Uitwerking toetscasuïstiek
Casus 1 – Antwan
Antwan, 11 jaar klaagt dat hij af en toe last heeft van zijn rug tijdens het volleyballen. Hierdoor moet
hij soms met de training langs de kant zitten. Dit vindt hij erg vervelend. Wanneer zijn coach vraagt
waar hij precies last heeft, wijst hij naar zijn bovenrug, tussen zijn rechterschouderblad en zijn
wervelkolom. Het valt zijn coach op dat Antwan wat voorovergebogen staat en daardoor ook niet
goed zijn arm kan uitstrekken tijdens de opslag. Op advies van zijn coach komt Antwan bij jou.
Antwan wil graag van de pijn in zijn rug af en advies hoe hij op een veilige manier kan blijven
volleyballen zodat hij geen wedstrijden hoeft te missen.
Hulpvraag: “ik wil af van de pijn in mijn rug en advies hoe ik op een veilige manier kan volleyballen”.
anamnese: vragen naar rode vlaggen, trauma, verdere vragen die relevant kunnen zijn. Veel zitten?
Problematische handeling: datgeen laten doen waarbij de pijn voornamelijk opkomt: waarschijnlijk
bij het opgooien van de bal tijdens volleybal. Kijken naar de houding, vorm van de rug.
Hypotheses:
1. Antwan heeft een versterkte thoracale kyfose door een anteropositie.
2. Antwan heeft een versterkte thoracale kyfose door de ziekte van Scheuermann
3. Antwan kan zijn arm niet goed uitstrekken tijdens opslag door upper crossed syndrome (een
verkorte pectoralis major en musculus trapezius pars transversa en ascendens verzwakt zijn)
4. Antwan heeft mogelijk scoliose met een thoracale bocht naar rechts
Onderzoek:
Numme Wat onderzoeken? Hoe?
r
0 Onderzoeken van de kyfose 1. Staand, sagittaal vlak: kijken naar de kyfose van
thoracale wervels. Vaak ook sterk voorover
gekanteld bekken en lumbale lordose
2. Patiënt langzaam voorover buigen met armen
hangend: kijken of er een knik is (ja: rigide vorm)
3. Patiënt actief bekken achterover kantelen en
schouders naar achteren bewegen kijken of de
kyfose minder wordt soepel.
1 Onderzoeken van houding 1. Uitvragen of patiënt veel zit (school, gamen enz)
2. Patiënt zittend onderzoeken, sagittaal vlak.
3. Kijken naar houding hoofd t.o.v. romp, bochel in
rug, cervicale lordose, protractie
2 Onderzoek van rigide kyfose. 1. Onderzoek knik thoracaal bij vooroverbuigen
Scheuermann van 40 graden 2. Actief hoofd en schouders naar dorsaal bewegen
kyfose. kyfose niet weg rigide
3. Buiklig, hoofd borst en armen (achter hoofd)
optillen blijft gelijk rigide vorm
3 Onderzoeken upper crossed 1. Anteflexie, adductie, endorotatie. Kijken waar er
syndrome verminderde beweeguitslagen zijn
2. Uitvragen of er herkenbare pijn wordt gevoeld
3. Pectoralis laten verlengen: exorotatie + abductie
, + retroflexie. Mogelijk tegen een muur zodat er
meer rek komt kijken hoe ver dit kan
4. Pars descenens verlengen uitwerken
5. Levator scapulae verlengen uitwerken
6. Buiklig, schouderbladen naar elkaar toe halen en
armen van de grond
4 Mogelijk scoliose Observeren van gibbus, finger floor distance test en met
een scoliosemeter de graden bepalen kan nu niet.
Thoraxexcursie onder de 6 cm, niet goed !
Beenlengte verschil onderzoeken Observeren stand bekken, patella, malleoli enkel, is dit in
1 lijn? Toch wat lengteverschil onderste extremiteit?
Behandeling:
WARMING UP (ligt eraan wat je moet uitvoeren)
Nummer Wat Hoe + parameters
1 Goede houding aanleren Instructies geven hoe de patiënt het best kan
zitten. Voorbeeld geven. Mogelijk klein voorwerp
tussen rug en stoel plaatsen om recht te zitten.
Aangeven dat je je kin als een onderkin moet
intrekken. Beginnen met paar keer bewust doen
per dag tot aantal minuten opbouwen. Het hoeft
niet meteen perfect, een kleine aanpassing kan al
veel verbeteren. Niet 1 houding adviseren maar
veel variëren. Bij anteropositie diepe cervicale
nekspieren trainen en trapezius transversus en
ascendens.
Advies communicatie kind.
2 Scheuermann Rekken adviseren van de thoracale wervel. Met
ellebogen op een verhoging zoals stoel leunen en
dan op je knieën zitten, door de wervels heen
zakken. Cat-camel pose voor flexibiliteit. Over een
foamroller glijden.
3 Verminderen hypertonie, Pectoralis major: exorotatie – abductie – retroflex
stretchen van hiernaast Trap descendens: depressie – lateroflexie hoofd –
genoemde spieren. homolaterale rotatie hoofd (naar boven kijken)
buigen van het hoofd, kin op borst
Levator scapulae: depressie – lateroflexie –
heterolaterale rotatie (beneden kijken) – hoofd
naar beneden door kin op borst.
Verbeteren kracht Trapezius trans + ascendens + rhomboideus
- Op je buik liggen, armen van grond afhalen
recht met een fles water vliegen/drijven
- Zwemmen (schoolslag)
- Roeien met een stok in je hand
- T-vorm maken terwijl je zit en beetje
voorover buigt
- Staan en soort klappen boven je hoofd
Trainen met krachtuithoudingsvermogen 20 hh, 3
sets, 30 sec rust, supercompensatie 12-24 uur,
dagelijks uitvoeren.
,Mobiliteit verbeteren Rek oefeningen van de thoracale wervelkolom
- Cat-camel pose
- Extensie
- Zitten op knieën en billen, thoracaal
opstrekken.
- In ruglig met thoracale deel op een
verhoging, grond achter je aantikken, weer
opkomen en bal gooien/boksen buikspier
Wel blijven sporten, mogelijk gedoseerd bij veel
pijn, zo blijf je in beweging.
,Casus 2 – Marousha
Marousha is 16 jaar en komt zelfstandig naar de praktijk. Ze is fanatiek sporter en danst in een latin
formatie dans team. Hierbij is het de bedoeling met 8 dansparen verschillende figuren te maken in
hoog tempo waarbij 5 verschillende (cha cha, rumba, jive, paso doble, samba) latijns amerikaanse
dansen elkaar afwisselen gedurende een muziekband van 6 minuten. Momenteel traint ze 5x per
week omdat er over 2 weken een wedstrijd aankomt, sinds enkele maanden heeft ze last van haar
onderrug. Dit uit zich vooral bij statische houdingen die ze even kort moet aanhouden waarbij ze
rechtop staat. Marousha wil graag blijven dansen en komt bij je met de vraag hoe ze de klachten kan
verminderen. Motivatie is hoog, echter de wedstrijd moet doorgaan
Somatisch emotioneel cognitief overig
Hulpvraag: “ik wil minder pijn hebben bij mijn onderrug en graag de wedstrijd dansen”
Problematische handeling: houding aannemen die pijn doet de statische houding tussen de
dansen door waarschijnlijk behoorlijke holle rug.
Hypotheses:
1. Marousha heeft spondylolysthesis als gevolg van spondylolyse waardoor ze pijn in haar
onderrug heeft
2. Marousha heeft hypertonie in de erector spinae zoals multifidi (origo: processus transversi,
insertie: processus spinosi) wat voor pijn kan zorgen door versterkte lumbale lordose.
3. Marousha heeft verzwakte buik en gluteale musculatuur door het lower crossed syndrome
waardoor haar bekken naar voren kantelen en voor een pijnlijke versterkte lumbale lordose
zorgen.
Onderzoek
Nummer Wat Hoe
0 Onderzoeken van de houding Sagittaal vlak: oorlel en bovenarm gelijke hoogte,
cervicale lordose, thoracale kyfose, lumbale
lordose. Kijken naar de stand van bekken (zal
lastiger zijn).
AROM Flexie: zal pijnlijk moeten zijn: Kin op de borst,
thoracolumbaal verder te buigen, proberen
grond aan te raken met vingers: vragen waar pijn
wordt gevoeld: wervels/hamstrings. Alsof je gaat
duiken naar beneden.
Extensie: waarschijnlijk veel extensie door
versterkte lordose. Extensie maken waarbij
knieën en heupen zo recht mogelijk moeten zijn.
PROM Flexie: benen naar je borst toe trekken zodat
billen net van de grond komen
Extensie: op onderbenen zitten en jezelf
achterover laten vallen op een krukje
1 Spondylolisthesis onderzoeken Uitleggen dat je in real life de lumbale wervels
zou palperen op een prominerende processus
spinosi, vaak bij L5, dit is de grootste hoek voor
lordose. Je voelt een soort trappetje. Dit kan
aangeven dat er een afglijding is. röntgenfoto kan
meer duidelijkheid geven over de ernst
2 Hypertonie erector spinae Flexie is beperkt bij hypertonie van de spieren.
, Vooroverbuigen als goodmorning oefening.
Normaal: palperen spieren.
3 Onderzoek verzwakte buikspieren Rugligging, handen achter hoofd, patiënt omhoog
laten komen met gestrekte benen. Sterk genoeg:
bolle rug omhoog. Zwakke musculatuur:
hyperextensie in rug (hol).
Mogelijk nog zijwaarts omhoog komen
Speelsgewijs dit gaan onderzoeken.
Onderzoek verzwakte gluteus Bridge houding aannemen en op en neer
bewegen, billen moeten samenspannen om een
rechte houding te krijgen. Ook donkeykicks of
zijwaarts kan gedaan worden. Waarschijnlijk bij
kruiphouding een holle rug.
Behandeling: OEFENINGEN OP MUZIEK
Mogelijk opwarmen door de heupen wat te draaien, bekken actief van voren naar achter bewegen
Nummer Wat Hoe + parameters
1 In geval van spondylolyse / Duidelijk maken dat sporten met veel
spondylolisthesis geforceerde extensiebewegingen zo veel mogelijk
vermeden moeten worden in tijden van klachten.
Aangezien ze wel wilt blijven dansen en een
wedstrijd heeft, zal ik aanraden om iets minder te
oefenen en na de wedstrijd van 6x in de week
naar 2x te gaan bij veel last. Deze sport moet
gedoseerd worden beoefend om de klachten
minder te maken en de fractuur/afglijding af te
remmen.
Verder iets over houding zeggen, proberen recht
te staan als een boom en minder met sprongen
maken met holle rug voor de statische beweging.
2 Ontspannen erector spinae Laura mitchell: antagonist aanspannen
(buikspieren), waardoor de erector spinae
ontspant.
Rekken: lumbale flexie maken, camel positie, op
de rug liggen en knie naar borst toe trekken,
rugligging en knieën van ene kant naar andere
kant laten vallen.
Rekken hamstrings door te duiken naar grond
3 Versterken buikspieren Vermijden anteflexie heup
Crunches, spel element door bal te gooien of
boksen, op de beat van muziek dansen.
Russian twist, letten op holle rug, maar recht,
voorwerpen verplaatsen van links naar rechts.
Inchworms, flexie rug
Reverse crunches bolling in lumbaal wkl, met
voeten handen ouders aantikken.
Planken trainen bekken, buik, billen 30 sec
20-40 herhalingen, 3 sets, 30 seconde rust,
supercompensatie 12-24 uur
4 Versterken bilspieren - Hip thrusts: billen van de vloer halen
- Donkey kicks beide kanten
