
zijn ze vrij
c. margin of appreciation; de lidstaat mag op detail bepalen hoe belangrijk iets is. Het Hof bepaalt in
abstracto hoe belangrijk het is.
d. procedurele toetsing van feitelijke oordelen; is het oordeel en de manier waarop het tot stand is
gekomen een rechtvaardiging voor de vrijheidsontneming?
e. geen toetsing van wettelijke regelingen sec; geen actio popularis. Je kan niet klagen bij het Hof
tegen een regeling op zichzelf. Dit kan pas wanneer jij gevolgen hebt door een regeling. Het Hof
oordeelt dus niet in zijn algemeenheid over een regeling.
f. casusgebonden oordeel; de duiding van arresten blijft in veel gevallen natte vinger werk. Het is elke
keer in een specifiek geval dat het Hof iets vond. Wanneer is de casus dusdanig hetzelfde dat het
toegepast moet worden? Om voor verduidelijking te zorgen stelt het Hof soms general principles.
Hierin geeft het duidelijke handvaten.
g. uitleg gericht op daadwerkelijke rechtsbescherming; het doel is het EVRM zo goed mogelijk toe te
passen en te handhaven
h. autonome begripsvorming; Haviltex geldt hier niet zonder meer. Het Hof zou dan elke keer terug
moeten gaan naar de totstandkoming. Het is primair aan het Hof om betekenis toe te kennen aan
begrippen in de overeenkomsten.
, Arrest: Ozturk v. Duitsland
Het moet voorkomen worden dat landen zomaar aan de haal gaan met EVRM rechten. Dat ze er hele
beperkte betekenis aan geven waardoor burgers rechten verliezen die ze dachten te hebben. Ozturk
botste tegen een geparkeerde auto en kreeg hiervoor een boete. Hij stelde verzet in en werd
gehoord in bijzijn van een tolk. Hierna trok hij zijn verzet in. De verdachte moest de kosten van de
tolk bij openbare behandeling zelf betalen. Is dit wel verenigbaar met art 6 EVRM? Hij dient een
klacht in tegen Duitsland bij het EHRM. Het verweer van Duitsland is dat er geen sprake is van een
criminal charge. Het was volgens hun immers een ordeningsdelict. Een soort bestuurlijke boete. Kan
een lidstaat door het naar het bestuursrecht te tillen art 6 EVRM ontlopen? Hof zegt nee. Staten
mogen onderscheid maken tussen soorten strafbare feiten. Maar als lidstaten door een feit anders te
benoemen toepassing van art 6 EVRM konden uitsluiten, zou dat tot resultaten leiden die
onverenigbaar zijn met object en purpose van het verdrag.
Engel arrest
De engel criteria voor het bepalen van de criminal charge: Behoort het feit nationaal tot strafrecht?
Wat is het karakter van de overtreding? Wat is de aard en de zwaarte van de straf? Het feit dat er
een punitieve sanctie aan wordt gevoegd kan je onder het tweede en derde scharen.
Positieve verplichtingen
Historisch gezien is het EVRM een bron van rechten tegen de overheid. Het beschermt tegen
staatsmacht. Het Hof is de positieve verplichtingen in gaan lezen door staatsmacht te gebruiken om
burgers te beschermen tegen inbreuken.
- Bijvoorbeeld met betrekking tot zedenzaken: de verplichting om verkrachting strafbaar te stellen
lees je niet in het EVRM maar haalt het Hof er wel uit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maartjetebrake. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51036 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen