GP 4.1 Preventie bij dementie
Het preventieaanbod bij dementie herkennen
Universele preventie is gericht op de algemene bevolking en heeft tot doel
de kans op het ontstaan van een ziekte of van risicofactoren te
verminderen.
Selectieve preventie is gericht op (hoog)risicogroepen. Door middel van
specifieke lokale, regionale of landelijke preventieprogramma’s worden
deze mensen opgespoord en naar de zorg toe geleid.
Geïndiceerde preventie is gericht op individuen die niet voldoen aan de
diagnosecriteria voor een ziekte, maar wel een (sterk) verhoogd risico of al
beperkte symptomen hebben. Door interventie of behandeling kan het
ontstaan van een ziekte of verdere gezondheidsschade worden
voorkomen.
Zorggerelateerde preventie is gericht op individuen die daadwerkelijk een
ziekte of gezondheidsproblemen hebben. Doel is de ziektelast te
verminderen, verergering te voorkomen en de zelfredzaamheid te
ondersteunen.
Universele en selectieve preventie vormen samen de collectieve
preventie.
Geïndiceerde en zorggerelateerde preventie zijn op het individu gericht.
Preventieaanbod
Informatie, voorlichting en steun
Signaleren en verwijzen
Het preventieaanbod bij dementie ordenen mbv Lalonde
Health concept van Lalonde
→ invloeden op gezondheid een plaats geven
→ gezondheid + bevorderen staat centraal
Gezondheidsdeterminanten
endogene persoonsgebonden (intern milieu)
> factoren die zich in het menselijk lichaam afspelen en van invloed
zijn op de gezondheid
> onderverdeeld in genetische factoren en verworven
eigenschappen
> human biology
leefstijl & gedrag
> invloed die het gedrag van mensen heeft op de gezondheid en op
het ontstaan/verergeren van gezondheidsproblemen
> beweegreden + werkelijke gedrag
1
, (exogeen) extern milieu
> onderverdeeld in fysieke & maatschappelijke omgeving
> physical environment: factoren buiten menselijk lichaam die
invloed heeft op het ontstaan/verergeren van
gezondheidsproblemen
> social environment: de plaats van mensen binnen de
maatschappij
medische zorg & preventie
> gaat om gezondheidsvoorzieningen
> curatief en preventief
> health care organization
De stappen van het protocol Intervention Mapping benoemen
Intervention Mapping
Stap 1: Gezondheidskundige analyse/needs assessment
1.1 Wat is het gezondheidsprobleem?
Welke invloed heeft het gezondheidsprobleem op de kwaliteit van
leven?
> analyse gezondheidsprobleem adhv gezondheidsindicatoren
1.2 Wat is de relatie tussen het gezondheidsprobleem en
gezondheidsgedrag?
> gedragsanalyse met inventarisatie van relevante leefstijlfactoren
1.3 Wat is de relatie tussen het gezondheidsprobleem en de omgeving?
> omgevingsanalyse met inventarisatie van relevante
omgevingsfactoren
1.4 Welke gedragsdeterminanten bepalen de intentie en het
(gezondheids)gedrag
Stap 2: Definieren van de gedragsdoelen en specificeren van de
veranderingen die hiervoor nodig zijn
Wat is het einddoel van de interventie? Wat zijn de gedragsdoelen of
performancedoelen van de gezondheidskundige interventie? Wat zijn de
veranderdoelen of changedoelen van de interventie?
> check of gedragsdoelen en veranderdoelen leiden tot het einddoel
Stap 3: Theory-based methoden en theorieën, om de intentie en het
gedrag te veranderen
> identificeer methoden en theorieën waarmee de gedragsdeterminanten
van intentie en gedrag veranderd kunnen worden
> ontwikkel een globaal idee voor je gezondheidskundige interventie
> selecteer vervolgens je theoretische methoden waarvan de evidentie is
aangetoond
Stap 4: ontwerp van de gezondheidskundige interventie
> design, ontwikkeling en pre-testen van de gezondheidskundige
interventie
> ontwerp de gezondheidskundige interventie waarbij je vertrekt vanuit
de effectief gebleken methoden en/of theorieën. De methoden en
2
, theorieën plaats je in een logische volgorde in een model. Check of de
gedrags- en veranderdoelen zo worden behaald. Pre-test de
(verpleegkundige onderdelen van) de gezondheidskundige interventie
Stap 5: implementatieplan
> plan voor implementeren van je gezondheidskundige interventie
> formuleer je doelen voor implementatie. ontwikkel een plan voor de
implementatie. richt je zowel op de doelgroep (patiënten) van je
gezondheidskundige interventie als op de uitvoerders van de interventie
(verpleegkundigen) voer de gezondheidskundige interventie uit volgens
plan
Stap 6: Evaluatieplan
> plan voor de evaluatie van je gezondheidskundige interventie
> neem in je evaluatieplan je gedragsdoelen en veranderdoelen op.
ontwikkel een plan voor evaluatie van je gezondheidskundige interventie
en houd hierbij rekening met zowel de effectevaluatie als de
procesevaluatie
GP 4.2 Ecologisch model
Aspecten van het ecologisch model benoemen
Theorie: algemeen en universeel, moeilijk toe te passen
Model: specifiek, concreet, intuïtief en visualiseerbaar. Gemakkelijk toe te
passen.
Ecologische modellen: leggen nadruk op rol van de omgeving.
Worden getypeerd door vier kenmerken
1. Meerdere typen van omgevingsinvloeden: fysiek, sociaal-cultureel,
economisch en politiek
2. Meerdere niveaus van omgevingsinvloeden: micro, meso en macro
3. Interacties tussen typen en niveaus van omgevingsinvloeden
4. Directe invloed van omgeving op gedrag
Omgevingsfactoren plaatsen en verantwoorden binnen het ecologisch
model
Omgeving: alle ruimte buiten de persoon
Omgevingsfactoren binnen het ecologisch model
1. Fysieke omgeving: beschikbaarheid van middelen (bijv.
aanwezigheid condooms, fruit)
2. Sociaal-culturele omgeving: sociale invloeden, sociaal netwerk
3. Economische omgeving: kosten van sigaretten, alcohol, maaltijden
4. Politieke omgeving: regels en wetgeving die het gezondheidsgedrag
kunnen beïnvloeden. (18+ alcohol)
Microniveau: specifieke plek waar het gedrag wordt uitgevoerd (school,
werkplek, sportveld)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maximegeers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.
