, 1. H15 – Intercellulaire compartimenten en transport
← Schematisch voorbeeld van een epitheelcel in de darm. In de
afbeelding van de cel is te zien dat deze veel compartimenten bevat.
Elk van deze compartimenten hebben dan ook een andere functie.
Alle eukaryoten cellen hebben deze compartimenten. Prokaryoten hebben dit niet.
Het ontstaan van deze verschillende compartimenten
is het idee van de endosymbiose theorie. Dit betekend
van binnen samen leven. Er wordt hierbij gedacht dat
een aerobe prokaryote cel is opgenomen door een
(vroege) eukaryote cel.
↑ 1e cel = archaea > DNA los in de cel en
ribosomen gebonden aan membraan.
2e cel = plasmamembraan naar binnen gegroeid en
zo membraan gevormd om DNA.
3e cel = celkern is ontstaan. ER is daaraan vast
gekoppeld met ribosomen.
Protein sorting > sorteren van eiwitten
Eiwitten zitten normaal gesproken alleen in de cytosol, tenzij ze een sorteer signaal krijgen dat ze
ergens anders naartoe moeten. Deze signalen zijn sequenties van aminozuren, de volgordes van de
aminozuur sequenties verschillen per compartiment waar ze heen moeten (soort adressticker).
1.1 Protein transport
Als een eiwit eenmaal een sorteer signaal heeft gekregen kan deze
op verschillende manieren getransporteerd worden. Dit moet
gedaan worden over een hydrofoob membraan →
1. Transport door poriën (kleine gaatjes in membraan)
2. Transport door membraan heen met transporteiwitten
3. Transport blaasjes
2
, 1. Transport door (nucleaire) poriën
De eiwitten kunnen in beide richtingen worden getransporteerd. De eiwitten die getransporteerd
worden kunnen volledig gevouwen getransporteerd worden. De poriën zijn niet toegankelijk voor elk
eiwit, alleen degenen met het juiste signaal;
- Kleine wateroplosbare moleculen kunnen vrij passeren.
- Grotere moleculen hebben nucleair lokalisatie signaal nodig.
← De poriën hebben aan de cytoplasma kant uitsteeksels
(fibrillen), deze “vangen” de eiwitten zodat ze in de buurt
van de poriën komen, aan de kern kant zit een soort
mandje die de eiwitten uiteindelijk opvangen.
Eiwit heeft een nucleair translocatiesignaal
nodig dat kan worden herkend door de
nucleaire transportreceptor. De fibrillen
vangen het complex op en het eiwit wordt
getransporteerd > Ras GTP bindt de receptor
met hoge affiniteit en geeft de lading vrij. De
GTP gebonden receptor wordt teruggevoerd
naar de cytosol waar GTP wordt
gehydrolyseerd tot GDP. De receptor wordt
gerecycled voor het binden van een nieuwe
lading →
2. Transport door transporteiwitten
Voor het eiwit kan worden getransporteerd, moet het eerst ontvouwen, dit in tegenstelling tot poriën
transport. Het voorbeeld dat gegeven wordt gaat over transport naar de mitochondriën.
Mitochondriën hebben een dubbele membraan, daarom is dit transport ook complexer.
← Het rode deel aan het eiwit geeft het signaal,
deze wordt herkend door de receptor. Deze
receptor zit dichtbij protein translocator
(kanaal). Wanneer deze binding tot stand komt,
zoekt het kanaal zijn tegenhanger (het andere
kanaal voor binnen membraan). Wanneer ze
elkaar tegenkomen vormt dit 1 kanaal door
beide membranen. Eenmaal in de
mitochondriale matrix gaat het eiwit zich weer
terugvouwen en wordt het (rode) signaal eraf geknipt door protease.
De tegen hangende kanaaltjes wordt ook wel het TOM/TIM-complex genoemd.
TOM/TIM = translocator of the outer membrane/ translocator of the inner membrane.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romee97. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.