- Het beschrijven van kenmerken van de steekproef
- Steekproef samenvatten in één getal
o Numerieke uitkomsten: gemiddelde
- Kritisch bekijken van de data
o Vreemde waarde uitbijter
- Hoe groter de steekproef, hoe betrouwbaarder
o Absoluut aantal telt, niet relatief aan de populatie
- Wet van de grote aantallen: als de steekproef steeds groter wordt zullen de kenmerken van
de steekproef steeds meer gaan lijken op de kenmerken van de populatie
Toetsende statistiek
- Hoe ver kan het gemiddelde in de steekproef afwijken van het gemiddelde in de populatie?
- ‘het verschil tussen de gemiddeldes is klein relatief aan de onzekerheid; we durven hier geen
uitspraak over te doen.’
- Steekproeven zijn variabel
- De kenmerken van een steekproef zijn altijd alleen ongeveer gelijk aan die van de populatie
- Onze conclusies over de populatie zijn daarom altijd onzeker
- Toetsende statistiek = het kwantificeren van die onzekerheid
Wetenschapsfilosofie
Wetenschap
- Doel: theorie ontwikkelen
- Theorie: algemene inzichten over populaties
Deductie = het afleiden van specifieke uitspraken uit algemene uitspraken = logica
1. Alle mensen zijn sterfelijk (algemene uitspraak)
2. Socrates is een mens
,3. Socrates is sterfelijk
Uitspraak 3 volgt logisch uit 1 en 2
Inductie = het afleiden van algemene uitspraken uit specifieke uitspraken = het tegenovergestelde
van deductie
1. Vandaag ging de zon op
2. Gisteren ging de zon op
3. Eergisteren ging de zon op
4. Vorige week ging de zon elke dag op
5. Elke dag gaat de zon op
Volgt uitspraak 5 logisch uit uitspraak 1 tm 4?
Ontwikkelingen in de wetenschap Evidence Based Medicine
Doel Theorie ontwikkelen Specifieke uitspraken doen over individuen
Vanui Specifieke observaties Wetenschappelijke theorie
t
Nodig Inductief redeneren Deductief redeneren
Waarom geloven we in inductie? David Hume: Omdat het tot nu toe altijd gewerkt heeft…
Maar: dit is een inductieve redenering
Paradox van Hume: Ons vertrouwen in inductie is gebaseerd op inductie
Theorie: alle raven zijn zwart.
Hoe meer zwarte raven ik zie, hoe meer ik geneigd ben dit te geloven.
De theorie wordt steeds meer ‘geconfirmeerd’.
Leidt confirmatie tot waarheid?
Modus Tollens: ‘alle raven zijn zwart’ is precies hetzelfde als ‘alles wat niet zwart is, is geen raaf’
Paradox van Hempel
‘alle raven zijn zwart’ wordt bevestigd door het zien van een zwarte raaf
‘alles wat niet zwart is, is geen raaf’ wordt bevestigd door het zien van een paarse koe
Wat is dan nog de waarde van een confirmatie?
Wetenschappelijke theorievorming vereist inductie. We hechten waarde aan herhaalde bevestiging
van wetenschappelijke theorie.
Maar: inductie leidt niet tot zekere kennis, confirmatie leidt niet tot zekere kennis.
Inductie/confirmatie faalt: honderden bevestigingen zijn niet genoeg om een theorie te bewijzen.
Maar falsificatie werkt wel: eén tegenvoorbeeld is genoeg om een theorie onderuit te halen
Voorbeeld: alle raven zijn zwart
Duizenden zwarte raven bewijzen de theorie niet, maar 1 witte raaf bewijst dat de theorie niet waar
kan zijn
Falsificationisme (Karl Popper)
- Wetenschap groeit niet door theorieën te bevestigen, maar door theorieën te verwerpen
- Bevestiging is betekenisloos
- Alleen het verwerpen van theorieën leidt tot nieuwe kennis
- De taak van de wetenschapper is niet het bevestigen, maar het onderuithalen van bestaande
theorie
, - Wetenschap vernieuwt zichzelf continu via falsificatie van bestaande theorieën
- Hoe meer theorieën er ontkracht zijn, hoe groter onze kennis
Falsificationisme in de praktijk
- Hoe falsificeren we een theorie?
- Ontlok (via deductie) voorspellingen aan de theorie
o Als theorie A waar is, zouden we (onder omstandigheden c) verschijnsel B moeten
zien
o Zet een experiment op met omstandigheden C
o Als verschijnsel B niet optreedt, verwerp A
- Een theorie moet dus duidelijke voorspellingen doen waarvan je kunt vaststellen of ze
uitkomen
Tijdelijkheid van kennis
- Popper: ‘confirmatie’ is zinloos: theorieën worden nooit bevestigd
- Hoogste status die een theorie kan bereiken: ‘voorlopig onweerlegd’
- Vergelijk evolutie: ‘survival of the fittest’ voor theorieën
Wetenschappelijkheid
- Sommige theorieën zijn ontoetsbaar: geen enkel experiment kan aantonen dat ze niet waar
zijn
- Popper: immuun voor falsificatie = inhoudsloos (niet wetenschappelijk)
Thomas Kuhn
- Falsificationisme is een rigide moraal kritiek op Popper
- Wetenschappers zijn terecht huiverig om een geliefde theorie te verwerpen
- De praktijk van wetenschap:
o Wetenschappers werken heel lang binnen een denkkader
o Denkkader: ‘paradigma’
o Pas als er te veel problemen zijn wordt het denkkader vervangen
o ‘wetenschappelijke revolutie’
Kritiek op Popper
- Popper: inductie faalt als wetenschappelijk instrument
- Popper: alleen falsificatie brengt vooruitgang
- Maar: wat te doen na een falsificatie?
o Bedenk een nieuwe theorie
o Hoe? Hier moet inductie toch een rol spelen
- Kritiek op Popper: belicht slechts een deel van empirische cyclus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marrevanderlely. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.