Dit is een samenvatting van het boek Boekhouden voor het HBO. Deze samenvatting is gemaakt voor de tentamens van Bedrijfsadministratie 1 en Bedrijfsadministratie 2. Deze samenvatting kan gebruikt worden voor de studies Accountancy, Finance & Control en Finance Tax & Advice van de HvA.
SAMENVATTING
BEDRIJFSADMINISTRATIE 1 & 2
Boekhouden voor het HBO
11 SEPTEMBER 2020
HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM
Joanne Rosebel
, Inhoudsopgave
I DE BOEKHOUDKUNDIGE CYCLUS ........................................................................................................ 4
1. De balans ................................................................................................................................................ 4
1.1 Administratie, financiële administratie en boekhouding ................................................. 4
1.3 De inventaris ................................................................................................................................ 4
1.4 De balans ...................................................................................................................................... 5
2 Financiële feiten en boekingsdocumenten ......................................................................................... 6
2.1 Financiële feiten en boekingsdocumenten .......................................................................... 6
2.2 De gevolgen van financiële feiten op de balans ................................................................. 6
2.3 De winst-en-verliesrekening .................................................................................................... 6
3 Het grootboek en de proef- en saldibalans ........................................................................................ 7
3.2 Het grootboek ..................................................................................................................................... 7
3.3 De proef- en saldibalans (trial balance) ................................................................................ 8
3.4 Dubbel boekhouden .................................................................................................................. 8
4 Het journaal ............................................................................................................................................. 9
4.1 Het rekeningenschema ..................................................................................................................... 9
Journaalposten .............................................................................................................................................. 9
4.4 Het journaal ....................................................................................................................................... 10
5 De kolommenbalans ............................................................................................................................ 11
5.1 Het boekhoudkundig model .................................................................................................. 11
5.2 De kolommenbalans ................................................................................................................ 11
5.3 Het afsluiten en heropenen van de grootboekrekeningen ............................................ 12
6 Uitbreiding boekingen I: omzetbelasting, privé ................................................................................ 13
6.2 Belasting op de toegevoegde waarde (btw) .............................................................................. 13
6.3 Boekhoudkundige verwerking van de omzetbelasting .................................................. 13
6.4 Privéonttrekkingen en privéstortingen ............................................................................... 13
6.5 De kolommenbalans met de rekening Privé ...................................................................... 14
7 Uitbreiding boekingen II: retouren en kortingen............................................................................... 14
7.2 De verkoopfactuur ........................................................................................................................... 14
Retourinkomen en retourverkopen ......................................................................................................... 14
7.3 Kwantumkortingen of rabatten ............................................................................................. 16
7.4 Kortingen voor contante betaling ........................................................................................ 16
8 Uitbreiding boekingen III: geld onderweg ......................................................................................... 17
8.1 De ontwikkeling van het betaalverkeer in Nederland ............................................................. 17
8.2 Kruisposten ....................................................................................................................................... 18
8.3 Pinpas en creditcard ................................................................................................................ 18
8.4 iDEAL-betalingen...................................................................................................................... 19
11 Correctieboekingen .................................................................................................................................. 20
11.2 Vergeten boekingen ...................................................................................................................... 20
11.3 Correctie van onjuiste boekingen ............................................................................................. 20
11.4 Vraagposten .................................................................................................................................... 21
11.5 Voorafgaande journaalposten .................................................................................................... 21
II DE PERMANENCE TOEPGEPAST OP DE KOSTEN EN OPBRENGSTEN ..................................... 21
12 De permanence toegepast op de kosten en opbrengsten ................................................................. 21
12.1 Inleiding: zuivere en gemengde rekeningen ........................................................................... 21
12.2 Kosten en opbrengsten vs. Uitgaven en ontvangsten ......................................................... 21
12.3 Kosten en uitgaven ....................................................................................................................... 22
12.4 Vooruitbetaalde kosten ................................................................................................................ 22
12.5 Nog te betalen kosten ................................................................................................................... 23
12.6 Het spreidingsregister .................................................................................................................. 23
Joanne Rosebel | HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM
1
, 12.12 Boekingen in verband met lonen en salarissen .................................................................. 23
14 De administratie van duurzame productiemiddelen I.......................................................................... 24
14.2 De aankoop van duurzame productiemiddelen ..................................................................... 24
14.3 Afschrijvingen op duurzame productiemiddelen .................................................................. 24
14.4 Afschrijvingen over delen van een jaar ................................................................................... 25
14.5 Verkoop van duurzame productiemiddelen ............................................................................ 26
15 Voorzieningen ........................................................................................................................................... 26
15.2 Wat is een voorziening (provision of allowance)? ................................................................ 26
15.3 Garantievoorziening ...................................................................................................................... 27
15.4 Voorziening voor (groot)onderhoud ......................................................................................... 28
15.5 De dynamische voorziening voor debiteuren ........................................................................ 28
15.8 Voorziening incourante voorraden ........................................................................................... 29
16 De periodeafsluiting ................................................................................................................................. 30
16.1 Inleiding ............................................................................................................................................ 30
16.2 De permanence wordt gedurende het boekjaar toegepast ................................................. 30
III Bedrijfsprocessen ................................................................................................................................. 31
21 De waardering van de voorraad goederen ........................................................................................... 31
21.2 De administratie van voorraden tegen historische prijzen: fifo en lifo............................ 31
21.3 De administratie van voorraden tegen de vaste verrekenprijs (VVP) .............................. 31
21.5 De rekening Prijsverschillen bij inkoop ................................................................................... 32
22 Het inkoopproces ..................................................................................................................................... 33
22.1 Inleiding ............................................................................................................................................ 33
22.2 De facturen worden altijd eerder ontvangen dan de goederen ......................................... 33
22.3 De goederen worden altijd eerder ontvangen dan de facturen ......................................... 34
22.4 Geen vaste volgorde tussen ontvangst factuur en goederen ............................................ 35
22.5 Retourinkopen ................................................................................................................................ 35
23 Het verkoopproces ................................................................................................................................... 36
23.1 Inleiding ............................................................................................................................................ 36
23.2 Realisatieprincipe en matchingsprincipe ................................................................................ 36
23.3 Voorfacturering .............................................................................................................................. 36
23.4 Nafacturering .................................................................................................................................. 36
23.5 Geen vaste volgorde tussen verzenden goederen en factuur ........................................... 37
23.6 Retourverkopen .............................................................................................................................. 37
IV DE ONDERNEMINGSVORMEN VOF, BV EN NV ............................................................................... 38
24 Specifieke boekingen bij de vennootschap onder firma (vof) ............................................................ 38
24.2 Het eigen vermogen bij de vof .................................................................................................... 38
24.3 De privérekeningen bij de vof ..................................................................................................... 38
24.4 Jaarafsluiting en winstverdeling ................................................................................................ 39
24.5 Omzetting van de eenmanszaak in een vennootschap onder firma ................................. 40
25 Specifieke boekingen bij de bv en de nv – het eigen vermogen ....................................................... 41
25.2 Het eigen vermogen van de bv en nv ....................................................................................... 41
25.4 Begrippen met betrekking tot de bv en nv .............................................................................. 42
25.5 Het aandelenkapitaal bij de bv ................................................................................................... 42
25.6 Het aandelenkapitaal van een nv ............................................................................................... 43
25.7 Oprichtings- en emissiekosten .................................................................................................. 44
26 Specifieke boekingen bij de bv en de nv – de winstverdeling ........................................................... 45
26.1 De winstverdeling .......................................................................................................................... 45
26.2 Winstverdeling bij de bv .............................................................................................................. 45
26.3 Eenvoudige winstverdeling bij de nv ....................................................................................... 46
26.4 Lastiger situaties bij de winstverdeling van een nv ............................................................. 46
Joanne Rosebel | HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM
2
, 26.6 Interim- en slotdividend ............................................................................................................... 46
26.7 Cash- en stockdividend................................................................................................................ 47
26.8 Keuzedividend ................................................................................................................................ 47
27 De bv en de nv – de reserves ................................................................................................................ 48
27.1 Wat is een reserve? ....................................................................................................................... 48
27.2 Winstreserve ................................................................................................................................... 48
27.3 Agioreserve ..................................................................................................................................... 48
27.4 Herwaarderingsreserve (revaluation reserve) ........................................................................ 50
27.5 Waarom reserveren? ..................................................................................................................... 51
28 De obligatielening ..................................................................................................................................... 51
28.2 Obligatielening versus aandelenkapitaal ................................................................................ 51
28.3 Creatie en plaatsing van obligatieleningen ............................................................................. 51
28.4 De interestbetaling op obligatieleningen ................................................................................. 52
28.5 Aflossen van obligatieleningen .................................................................................................. 52
28.6 De converteerbare obligatielening ............................................................................................ 53
Joanne Rosebel | HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM
3
, I DE BOEKHOUDKUNDIGE CYCLUS
1. De balans
1.1 Administratie, financiële administratie en boekhouding
De boekhouding is een bijzondere vorm van een administratie. De boekhouding wordt
gebruikt als informatieverzorging (4 V’s en ABC):
Verstrekken
Verzamelen Vastleggen Verwerken
van
van gegevens van gegevens van gegevens
informatie
Met als doel
- Afleggen van
verantwoording
-Besturen van
de organisatie
-Controle
Het opstellen van de jaarrekening is in feite het sluitstuk van de boekhouding. Een
jaarrekening bestaat uit:
1. Een balans
2. Een winst-en-verliesrekening
3. Een toelichting bij de balans en winst-en-verliesrekening.
Interne jaarrekening → bestemd voor de leiding van de onderneming en andere
functionarissen binnen de onderneming.
Externe jaarrekening → bestemd voor personen en instellingen buiten de (leiding van de)
onderneming.
1.3 De inventaris
Inventaris: dit begrip kent twee betekenissen namelijk;
1. Een overzicht van de bezittingen en schulden op een bepaald moment.
2. Verzamelnaam voor een aantal hulpmiddelen in de onderneming (bijvoorbeeld een
kassa en toonbank).
Crediteuren: verzamelnaam voor leveranciers die goederen en diensten op rekening hebben
geleverd. → schuld.
Debiteuren: verzamelnaam voor afnemers waarvan een onderneming geld tegoed heeft
omdat er goederen of diensten op rekening zijn geleverd → bezit.
Joanne Rosebel | HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jhnr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,48. Je zit daarna nergens aan vast.