Voor het vak Psychologische Stromingen heb ik aantekeningen gemaakt van een aantal ingewikkelde theorieën en stromingen. Hoofdstukken 1, 3, 4 en 5 zijn zo nauwkeurig mogelijk samengevat.
In deze aantekeningen vindt je informatie over o.a.: Freud, Erikson, Behaviorisme, Conditionering en andere b...
Psychologische stromingen
Hoofdstuk 1 – verschillende visies op dezelfde problematiek.
Er zijn verschillende soorten therapie componenten:
- Ontwikkelingscomponent => ontwikkelingspsychologie, hoe iemand zich in de loop
der tijd ontwikkeld heeft.
- Neurobiologische component => nature en nurture debat.
- Affectieve component => gevoelens/emoties kennen en uiten.
- Cognitieve component => denkprocessen, geheugen en waarnemen.
- Gedragscomponent => zichtbaar, aangeleerd gedrag.
- Interpersoonlijk component => omgang met anderen en relaties.
- Systeemcomponent => sociale systemen, gezin, familie en netwerk.
Deze componenten zijn allemaal van belang om een mens te begrijpen.
Er zijn momenteel verschillende ‘trends’ rondom het geven van therapie.
- Eclectisch werken => van elke methodiek haal je een werkzaam element.
- Diagnose behandel combinatie (DBC) => patiënt heeft intake gesprek > er is een
hulpvraag > er wordt een diagnose gesteld > er volgt een behandeling.
- Oplossingsgericht werken => naar de toekomst werken.
- Positieve psychologie => hoe werk je als mens, wie ben je? Wat neem je mee?
- Evidence-based werken => de techniek van wetenschappelijk bewijs of de therapie
werkt en effectief is.
Lambert en Norcross hebben wetenschappelijk bewijs (=evidence) geleverd voor dat de
werkrelatie die je hebt met de cliënt van even groot belang is als de therapeutische techniek.
Zo zijn 2 therapeuten die dezelfde therapeutische techniek toepassen niet altijd even
succesvol. Ieder mens is uniek, dus ieder mens heeft een eigen begeleidingsvorm nodig.
Taart van Lambert (1992)
40% veranderingen in factoren buiten
therapie.
30% algemene therapiefactoren.
15% placebo effect.
15% specifieke technieken.
Taart van Norcross (2004)
45% onverklaard opgelost.
25% patiënt zelf heeft het opgelost.
10% therapeutische relatie.
8% behandelmethode.
7% kenmerken van de psychotherapeut.
5% interactie tussen therapiefactoren.
, Hoofdstuk 3 – psychodynamische benadering van Freud.
Sigmund Freud ontwikkelde de psychoanalyse (= patiënt ligt op de bank en vertelt alles wat
in hem op komt). De psychodynamische benadering stamt af op de theorie van Freud.
Freud werkte voornamelijk met zieke mensen (stoornis, trauma of handicap) hij gaat diep
terug in die trauma en laat het de patiënt het herbeleven.
Freuds theorie maakt het deels onbetrouwbaar doordat hij begrippen gebruikt die je niet kunt
na-tracken (= subjectief).
Conversiestoornis => stress of psychische klachten bij een patiënt met een handicap.
Voor Freud was niets te gek. Dit zijn een aantal uitgangspunten van de psychoanalyse:
- Subjectieve waarneming => jouw eigen gevoelens en belangen. Gedrag dat je
vertoont is niet altijd te verklaren, je doet niet alles bewust.
- Gedrag wordt niet altijd bewust aangestuurd.
- Mensen hebben een onderbewuste.
- Conflictmodel => een interne strijd, bijv: je zit hier maar wil eigenlijk daar naartoe.
- Al ons gedrag heeft betekenis => dromen, tics, versprekingen. Als je regelmatig
hetzelfde droomt zit er iets in je dat niet verwerkt is.
- Eerste levensjaren zijn van belang in de rest van ons leven => als je later een
probleem hebt koppelt Freud dat altijd terug naar het eerste levensjaar.
Historie in de tijd van Freud:
Het biologische concept was zeer in trek (= neurologie). Biologische wetenschap was
centraal, maar Freud dacht dat er meer was dan die wetenschap. Al het gedrag werd
biologisch verklaard (= medisch).
Er werd in oorzaak en gevolg gedacht (= mechanische verklaring). Daarnaast was de
opkomst van “romantische benadering” (= hermeneutische methode, verklaren van gedrag)
en interpreteren van dromen (= duiden) en hypnose was in de mode.
Verschillende theorieën van Freud:
- Theorie over onbewuste mentale processen.
o Bewuste => wat je nu waarneemt, hier en nu.
o Voorbewuste => reflecteren, oproepen van herinneringen met emoties.
o Onbewuste => opgeslagen in fysiologisch systeem, niet oproepbaar,
onwenselijk zelfs.
Het kritiek is dat het niet voorspelbaar is, het is niet objectief.
- Ontwikkeling van een psychische structuur.
- Theorie over psychoseksuele ontwikkeling.
- Theorie over verdedigingsmechanismen.
- Praktijk theorie (= overdracht en tegenoverdracht).
Er zijn 4 modellen die verschillende uitgangspunten hanteren en die tot verschillende soorten
therapieën leiden:
1) Het driftmodel => sluit nauw aan bij de theorie van Freud. Accent ligt op verdrongen
problemen uit de kindertijd die terug te voeren zijn op seksuele en agressieve driften.
2) Het objectrelatiemodel => legt de nadruk op de eerste relaties in de vroegere
kindertijd en op de manier waarop deze relaties een deel van onszelf zijn geworden.
De hechting is hierbij erg belangrijk. Een onveilige hechting kan leiden tot weinig
vertrouwen in de mede mens.
3) Het zelfpsychologisch model => aandacht gaat niet uit naar conflicten, maar naar
tekorten. Deze tekorten uit de kindertijd leiden tot een zwakke identiteit en zelfgevoel.
4) Het interactioneel model => legt de nadruk niet meer op innerlijke conflicten, maar op
problematische conflicten tussen mensen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisevos1999. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,69. Je zit daarna nergens aan vast.
