Samenvatting wonen in Nederland. (De Geo 5e editie)
Hoofdstuk 2: Grote rivieren in de lage landen.
2.1: Brede rivieren door oneindig laagland.
2.2: Op klompen in het water.
2.3: Ruimte voor de rivier.
2.4: Omgangsregeling met water.
Paragraaf 1: Brede rivieren door oneindig laagland
Laagland rivieren
► Rijn, Maas, Overijsselse Vecht en Eems stromen vanuit buurlanden binnen. De Gelderse
IJssel is een zijtak van de Rijn.
Eems en Westerschelde vormen beiden een estuarium. Een estuarium is een verbrede
riviermonding, waar zoet rivierwater en zout zeewater vermengd worden en zodoende brak
water ontstaat. Eb en vloed zijn nog van sterke invloed.
Eems: trechtermonding van de Duitse Ems. Klein deel van Noordoost-Nederland maakt
deel uit van het stroomgebied van de Ems.
Westerschelde: trechtermonding van Schelde. Scheldedelta
( Zeeuwse eilanden) is stroomgebied van de Schelde.
Een stroomgebied: het gebied waar het stroomstelsel doorheen
stroomt.
Een stroomstelsel: de hoofdstroom met zijrivieren en zijtakken.
Trechtermonding: Riviermonding die de vorm heeft van een
trechter als gevolg van de erosieve werking van
binnendringende vloed- en terugstromende ebstromen.
Riviermonding: Plaats waar een rivier uitmondt in een zee of
meer. Bekende vormen van riviermondingen zijn de delta,
de trechtermonding en het estuarium.
,De rijn: de slagader van West-Europa
► De Vorderrhein en de Hinterrhein ontspringen in de Zwitserse Alpen en gaan
stroomafwaarts samen verder als de Rijn. De twee bergrivieren worden gevoed door het
smeltwater van tientallen hooggelegen gletsjers, en door neerslag (figuur 2.1). De Rijn is dus
een gemengde rivier die – voor hij uitmondt in de Noordzee – zes landen aandoet, de
zogenoemde Rijnoeverstaten.
► Een waterscheiding is de grens tussen twee stroomgebieden.
De Rijn is een van de langste rivieren van Europa, 1.320 km, en een belangrijke waterweg
voor scheepvaartverkeer.
Waterscheiding: daar waar een verschil is in waar het water naartoe stroomt.
, Het lengteprofiel van de Rijn
► Lengteprofiel bestaat uit bovenloop (tot Bingen), middenloop, benedenloop (Vanaf keulen)
Bovenloop: veel verwering, daardoor erosie en bijna geen sedimentatie
Middenloop: veel erosie, minder verwering en steeds meer sedimentatie. Erosie en
sedimentatie in balans
Benedenloop: bijna geen verwering, weinig erosie en veel sedimentatie
● De bovenloop bevat doorlatende kalk- en zandsteenlagen. Het verval in de bovenloop is
groot stroomsnelheid is hoog erosie is groter dan meer stroomafwaarts.
De Bovenrijn stroomt tussen Zwarte Woud en Vogezen door een slenk met aan
weerskanten harde, granietachtige gesteenten.
De middenloop ligt tussen Bingen en Keulen met ondoorlatende leisteenafzettingen en
basaltrotsen (Lorelei).
De harde basaltrotsen in de ondiepe rivierbending vormen een obstakel voor de
waterafvoer en de scheepvaart.
In de benedenloop (Niederrhein) is het verhang gering stroomsnelheid steeds lager
sedimentatie neemt toe. Vanaf de Nederlandse grens zoekt de rivier door de rijndelta zijn
weg naar zee
De Rijntakken zijn bedijkt, met achter de dijken laag liggende polders.
Verval: het hoogteverschil tussen twee plaatsen langs
een rivier.
Waterafvoer: de manier waarop overtollig water uit
een gebied stroomt of wordt verwijderd
Verhang: het hoogteverschil tussen twee plaatsen
langs een rivier, uitgedrukt in m/Km (in de
benedenloop in cm/km). Oftewel het verval per
kilometer.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijnfrissen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
