Deze samenvatting van het vak Inleiding Recht bevat alles wat behandeld is tijdens de hoorcolleges en de werkgroepen. Belangrijke begrippen zijn dikgedrukt.
SAMENVATTING INLEIDING RECHT
HOOFDSTUK 1: TERREINVERKENNING
Recht is formeel gezien dat wat we in de rechtsbronnen vinden. Materieel, dus inhoudelijk gezien, is
recht een verzameling regels om orde te handhaven voor rust en veiligheid. Deze regels, ofwel
wetten, zorgen voor voorspelbaarheid en menselijke verwachtingen. Ook kun je zeggen dat recht pas
ontstaat wanneer twee mensen elkaar ontmoeten. Zonder samenleving is er dus geen recht en
zonder recht is er geen samenleving.
Thomas van Aquino onderscheidde het positief recht en het natuurrecht. Het positief recht is het
recht dat door de staat als geldend is geproclameerd en dus al is verwezenlijkt. Het Latijnse begrip
voor het positief recht is ‘ius positivum’ of ‘ius constitutum’. Het natuurrecht is niet gemaakt door
een menselijke wetgever, maar is een recht dat van nature geldt en dus onafhankelijk van mensen is.
Daarnaast is er ook nog het ideale recht, ius constituendum. Dit is het recht zoals wij zouden willen
dat geldt, het recht wat nog moet komen.
Objectief recht is het geheel aan wetten die gelden in een bepaald land voor iedereen ; moet
de gemeenschap binden. Wordt ook wel territoriale jurisdictie genoemd.
Subjectief recht is het individuele recht wat ontleend is van het objectieve recht; denk aan
koopovereenkomst.
Materieel recht is het inhoudelijke recht om gedrag te normeren; denk aan BW.
Formeel recht is de procedure die voorafgaat aan het materieel recht; hoe kun je het
materieel recht realiseren? Denk aan Sv.
Wet in formele zin is een wet die door de regering en de Staten-Generaal (EK + TK) tot stand
is gekomen, zoals het BW en het Sr. Het is de hoogste vorm van wet en kan niet worden
afgeschaft. Het is verboden om deze wetten constitutioneel te toetsen, omdat het dus
afkomstig is van de hoogste wetgever, en daarom heeft NL geen constitutioneel hof. Wel
mag je toetsen aan verdragen en aan art. 93 en 94 GW.
Wet in materiële zin is een wet die op iedereen van toepassing is en kan door iedereen tot
stand worden gebracht, zoals het niet zullen moorden of stelen. Het wordt ook wel een
Algemeen Verbinden Voorschrift genoemd (avv)
Publiekrecht kun je zien als een verticale relatie tussen overheid en burger of tussen
overheden intern; de overheid neemt het initiatief tot handhaving. Denk hierbij aan
bestuursrecht en strafrecht.
Privaatrecht kun je zien als een horizontale relatie tussen burgers onderling; de burgers
nemen zelf initiatief tot handhaving. Denk hierbij aan familierecht en vermogensrecht.
Dwingend recht is een recht waar je je aan moet houden.
Aanvullend recht is een recht waar nog van af zou kunnen wijken, zoals het BW.
In de wetenschap wordt een onderscheid gemaakt tussen feiten en normen: hoe de wereld is aan de
ene kant en hoe de wereld zou moeten zijn aan de andere kant. Enerzijds moet er in de wetenschap
minder gekeken worden naar dit laatste, omdat dit vroeger al is gedaan door de Bijbel en dogma’s en
het de wetenschap belemmerde. Aan de andere kant gaat de rechtswetenschap bijna in zijn geheel
over normen en aan de leefregels waar wij ons aan moeten houden. Voor een goed beeld van de
objectieve werkelijkheid is het van belang dat er waardevrij of waardenneutraal wordt gekeken.
Daarbij kun je niet zomaar uit feiten andere normen afleiden, want normatieve regels zijn
gedragsregels die niet door natuurlijke fenomenen zijn vastgelegd.
Normatieve regels laten zich onderverdelen in modaliteiten:
1. Verlof: verkrijgen van bevoegdheid, dus iets mag
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Thesso. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
