Dit is een samenvatting van het vak bestuursrecht in p3. De samenvatting bevat alle stof die je moet kennen voor het tentamen. Zo weet je zeker dat je niks mist!
Bestuursrecht
MR. DR C.L.G.F.H. ALBERTS
Nederland wordt bestuurd = het openbaar bestuur = het deel van de overheid dat zich
bezighoudt met besturen
- rijksoverheid
- Provinciale overheid
- Gemeentelijke overheid
Zij kennen allemaal een bepaalde organisatiestructuur
- Allemaal: het dagelijks bestuur dat gecontroleerd wordt door een bestuursorgaan dat
democratisch is gekozen
op gemeentelijk niveau
- Het college van burgemeester en wethouders art 34 lid 1 Gemw
Belast met het dagelijks bestuur art 160 lid 1 Gemw.
- Gecontroleerd door: gemeenteraad art 169 Gemw.
vertegenwoordigd de inwoners van de gemeente: eens in 4 jaar gekozen
op rijksniveau
- de regering (koning en ministers art 42 GW)
belast met het dagelijks bestuur
- gecontroleerd door: het parlement (eerste en tweede kamer)
maar ook het waterschap
houdt zich bezig met het onderhouden/beheren van dijken, beken en rivieren
het bestuur bestaat uit art 10 Waterschapswet
- algemeen bestuur
art 78 Waterschapswet -> bevoegd om vorderingen te maken
(bijv. eigenaar sloot moet de sloot jaarlijks schoonmaken)
- dagelijks bestuur
- voorzitter
kenmerkend openbaar bestuur
- de activiteiten zijn goed zichtbaar: op internet, sociale media of dag/week bladen
- de wet geeft regels over de organisatie, de bevoegdheden en het besturen
maar geen details over hoe het bestuur moet handelen in concrete situaties
omdat: het openbaar bestuur regelt /stuurt het maatschappelijk leven = maatwerk
- publiekrechtelijk rechtspersoon -> geen eigen belangen behartigen
maar het algemeen belang behartigen
, Wat is dat?
de wetgever heeft
hoofdlijnen
aangegeven hierover
bijvoorbeeld
de wetgever heeft met het oog op het algemeen belang het noodzakelijk gevonden om bouwen
zonder vergunning te verbieden -> wetgever heeft het bestuur bevoegdheid verleend om te bepalen
of iemand een vergunning krijgt. Onderdelen voor het algemeen belang worden getoetst
- goede ruimtelijke ordening? Van belang voor het
- de bouwveiligheid? algemeen belang
- past het visueel in de omgeving?
Wat doet het openbaar bestuur ter behartiging van het algemeen belang?
Het openbaar bestuur doet zoveel verschillende dingen dat een volledig antwoord hierop
geven onmogelijk is. Het doet bijvoorbeeld:
- Het milieu
- Ruimtelijke ordering
- Volkshuisvesting
- Welzijn en recreatie
- Cultuur
- Sociale zaken
Op welke manier behartigt het openbaar bestuur deze belangen?
1 Reguleren en sturen
activiteiten van burgers
- Sportverenging subsidies toekennen -> met het oog op volksgezondheid
2 publieke taken
taken die niet (alleen) aan burgers kunnen worden overgelaten
- Aanleggen van wegen -> met het oog op infrastructuur
- Defensie taak -> met het oog op veiligheid
Bestuursactiviteiten van het gemeente bestuur
Activiteiten van dit bestuur zijn voor burgers meestal makkelijk waar te nemen
- omdat: kennismaking van de beslissingen in lokale huisbladen en internet
- Bijv. vergunningen aan bedrijven
- Het wijzigen van gemeentelijke belastingen
, - Het vaststellen van bestemminsplannen (waar mag gebouwd worden)
- Mensen weten dat je subsidies kunt aanvragen voor bepaalde zaken
- Onvoldoende financiële middelen? -> bijstandsuitkering
Bestuursactiviteiten van het provinciebestuur
Activiteiten van dit bestuur zijn voor burgers minder zichtbaar
- omdat: vooral coördinerende en toezichthoudende functie
- Dagelijks bestuur houdt (in bepaalde gevallen) toezicht op de gemeenten
bijv. gemeentelijke begroting goedkeuren art 203 Gemw
- ruimtelijke ordening: bevoegd om medewerking af te dwingen van de gemeenten
voor de realisatie van ruimtelijke projecten
bijv. aanleg van een bovenregionaal bedrijventerrein
- ook op andere beleidsterreinen zoals:
- cultuur/economische ontwikkeling
subsidies toekennen aan culturele/economische initiatieven
- verkeer/vervoer
instandhouding van het regionale openbaar vervoer/wegen
-
Bestuursactiviteiten van op landelijk niveau
Het bestaat uit vele verschillende besturen -> bestuursorganen
bijv.
bestuursorgaan taak
Minister van onderwijs, cultuur en Toekennen studiefinanciering
wetenschap
Belastingdienst Toeslagenregeling
Het uitvoeringsinstituut Arbeidsongeschiktheidsuitkering
werknemersverzekeringen
Sociale verzekeringsbank kinderbijslag
Conclusie = de activiteiten van het bestuur zijn zeer breed en hebben een grote
maatschappelijke relevantie
Centrale overheid = landelijk niveau
decentrale overheid = provinciaal en gemeentelijk niveau
Bevoegdheden decentrale overheid
1. Autonomie
art 124 lid 1 Gw
provinciale staten en gemeenteraden kunnen zelfstandig verordeningen maken op het
terrein van hun huishouding
, Bijv.
- regels over sluitingstijden horeca
- verbod op auto’s winkelstraat
- vergunningsplicht terras
2. Medebewind
art 124 lid 2 Gw
Sprake van een (verplichte) medewerking door de decentrale overheidsbesturen aan de
uitvoering van wetten in formele zin die op rijksniveau door de wetgevers zijn gemaakt
Bijv.
- kappen van bomen ?-> omgevingsvergunning nodig -> decentrale overheid beoordeeld of een
vergunning kan worden verleend op basis van voorwaarden uit de wet
- de naleving van leerplicht moet door gemeentelijke ambtenaren worden gehandhaafd
het is geen kwestie van een lijstje door ‘Den Haag’ opgestelde regels die de
gemeenten/provincie moet afvinken -> de decentrale moet maatwerk leveren door de in de
wet in formele zin opgenomen regels toe te passen op de lokale situatie
de ontwikkeling van het openbaar bestuur
de negentiende en twintigste eeuw
1. Nachtwakersstaat
einde 19e eeuw
De staat hielt zich enkel bezig met een aantal kerntaken
- Defensie, orde en veiligheid, infrastructuur
2. Verzorgingsstaat of interventiestaat
na de tweede wereldoorlog
Sprake van een overheid die zich vrijwel met alle aspecten van het maatschappelijk leven
bemoeit = sociale rechtstaat
- Bevorderen en verdelen van welvaart
- Instellen gratis gezondheidszorg
- Talrijke subsidies etc.
De bemoei zuchtigheid van de overheid ging zo ver dat er tegenkrachten ontstonden en er
ontstond aandacht voor:
vanaf de jaren 80
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evavanlieshout1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
