Samenvatting
samenvatting Aarderijkskunde
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting Hoofdstuk 4 Leefomgeving: Wateroverlast uit het boek BuiteNland
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting akHoofdstuk 1 – wereld: wereldbeeld
Paragraaf 1 patronen: verschillen in welvaart
Hoe meet je welvaart?
- Bbp ( bruto binnenlands product ) per inwoner de waarde van alle goederen en
diensten die door binnen- en buitenlandse personen en bedrijven in een land in een
jaar wordt geproduceerd
Deel je dit bedrag door het aantal inwoners heb je het bbp/hoofd
- Samenstelling van de beroepsbevolking
- De VN-ontwikkelingsindex (welzijn index) wordt gekeken naar de levens
verwachting van ene land en naar het analfabetisme
Problemen bij het meten van de welvaart
Aan meting met het bbp/hoofd zit een aantal nadelen:
- Koopkracht voor een dollar kun je in het ene land meer krijgen dan in een ander
land
- Inkomsten informele sector wordt geen rekening gehouden met “zwart werken”
- Sociale ongelijkheid bbp/hoofd is ene gemiddeld inkomen en de afwijkingen ten
opzichte van het gemiddeld kunnen erg groot zijn.
Sociale ongelijkheid = ongewenste en grote verschillen in inkomen en ontwikkelingskansen
tussen groepen
- Geen regionale verschillen
Regionale ongelijkheid = onrechtvaardige verschillen in welvaart en ontwikkeling tussen
gebieden.
BRP = bruto regionaal product/hoofd = inkomen per hoofd in een regio
De verdeling van de welvaart
Je kunt landen in de wereld in 3 hoofdgroepen indelen :
- Centrum de rijke vooral westerse landen
- Semiperiferie de landen die de laatste 20 jaar een groei hebben doorgemaakt –
met een onderscheid in de arme en rijke semiperiferie.
- Periferie arme landen
Paragraaf 2 patronen: bevolkingsspreiding en cultuurgebieden
Bevolkingsdichtheid en spreiding
Gemiddelde bevolkingsdichtheid is 50 inwoners per vierkanten kilometer.
Bevolkingsspreiding = laat zien dat 7 miljard wereldburgers heel onregelmatig verdeeld zijn
Bevolkingsdichtheid =
De spreiding verklaart
De verklaring voor de bevolkingsspreiding is een mix van natuurlijke en sociaaleconomische
factoren:
- Natuurlijke mogelijkheden dichtbevolkt valt vaak samen met geschikt klimaat
- De ligging gebieden die gunstig liggen ten opzichte van economische kern
gebieden zijn dichter bevolkt
, - Koloniale verleden in vrijwel alle vroeger gekoloniseerde gebieden concentreert
de bevolking zich in kunstgebieden
Een mozaïek van culturen
Bij het indelen van de wereld in cultuurgebieden gebruik je de volgende cultuurelementen
- Taal
- Godsdienst
Culturen veranderen en cultuurgebieden worden voortduren beïnvloed door buitenaf.
Diffusie = verspreiding (bijv. van taal, religie, sport en mode) – vaak wordt hierbij het nieuwe
cultuurelement aangepast aan de bestaande cultuur = cultuurvermenging/ acculturatie.
Toerisme, migratie en moderne communicatie middelen spelen ene grote rol bij de
overdracht van cultuurelementen
Paragraaf 3 Patronen: de politi eke en sociale wereldkaart
Leven in vrijheid
Er zijn drie soorten bestuursvormen:
- Democratie burgers hebben door vrije verkiezingen grote invloed op het bestuur.
Er zijn tal van andere vrijheden gewaarborgd, zoals vrijheid van meningsuiting en
godsdienst. Jonge democratieën hebben nog een lange weg te gaan, de elite
probeert op alle manieren politieke invloed te behouden.
- Beperkte democratie de bevolking wordt sterk gecontroleerd door de centrale
overheid. Er is bijvoorbeeld corruptie, manipulatie, uitsluiting van sommige groepen
(vrouwen, minderheden)
- Dictator het land wordt bestuurd door één partij, een kleine minderheid of een
dictator. Politieke vrijheid van burgers is klein, de mensenrechten worden
geschonden. Elke oppositie tegen de leiding wordt hardhandig onderdrukt.
Staten worden ook beoordeeld naar bestuurskracht – failed states
Van bipolair naar multipolair
Vanaf de Tweede Wereldoorlog kende de wereld een bipolair machtssysteem: de twee
grootmachten VS en Sovjet-Unie. Sinds de Koude Oorlog is er een multipolair systeem:
grootmachten VS, de EU, China en Rusland spelen een rol.
Je mag concluderen dat het democratische gehalte in de wereld sinds de val van de Muur is
toegenomen. Maar de weg naar echte democratie is in veel landen nog lang.
Onderwijs, de motor tot ontwikkeling
Ene van de belangrijkste elementen van de welzijnsindex is de alfabetisringsgraad
onderwijs leidt tot minder armoede, betere gezondheid en een betere positie voor vrouwen
1 op de 8 kinderen gaat niet naar school. Een nog grotere groep verlaat school, vooral
meisjes. Dit kom door armoede maar ook door politieke onrust en burgeroorlogen.
Een goed opgeleide bevolking is een van de belangrijkste voorwaarden om op langere
termijn tot ontwikkeling te komen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Esmeehillen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen