Hoofdstuk 1 – Zwangere, kinderen en jeugdigen in het ziekenhuis
Kraamzorg in Nederland -Manier waarop kraamzorg in Nederland is georganiseerd is vrij
uniek in de wereld;
-Aantal medische ingrepen is minimaal en de geboorte vindt zo veel
mogelijk op natuurlijke wijze plaats;
-‘Normale’ bevalling gebeurt onder verantwoordelijkheid van de
verloskundige;
-Bij een normale bevalling kan een vrouw kiezen voor;
*Thuisbevalling;
*Kraamkliniek;
*Kraamhotel;
*Ziekenhuis (pathologische bevalling vind hier altijd plaats);
-Nederland is het enige land waar men thuiskraamzorg kan
ontvangen;
Positie van Nederland -Nederland stond ooit bekend om hoog percentage thuisbevallingen
rondom kraamzorg *Lang vond 35% van de bevallingen thuis plaats, nu op 20%;
*Als het percentage onder de 10% komt verliezen verloskundigen
hun deskundigheid > zonder deskundig verloskundige is de
thuisbevalling niet mogelijk;
Verloskundige of -Bevalling met verloskundige is even veilig als een bevalling in het
gynaecoloog ziekenhuis onder begeleiding van een gynaecoloog;
Sterfte rondom de -Jaarlijkse cijfers sterfte rondom bevalling en zwangerschap worden
geboorte bijgehouden > PERINATALE STERFTE;
-Ook wordt steeds onderzocht hoe de zorg beter kan;
-Cijfers van de afgelopen eeuw;
*Begin 20e eeuw stierven 250 van de 100.000 vrouwen bij de
bevalling;
*1993-2005 stierven 12.1 moeders per 100.000 levend geboren
kinderen;
*Laatste cijfers 2014 > vrouwen die tijdens de zwangerschap of
bevalling overlijden is nu 10;
Doodsoorzaken -Oudere vrouwen hebben een hoger kans op overlijden;
-Zwangerschaptoxicose;
-Complicaties rondom de geboorte;
-Complicaties van reeds bestaande ziekten;
*Met goede medische begeleiding krijgen vrouwen nu een kind
terwijl dit in dezelfde situatie vroeger afgeraden zou zijn;
Medische indicatie -Als zich complicaties voordoen bij een zwangere-, barende of een
kraamvrouw komt zij onder behandeling van de gynaecoloog;
*Men spreekt dan van een PATHOLOGISCHE ZWANGERSCHAP;
-Op grond van een medische indicatie wordt de vrouw meteen
doorgestuurd naar het ziekenhuis of opgenomen zodra de bevalling
begint;
-Ziekenhuis is altijd een reguliere instelling;
Sociale indicatie -Wanneer de thuissituatie ongeschikt is om te bevallen en de
kraamtijd door te brengen;
*Dan spreken we over een sociale indicatie;
-Baring wordt hierbij geleid door een verloskundige;
Poliklinische bevalling -Wanneer er geen medische indicatie is maar de zwangere toch in
, het ziekenhuis wilt bevallen;
-Bevalt in het ziekenhuis onder begeleiding van de verloskundige en
blijft daar 24 uur;
-Vervolgens wordt de kraamvrouw overgedragen aan een
kraamcentrum;
*Redenen poliklinische bevalling > Barende voelt zich veiliger en
zekerder omdat er een gynaecoloog en kinderarts op de
achtergrond aanwezig zijn;
Transmurale zorg -In sommige delen van Nederland heeft een thuiszorginstelling een
verloskamer gehuurd van het ziekenhuis;
*Omdat de verloskundige afstanden in de regio niet meer kan
overbruggen;
-Kraamverpleegkundige van het kraamcentrum gaat mee om de
partusassistentie te verrichten;
*Ook wel een verplaatste thuisbevalling;
-Hier is sprake van TRANSMURALE ZORG;
Afdelingen in het -Tegenwoordig zijn in ziekenhuizen alle afdelingen die te maken
ziekenhuis rondom moeder hebben met moeder en kind verenigd in een ‘moeder en
en kind kindcentrum’;
*Gynaecologie, verloskunde en neonatologie werken intensief
samen;
-Verloskamer is vaak getransformeerd in een kraamsuite;
*Ruime kamer waarin alle voorzieningen te vinden zijn;
Beroep verloskundige -Kern van het beroep bestaat volgens wet BIG uit;
volgens de wet BIG *Begeleiding van een fysiologisch verlopende zwangerschap, baring
en kraamperiode;
*Begeleiding van anticonceptie;
*Verrichten van risicoselecties tijdens die periodes;
Huisarts die de bevalling -Sinds 1999 mogen zwangere er voor kiezen de huisarts de baring te
begeleidt laten begeleiden;
-Als een huisarts de bevalling doet moet hij ;
*Ervaren zijn;
*Een minimumaantal bevallingen per jaar doen (bevoegd/bekwaam)
*Er moet altijd vervanging geregeld zijn;
Gynaecoloog -Wordt ingeschakeld bij een pathologische zwangerschap, bevalling
of kraamperiode;
-Gynaecoloog begeleidt dan verder de zwangere tot na de bevalling;
-In de kraamperiode is het afhankelijk van observaties of zij in het
ziekenhuis blijven of de kraamperiode thuis verder mogen
doorbrengen;
-Sprake van complicatie tijdens of na de bevalling > Gynaecoloog;
Kraamverpleegkundige in -De meeste werken in het ziekenhuis;
het ziekenhuis -Zijn met name niveau 4 en 5 verpleegkundige;
Kraamverpleegkundige in -Fungeren tussen zorgvragers en kraamorganisaties;
een kraamcentra *Niveau 5 verpleegkundige;
*Verpleegkundigen van het eerste functieniveau met aanvullende
opleiding MGZ of HBO-V;
-Zij geven leiding aan de kraamverzorgenden en werken op het
eerste deskundigheidsniveau
Hoofdtaken van -Intake en voorlichting over de kraamzorg geboden door het
bovenstaande kraamcentrum en het afstemmen van het kraamarrangement;
,kraamverpleegkundige -Afleggen van prenatale huisbezoeken of telefonisch contact met de
zorgvragers/cliënten;
-Begeleiding geven aan kraamverzorgenden;
-Deskundigheidsbevordering bij kraamverzorgenden in de vorm van
werkoverleg en bijscholing;
-Als aanspreekpunt fungeren;
-Voorlichting geven op aanstaande-ouderbijeenkomsten;
-Stagiaires begeleiden;
Lactatiedeskundige -Ook wel borstvoedingdeskundigen;
-Gespecialiseerd in het proces en de praktijk van menselijke
borstvoeding;
-Volgen een parttime opleiding van 1,5 jaar en leggen Internationale
Examen voor Lactatiedeskundige af;
-Met name grotere kraaminstellingen hebben lactatiedeskundigen in
dienst;
-Kunnen ook werkzaam zijn bij patiëntenorganisaties;
Taken lactatiedeskunde -Op methodische en systematische wijze moeder en pasgeborene
begeleiden bij alle aspecten van de borstvoeding;
-Steun bieden bij het zorg dragen voor een sociale omgeving voor
een borstvoedende moeder;
-Voorlichting, instructie en bijscholing geven aan individuen;
-Meewerken aan het ontwikkelen van beleid op het gebied van
borstvoeding;
-Beoordelen wanneer samenwerken met andere disciplines
noodzakelijk is;
Geboorteplan -Document waarin de zwangere en haar partner hun wensen voor
de bevalling op schrift hebben gezet;
-Weergave van hun verwachtingen, behoeften en angsten;
-Vooral bedoeld als communicatiemiddel;
Overlijden van het kindje -Ontzettend ingrijpend en vaak onverwacht;
-Overlijd het kindje tijdens de zwangerschap dan bevalt de vrouw
meestal in het ziekenhuis;
*Vanuit het ziekenhuis wordt er onderzoek aangeboden naar de
doodsoorzaak;
Zorg bieden aan ouders die -Moeder is ondanks alles toch kraamvrouw met alle lichamelijke
hun kindje zijn verloren gevolgen;
*Borstvoeding kan op gang komen (confronterend);
-Ouders hebben vaak behoefte aan emotionele steun en aandacht;
-Ziekenhuis zorgt vaak, afhankelijk van het termijn van de
zwangerschap voor tastbare aandenkens;
*Foto’s;
*Handafdrukjes;
*Plukje van het haar van de baby;
-Vaak wordt in het ziekenhuis de begrafenisondernemer al
ingeschakeld;
-Eenmaal thuis moet er vaak nog veel geregeld worden;
Overlijden bij een -Ouders zijn hierbij gebonden aan de volgende wet;
zwangerschap na 24 weken *Wet op de lijkbezorging;
*Dat wil zeggen dat het kindje begraven of gecremeerd moet
worden;
*Bij uitzondering kan er uitstel worden gevraagd, bijvoorbeeld als de
, kraamvrouw lichamelijk nog niet in staat is dit bij te wonen;
Overlijden van het kindje -Hoeft niet begraven/gecremeerd te worden;
voor 24 weken -Is wel mogelijk als de ouders dit wensen;
-Ouders mogen het kindje bijschrijven in hun trouwboekje;
Obductie -Bij obductie wordt onderzoek gedaan naar de doodsoorzaak;
-Meeste ouders willen dit weten in verband met een eventuele
volgende zwangerschap;
Allochtone zorgvragers -Hebben vaak hun eigen gewoontes en tradities rond de bevalling en
kraamtijd;
-Meeste Nederlandse vrouwen krijgen veel professionele
begeleiding tijdens hun zwangerschap;
-Bij allochtone vrouwen zijn die dingen niet altijd vanzelfsprekend;
-Als VP kun je met de volgende aspecten in aanraking komen;
*In een laat stadium melden van de zwangerschap;
*Taalproblemen;
*Gebruiken en tradities tijdens de zwangerschap;
Allochtone vrouwen die te -Dit kan verschillende problemen geven zoals;
laat een arts/specialist in *De zwangerschapsduur is niet te achterhalen;
schakelen *Vrouw begint te laat met prenatale controles;
*De vrouw meld zich te laat aan voor kraamzorg;
Taalproblemen bij -Sommige vrouwen spreken niet goed Nederlands;
allochtonen *Hier moet jij je als VP op aanpassen;
*Gebruik geen moeilijke woorden of uitdrukkingen;
*Gebruik voorlichtingsmateriaal met afbeeldingen;
*Kijk of je met een naaste kan communiceren;
*Gebruik een vertaalprogramma;
Gebruiken en tradities -Het boze oog;
tijdens de zwangerschap bij *Vrouwen verbergen hun zwangerschap soms omdat ze bang zijn
allochtonen dat iemand anders het boze oog op hun werpt;
*Hierdoor kun je een miskraam krijgen;
-Ramadan;
*Vrouwen kunnen ervoor kiezen of ze gaan vasten;
*Foetus komt over het algemeen aan de nodige voedingsstoffen, de
zwangere alleen niet;
-Praten over problemen die het kind aan gaan;
*Je mag in sommige culturen niet praten over nare dingen die
kunnen gebeuren omdat dit dan daadwerkelijk gaat gebeuren;
Baring is overgeslagen Baring bij buitenlandse culturen is overgeslagen;
Verpleegplan maken voor -Zwangere vrouwen worden om verschillende redenen opgenomen;
een zwangere -Doorloop de volgende stappen bij het opstellen;
*Verzamel informatie/ anamnese;
*Bepaal verpleegdoelen;
*Kies de verpleegkundige interventies;
*Rapporteer en evalueer je zorg;
Speciale aandacht bij het *De medische voorgeschiedenis;
opstellen van het *De verloskundige voorgeschiedenis;
verpleegplan *Verloop van de zwangerschap tot nu toe;
*Emotionele toestand van de zwangere;
Verloskundige -Stel de volgende vragen omdat complicaties van vorige
voorgeschiedenis zwangerschappen invloed kunnen hebben op de huidige
zwangerschap;
, *Is de vrouw eerder zwanger geweest?
*Hoeveel kinderen heeft de vrouw?
*Waren er problemen bij de vorige zwangerschap/bevalling?
*Heeft de vrouw ooit een spontane abortus of abortus
PROVOCATUS (opzettelijk afbreken) gehad?
*Is de vrouw ooit bevallen van een te vroeg of te laat geboren kind?
*Is de vrouw ooit bevallen van een kind met aangeboren afwijking?
*Is de vrouw ooit bevallen van een dood geboren kind?
Vragen huidige *Door wie de vrouw begeleid?
zwangerschap *Heeft de vrouw een zwangerschapscursus gevolgd?
*Zijn er complicaties opgetreden tijdens de zwangerschap?
*Heeft de vrouw een geboorteplan opgesteld?
Verpleegplan voor een -Hierbij volg je dezelfde stappen om te bepalen welke zorg nodig als
barende als bij een zwangere;
*Informatie verzamelen;
*Verpleegkundige anamnese;
-Stel hierbij dezelfde vragen als bij de zwangere;
*Medische voorgeschiedenis;
*Verloskundige voorgeschiedenis;
*Verloop van de bevalling;
Vragen bij het verloop van *Wanneer zijn de weeën begonnen?
de bevalling *Hoe vaak komen de weeën?
*Hoe vangt de kraamvrouw de weeën op?
*Zijn haar vliezen al gebroken?
*Wat is de kleur van het vruchtwater?
*Heeft ze getekend (slijmprop verloren)?
*Wil je partner bij de bevalling aanwezig zijn?
-Vraag naar het geboorteplan;
Voorbeeld verpleegdoelen *De barende en haar partner voelen zich op hun gemak;
barende *De barende en haar partner zijn geïnformeerd;
*De barende kan haar weeën goed opvangen;
Voorbeeld verpleegkundige *Informatie geven over het verloop van de bevalling;
interventies *De verloskundige of gynaecoloog assisteren;
*De barende aansporen om te persen;
*De barende en haar partner geruststellen;
Verpleegplan voor de -Meestal heb je tijdens de bevalling al veel informatie gekregen uit
kraamvrouw en de anamnese en door je observaties;
pasgeborene -Je kunt een partusverslag van een collega lezen als je zelf niet bij de
bevalling was;
*Bij een thuisbevalling krijg je het partusverslag van de
verloskundige of huisarts die de bevalling heeft begeleid;
-Wees alert op;
*Mantelzorg > Wilt de partner dit oppakken?
*Wensen van de ouders > Denk hierbij aan fles- of borstvoeding;
Voorbeeld verpleegdoelen *De vrouw kan de zelfzorg volledig uitvoeren;
kraamvrouw *De ouders kunnen voor hun kind zorgen;
*De vrouw is geïnformeerd over haar eigen gezondheid en
verzorging;
Voorbeeld verpleegdoelen *Baby is schoon en aangekleed;
pasgeborene *Baby is gevoed;
*Baby toont zich geborgen en veilig;
, Afbouwen van zorg -Eerste dagen na de bevalling geef je de meeste zorg;
-Je bouwt dit als dat mogelijk is steeds een beetje af;
-Uiteindelijk zijn de ouders zelf in staat voor het kindje te zorgen;
Bespreking en consulten op -Communiceren vormt een essentieel onderdeel;
de kraamafdeling -Twee manieren van communiceren met je collega’s;
*Bespreking en via een consult;
Besprekingen -Werkoverleg;
*Belangrijk omdat het over zaken gaat die direct met werk hebben
te maken;
-Teambesprekingen;
*Bespreken van de belangrijkste zaken van de afdeling;
*Knelpunten komen aan de orde;
-Besprekingen met andere disciplines;
*Zij hebben een specifieke deskundigheid en kunnen je vaak goed
advies geven bij speciale omstandigheden;
Consult -Consult over de geplande en verleende zorg;
*Gesignaleerde problemen pak je op en maak je bespreekbaar met
je collega’s;
-Andere disciplines consulteren;
*Wanneer je met collega’s er niet uit komt kun je het advies vragen
van een meer gespecialiseerde deskundige;
Ontslag van de -Exitgesprek organiseren waarin je de ouders kunt vragen hoe ze het
kraamvrouw verblijf en de zorg hebben ervaren;
*Zo kun je de zorg nog meer verbeteren;
-Ipv exitgesprek kun je ook een evaluatieformulier laten invullen;
-Bij het ontslag kun je nog wat adviezen meegeven;
-Bij het ontslag vul je een overdrachtsformulier in voor de
kraamverzorgende;
-Het vertrek van de zorgvrager moet bij de administratie worden
verwerkt;
Overdracht naar een -Wanneer de normale medische zorg op de kraamafdeling niet
andere ZH afdeling voldoende is wordt het kindje overgeplaatst;
-Kinderarts regelt meestal de opname op de kinderafdeling;
-Zorg dat de ouders hiervan op de hoogte zijn en wat er gaat
gebeuren;
Overdracht naar een -Gebeurt in bijzondere gevallen;
andere instelling *Bijvoorbeeld als een pasgeborene een operatie moet ondergaan;
-Is voor de ouders flink schrikken, zorg dat jij de overdracht goed
heb geregeld;
Werkplanning maken -Maak je altijd van te voren;
-Vooruit denken en inschatten hoeveel tijd je nodig hebt;
-Goede planning helpt bij efficiënter werken;
Omgaan met een vaste -In de meeste ziekenhuizen werken ze met een vaste dagindeling;
dagindeling *Vaste eettijden, was momenten en het delen van medicatie;
Verbetering van de *Dit kun je doen doormiddel van;
kwaliteit -Gebruiken van protocollen;
*Die zijn afgeleid van landelijke richtlijnen;
-Kwaliteitsmeetinstrumenten;
*Evalueren van verpleegplannen;
*Bespreken van protocollen;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anne-wilvanbeelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
