HC6 – Gedrag en samenleving (veilig opgroeien)..........................................................................................13
HC1 – Persoonlijkheid
Volgens Zimbardo is ieder mens uniek.
Persoonlijkheid kan worden omschreven als alle psychologische kenmerken van een geheel
persoon. Persoonlijkheid gaat ook om processen, in de zin van wisselwerking tussen de
persoon en diens omgeving.
Een deel van de persoonlijkheid is aangeboren (nature) en een deel is verkregen in de
opvoeding (nurture). In een overzicht van theorieën over de persoonlijkheid vallen onder
anderen de karaktertheorieën op en de procestheorieën.
Bij karaktertheorieën wordt de persoon beschreven op basis van het karakter.
Bij procestheorieën gaat het niet om karakter, maar om hoe iemand met zijn omgeving
omgaat.
Een andere definitie van persoonlijkheid is een dynamisch en georganiseerd geheel van
karakteristieken zoals voelen, denken en doen.
Verschillende benaderingen van persoonlijkheid
Karaktertheorie
• Zoals dispositionele theorieën.
Psychodynamische theorieën
• Voorbeeld Freud.
Procestheorieën
• Voorbeeld Humanistische theorie: Maslow.
Sociaal cognitieve theorie
• Voorbeeld: Bandura.
Dispositionele theorie (disposities) betreft theorieën over persoonlijkheid op basis van
temperament, karaktertrek en persoonlijkheidstype. Een voorbeeld hiervan is de Big Five.
1
, De Big Five geeft een beschrijving op basis van 5 basistrekken (trekdimensies). Elk van deze
trekken heeft zijn nadelen, je bent juist heel open of juist heel gesloten.
De 5 basistrekken: extraversie, vriendelijkheid, zorgvuldigheid, emotionele stabiliteit,
openheid en intellectualiteit.
Jung spreekt over introverte (naar binnen gericht) en extraverte (naar buiten gericht)
persoonlijkheid.
Temperament bepaalt niet hoe de ontwikkeling van het kind verder verloopt. Want rondom
het kind zijn anderen (opvoeders) die een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de
persoonlijkheid, het is daarom belangrijk om hun advies te geven hoe zij het beste kunnen
omgaan met het karakter van het kind.
3 verschillende typen temperament van een kind
Makkelijk kind (40%).
• Rustig, slaapt goed en kan makkelijk logeren.
Moeilijk kind (10%).
• Houdt van vaste patronen, van slag als anders, slechte eter enzovoort.
Kind dat langzaam op gang komt (15%).
• Past zich gaandeweg aan bij verandering, gematigd.
Restcategorie (35%).
• Past niet in een van de 3 bovenstaande categorieën.
De benadering van persoonlijkheid volgens Freud
Freud werkte zijn psychodynamische theorie uit, het accent hierin valt op een overgroot deel
van de persoonlijkheid waarvan jij je niet bewust bent. De 3 belangrijke elementen van de
persoonlijkheid zijn volgens Freud het ego, de IT en het superego.
De ontwikkeling volgens Freud doormiddel van psychoseksuele fasen
De psychoseksuele fasen
Een kind gaat door reeks psychoseksuele fasen (orale, anale, fallische, latentie en genitale).
Aan de basis van deze theorie staan de seksuele en agressieve driften van een kind en bij
elke fase speelt erotisch genot. Dan kan het zijn dat een kind niet goed door een van deze
fasen heen komt, er treedt dan stagnatie (fixatie) op. Hierdoor blijft het kind vastzitten in
zijn ontwikkeling en daardoor kan verslaving ontstaan. Bijvoorbeeld het drinken van alcohol,
aangezien het kind in de opvoeding de zuigbehoefte als baby niet als bevredigd heeft gezien.
Een ander begrip van Freud zijn de afweermechanismen, dit zijn mechanismen die je
onbewust toepast om een conflict met bijvoorbeeld jezelf uit de weg te gaan. Je begint dan
bepaalde dingen te ontkennen of je praat het juist goed
(rationaliseren).
Freud wilde de persoonlijkheid van de mens begrijpen en
met de Rorschachtest probeer je dichter bij de
motieven/gevoelens van iemand te komen. Er wordt dan
een afbeelding afgebeeld en er wordt dan van je gevraagd
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nataliademunnik1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.