Samenvatting
Samenvatting Biologie vwo 4 hoofdstuk 6 - ecologie
Samenvatting biologie vwo 4 hoofdstuk 6: ecologie Methode: Biologie voor jou
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
4.6.1 – een ecoloog aan het werkAbiotische factoren
= invloeden afkomstig van de levenloze natuur.
Voor landorganismen: klimaat, bodemgesteldheid.
Voor waterorganismen: temperatuur, zuurstofgehalte, zoutgehalte, licht en stroming.
Biotische factoren
= invloeden afkomstig van de levende natuur.
Soortgenoten, predatoren (vijanden), prooidieren, ziekteverwekkers, voedselaanbod, concurrentie,
nestgelegenheid, bescherming door vegetatie (planten), system engineering.
Soorten ontwikkelingen in een ecosysteem
1. 1 evenwicht: schommeling van aantallen van de verschillende populaties rond een bepaalde
waarde.
2. 2 evenwichten: heen en weer gaan tussen 2 ± stabiele situaties, met 2 verschillende
kantelpunten van de een naar de ander en terug.
3. Chaos: ongeordend en onvoorspelbaar verloop van de aantallen in de verschillende
populaties.
4.6.2 – de organisatieniveaus van de ecologie
Biosfeer
= alle ecosystemen op aarde samen.
- Grens: bodemdiepte en hoogte in de lucht waar leven is.
- Emergente eigenschap: samenstelling van de dampkring.
Ecosysteem
= min of meer natuurlijk begrensd deel van de biosfeer, waarbinnen de (a)biotische factoren een
eenheid vormen.
Vb: woestijn, regenwoud, toendra, bos.
- Grens: overgang naar een gebied met andere omstandigheden, zoals water naar land.
- Emergente eigenschap: stof- en energiestromen, relaties tussen populaties.
Levensgemeenschap
= alle biotische factoren in een ecosysteem/de populaties van verschillende soorten die binnen een
bepaald gebied samenleven.
Individu
= 1 enkel organisme.
- Grens: de huid (of celmembraan) van het individu.
- Emergente eigenschap: leeftijd, geslacht.
Molecuul
= kleinste biologische eenheid
- Genoom = verzameling van alle verschillende DNA-moleculen.
- DNA in de bodem geeft informatie over de daar levende organismen.
4.6.3 – individuen
Gebieden
Tolerantie = vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen.
Verspreidingsgebied (areaal) = gebied waar een soort voorkomt.
Tolerantiegrens = uiterste waarde van een abiotische milieufactor, waarbij individuen van een soort
nog net in leven blijven.
, à deze abiotische factor kan de snelheid van een proces of het aantal individuen in een populatie
laag houden = beperkende factor.
Tolerantiegebied = gebied waarin organismen schommelingen in abiotische factoren verdragen.
Optimumkromme = kromme waarbij het verband tussen een factor en een activiteit is uitgezet.
Stress = gebied waarin organismen kunnen overleven, maar ze wel veel energie nodig hebben om te
blijven leven.
Klimaat
= combinatie van abiotische factoren zoals temperatuur, neerslag.
- Macroklimaat: grote gebied met hetzelfde klimaat.
- Microklimaat: omstandigheden zijn op kleine schaal anders dan op basis van het klimaat.
Temperatuur
Piokilotherm = koudbloedig, met wisselende lichaamstemperatuur.
à klein tolerantiegebied à lage temperatuur zijn ze niet actief.
Homiotherm = warmbloedig, met constante lichaamstemperatuur.
à groot tolerantiegebied.
à in warme gebieden hebben ze grote lichaamsuitsteeksels.
De enzymactiviteit is afhankelijk van de temperatuur.
Licht
- Zonplanten = planten die het beste groeien bij een hoge lichtintensiteit.
- Schaduwplanten = planten die het beste groeien bij een lage lichtintensiteit.
- Daglengte (tijd dat de zon boven de horizon) heeft invloed op het tijdstip van voortplanting.
- In zeeën en organismen dringt licht alleen in de bovenste waterlagen door.
Lucht
- Bij planten kan de wind voor de bestuiving en/of de verspreiding van zaden zorgen.
- Wind bevordert de verdamping van water uit de bladeren.
- De samenstelling is van levensbelang voor alle organismen.
< pH: CO2
± pH: HCO3-
> pH: CO32-
Water
- In zee zijn de abiotische factoren vrijwel constant in tegenstelling met oppervlaktewateren.
- Landplanten:
o Vochtig milieu: zwakke wortelstelsels, veel huismondjes (onderkant) en dunne
cuticula (waslaagje: gaat verdamping water tegen uit bladeren).
o Droog milieu: goede wortelstelsels, weinig huidmondjes en dikke cuticula.
- Waterplanten:
o Grote, slappe bladeren.
o Klein/afwezig wortelstelsel.
o Huidmondjes (bovenkant).
o Luchtkanalen in stengels.
- Waterdieren:
o Aanpassingen om het verschil in zoutgehalte in hun milieu op te vangen.
à stromend water hoger zoutgehalte dan stilstaand water.
- Landdieren:
o Vochtig milieu: doordringbare huid voor water, sterk verdunde urine.
o Droog milieu: ondoordringbare huid voor water, sterk geconcentreerde urine.
Bodemgesteldheid
- Zand:
o Grote bodemdeeltjes, veel lucht, weinig water, kan water niet goed vasthouden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HeleneHoeve. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48072 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen