Les 1 functies en opbouw ademhalingsstelsel
Leerdoelen:
1. legt de functies van het ademhalingsstelsel uit
- het ademhalingsstelsel bestaat uit 5 functies:
1. gaswisseling (oppervlak zo groot mogelijk maken, gebeurt in longblaasjes) → diffusie
2. lucht verplaatsen van en naar de uitwisselingsoppervlak (zodat aanbod O2 voldoende
blijft en afvoer CO2 ook) → ventilatie
3. oppervlak in optimale vorm houden, beschermen (zodat gaswisseling effectief kan
verlopen)
4. communiceren (om te communiceren met onze stem)
5. reuk bevorderen (door de reukcellen in de neusholten)
2. beschrijft de structuren die lucht naar de longen voeren en hun functies
- onder de term luchtwegen wordt verstaan de buizen waardoor lucht van en naar de
uitwisselingsoppervlakten van de longen wordt vervoerd.
- bij de anatomie van de luchtwegen komen deze functies aan bod:
• Bovenste luchtwegen →
o de neus
o de pharynx
o larynx (boven de stembanden).
• Onderste luchtwegen →
o de larynx (onder de stembanden)
o de trachea (luchtpijp)
o de longen
• Dan missen we nog de ademhalingsspieren. Deze horen wel bij het ademhalingsstelsel, maar
niet bij de luchtwegen!
• Deel voor de geleiding van lucht:
o Geleiding van lucht
o Van de neusvleugels naar de kleine bronchioli
• Deel voor gasuitwisseling:
o Gebied waar gasuitwisseling plaatsvindt
o Bronchioli en alveoli
- Inzoomen op de verschillende onderdelen van het ademhalingsstelsel:
• De neus functies:
o Opwarmen van lucht
o Filteren van de lucht
o Bevochtigen van de lucht
1
, - De opbouw: loopt horizontaal. In het midden ligt het septum en aan de bovenkant van
de neus de zenuwuiteinden van de reukzenuw (nervus 1).
Verder heb je de concha (schelp) vergroten het neusoppervlak waardoor de neus beter
alle lucht kan filteren, de lucht kan opwarmen en kan bevochtigen. Daarom is de
neusholte bekleedt met cilinder epitheel met trilharen met tussendoor ook
slijmbekercellen.
Onder de concha komt de verbinding met de neusbijholten deze hebben een functie bij
de klank vormen van je stem en het maakt je schedel lichter, omdat niet alles massief bot
is.
- De lucht komt binnen via de gepaarde uitwendige neusopeningen die in de neusholte
uitmonden. De vestibulum nasi is de ruimte die door de flexibele weefsel van de neus
wordt omsloten hier steken haren uit door de neusgaten.
Je hebt een hard gehemelte dat uit gehemeltebeen een kraakbeen bestaat dat vormt de
bodem van de neusholte en scheidt de mondholte van de neusholte.
Een zacht gehemelte bevindt zich achter het harde gehemelte en vormt de basis van de
nasofarynx (neuskeelholte).
De neusholte mondt bij de inwendige neusopeningen uit in de nasopharynx.
De neusholte en een groot deel van de overige luchtwegen zijn bekleedt met slijmvlies
→ respiratoire mucosa (membraan).
Als er veel giftige stoffen of dergelijke in de lucht zitten word er meer slijm geproduceerd
en dus krijg je een loopneus.
• De pharynx (keelholte) functies:
o Doorlaten van eten, drinken en lucht
o Het opwarmen van lucht
o Het bevochtigen van lucht
o Helpen bij het vormen van de stem
o Afweer
o De regulatie van de luchtdruk in het oor
- Opbouw: maakt zowel deel uit van het spijsverteringsstelsel als het ademhalingsstelsel.
Deze loopt tot de opening van de larynx en de slokdarm. De pharynx word onderverdeeld
in de nasopharynx (in neus), de oropharynx (bij de mond) en de laryngopharynx (bij de
larynx)
o De nasopharynx (neuskeelholte) → loopt vanuit de neus naar beneden. Aan
het uiteinde van het gehemelte hangt de uvula (huig). Deze kan tijdens het
2
, slikken onze neus afsluiten. Daar eindigt de nasopharynx en begint de
oropharynx. Omdat in de nasopharynx alleen lucht langsloopt zal hier
hetzelfde epitheel zitten als in de neus.
o De oropharynx (mondkeelholte) → loopt door tot aan de basis van het os
hyoideum (tongbeen) en dus de basis van de tong. In de oropharynx en de
laryngopharynx komt ook eten langs dit moet dus wat steviger zijn en zal
dus bedekt zijn met steviger meerlagig plaveisel epitheel
o De laryngopharynx → loopt vanaf het tongbeen (os hyoideum) tot aan de
slokdarm. Hier scheiden de wegen zich van het spijsverteringsstelsel en het
ademhalingsstelsel. De lucht gaat hierbij naar de larynx en het eten en
drinken naar de slokdarm. Bekleed met gelaagd plaveiselepitheel
- Verder vindt je in de luchtwegen heel veel weefsel van het afweersysteem. Onze
keelholte is dus een manier waarop bacteriën en virussen kunnen binnenkomen. Dit
afweerweefsel heet dus malt weefsel. → de neus en keelamandelen bijvoorbeeld zijn
groepjes cellen die voor de afweer zorgen.
• De larynx (strottenhoofd) functies:
o Lucht doorlaten
o Je spraak wordt er gevormd met je stembanden
o Je onderste luchtwegen worden beschermd tegen het eten en drinken
o En opnieuw wordt de lucht verder opgewarmd
o En de lucht wordt bevochtigd
o Hoestreflex mogelijk maken
- Opbouw: Je komt eerst de epiglottis (strotklepje) tegen → het klepje dat de larynx afdekt
tijdens het doorslikken van voedsel zodat je je bv niet verslikt. Er zijn 9
kraakbeenstructuren die samen met spieren en banden de vorm van de larynx vormen
de 3 grootste kraakbeenstructuren zijn: de epiglottis, de cartilago thyroidea (adamsappel
bij mannen meer naar voren door meer kraakbeen) en de cartilago cricoïdea (alleen de
epiglottis weten van de larynx !) De larynx heeft kraakbeenringen. Deze zijn niet
helemaal dicht zodat de slokdarm nog wat kan uitwijken naar de larynx om een grote
brok door te slikken
3
, De stembanden zitten dus vast aan de cartilago thyroidea je hebt de:
o valse stembanden (stevig en beschermen de ware stembanden)
o ware stembanden (stembanden die onze stem maken)
o de ruimte tussen de stembanden is de Glottis.
- Lucht die door de stemspleet passeert, zorgt voor de trilling van de stembanden,
waardoor geluidsgolven worden gevormd. De toonhoogte van de stem hangt af van de
diameter, de lengte en de spanning van de trillende stembanden. Korte dunne snaren bv
trillen snel waardoor een geluid met een hoge toon ontstaat.
De diameter en de lengte van de stembanden zijn recht evenredig met de omvang van de
larynx. Bij kinderen is de larynx klein, en zijn de stembanden dun en kort, zodat hun stem
meestal hoog is. Bij mannen groeit de larynx veel meer en zijn de stembanden dikker en
langer. De spanning van de stembanden wordt gereguleerd door skeletspieren als de
spanning omhoog gaat in de stembanden dan gaat de toon omhoog.
- Het geluid van je stem hangt ook af van de versterking en resonantie in de farynx,
mondholte, neusholte en de neusbijholten. Woorden worden gevormd door willekeurige
bewegingen van de tong, lippen en de wangen.
- De larynx is van boven bekleed met het stevige meerlagige plaveiselepitheel en meer
naar onder gaat het dus om dat epitheel die alleen lucht vervoerd dus dat cylindrische
epitheel met trilhaarcellen. → zodat ziekteverwekkers naar boven gevoerd worden.
- Voedsel of vloeistoffen die met stembanden in contact komen brengen het hoestreflex
op gang. Tijdens het hoesten blijft de glottis gesloten, terwijl de spieren van de borst en
buik zich samentrekken, waardoor de longen worden samengedrukt. Als de glottis ineens
wordt geopend, wordt het materiaal dat de toegang tot de glottis blokkeerde door de
plotselinge sterke luchtstroom naar buiten geblazen.
• De trachea (luchtpijp) functies:
o Vervoeren van lucht de longen in
o Schoon houden van de luchtwegen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper quintysandersx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.