Geschiedenis - HC republiek
Waarom brak er een opstand uit in de Nederlanden?
1515 → Habsburgse Karel V landsheer/koning van de 17 gewesten van den Nederlanden. Decentraal
→ hoe meer belasting een gewest betaald, hoe meer privileges. Vlaanderen en Brabant belangrijkste
gewesten. Veel nijverheid en handel in de Nederlanden.
Karel V voerde centralisatiepolitiek. Politieke, economische en religieuze beleid zou centraal
geregeld worden. Bedreigde sommige van de stedelijke privileges.
1531 → Karel voerde drie collaterale raden in. Was adviesorgaan.
1. De Raad van State. Advies beleid centrale overheid.
2. De Raad van Financiën.
3. De Geheime raad. Voerde beleid uit.
Benoemde tevens een landvoogd bij afwezigheid K.
16e eeuw → hervormingsbeweging in kerk. Oorzaak: hervormers vonden dat alleen dat wat in de
Bijbel staat klopt, rest niet. Ook kritiek op levenswijze geestelijken en macht en rijkdom kerk.
Kerkleiding niet eens met hervormingen. Breuk tussen Katholieken en Protestanten. Hervormers
richten eigen kerken op. Splitsing heet Reformatie of Hervorming. Hoofd Reformatie: Maarten
Luther en Johannes Calvijn. Luther 95 stellingen → moest voor Rijksdag in Worms verschijnen om
woorden terug te nemen, weigerde hij.
Luther en Calvijn vonden dat:
De bijbel richtinggevend is, niet de paus en/of kerk;
De paus en/of kerk te veel macht heeft;
De vorst het geloof van zijn onderdanen mocht bepalen.
Grote verschil: Calvijn vond dat burgers mochten verzetten wanneer het niet eens waren met de
omgang godsdienst overheid , Luther vond dat vorst godsdienst onderdanen bepaalt, niet tegen
verzetten. Aanhangers luther Lutheranen, aanhangers Calvijn Calvinisten.
Vorsten stonden vaak 1 godsdienst toe, voorkomen chaos. Karel V → Rooms-Katholiek. Vervolgde
protestanten. Lokale overheden moesten uitvoering regelden, veel werkten niet mee. Hierdoor
besloten dat lokale overheden zelf mochten beslissen doen of niet.
Protestanten/kettervervolging gecentraliseerd → uitgevoerd door Spaanse Inquisitie (recherche).
Plakkaten/wetten werden strenger → hoogtepunt Bloedplakkaat (1550), ketters doodstraf.
In Duitsland sommige vorsten Luthers. Weigerden maatregelen uit te voeren. Samen vormden ze
Schmalkaldisch verbond. Lukte Karel V niet oorlog te winnen. 1555 → Vrede van Augsburg. Wie het
gebied beheerst, beheerst ook godsdienst. Hierdoor bleef verdeeldheid in rijk, Karel werd
gedwongen protestantisme toe te staan. Dit was een grote nederlaag.
1556 → Karel V treedt af, geeft Filips II de macht. Zus Filip (Margaretha van Parma) landvoogdes de
Nederlanden. Margareta zette politiek broer (centralisatie en vervolging) door. Protest tegen hoge
belastingen, centralisatie en vervolging. Graaf van Egmond pleitte voor matiging plakkaten, hierdoor
juist nog strenger. 1566 →
Smeekschrift aangeboden door lagere adel. Kettervervolging en centralisatie moet stoppen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katjafikse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,79. Je zit daarna nergens aan vast.
