Geschiedenis hoofdstuk 1 en 2 rechtsstaat en democratie
Hoofdstuk 1
1.1
Rechten van waterschappen
• De veengebieden van Holland en Utrecht waren onbewoond rond 1000
• Daarna kwam er ontginning (drooglegging)
• Er kwamen kanalen, dijken en dammen waardoor er polders ontstonden
• Er waren organisaties nodig die zorgden dat bijvoorbeeld de dijken niet
doorbraken dit was het waterbeheer -> waterschappen
• De graven van Holland hadden de onderdanen nodig om hun grond (die
ze tot hen hadden toegeëigend) te ontginnen. Daarom gaven ze de
onderdanen vrijheidsrechten.
• De waterschappen kregen dijkgraven (voorzitter van het bestuur) en
heemraden (vertegenwoordigers van inwoners)
• Poldermodel: vergadering voor waterbeheer
Rechten steden en staten
• Vorsten gaven stadsrechten aan steden (zelfbestuur, rechtsspraak,
belastingen innen, stadsmuren, eigen leger)
• Privileges werden vastgelegd in een keur -> document met handtekening
landsheer
• Steden werden bestuurd door patriciërs (leden van rijke families)
• Steden moesten betalen voor stadsrechten, daardoor groeiden de
inkomsten van vorsten en konden ze beginnen met de vorming van
staten.
• Vorsten verdienden veel geld en daardoor gingen ze staten vormen
• Er kwamen betaalde ambtenaren en rechters voor deze staten
• De beroepslegers konden met kanonnen de verdedigingsmuren van
steden kapotschieten toen de staatsvorming en de centralisatie een
bedreiging werd. (in strijd tegen de vrijheidsrechten)
• Dit heet staatsvorming en centralisatie -> bedreiging steden
• De staten werden gevormd -> vertegenwoordigers van steden adel en
geestelijkheid in een gewest of provincie
• Staten generaal-> vertegenwoordigers van alle gewesten tegelijk
• Burgers kregen indirect invloed op het staatsbestuur
, 1.2
Rechten en het plakkaat van verlatinghe
• Filips 2 werd afgeweerd (tegen verzetten) en dit legden ze vast in het
plakkaat van verlatinghe
• De vorst is er omwille van de onderdanen, zonder welke hij geen vorst is
(1581), filips werd afgezet -> republiek der verenigde Nederlanden
• De Staten-Generaal: “Filips 2 schond beloftes”.
• Hij voerde oorlog zonder toestemming
• Hij verhoogde belasting zonder toestemming
• Eerlijke rechtspraak was hij ook niet nagekomen -> alva gebruikte
Spaanse wetten. Terwijl hij helemaal niet bevoegd was.
• Het recht om Filips af te zetten baseerde de Staten-Generaal op Beza (de
onderdanen hadden wel degelijk het recht om zich te verzetten), Filips is
een Tiran (regeert niet met het recht, maar met geweld)
Rechten, reformatie en opstand
• Vanaf de 14e eeuw Nederlanden onder Hertog van Bourgondië
• Filips van Bourgondië riep in 1464 als eerste de vertegenwoordigers van
alle gewesten bijeen (Staten-Generaal)
• De Nederlanden komen onder de Habsburgers terwijl de opvolger
gesneuveld was
• Karel V (habsburg) veroverde alle Nederlanden
• Karel versterkte het centrale bestuur en bestreed protestanten.
• Filips de 2de (zoon van Karel) zette dit bestuur voort, maar het verzet
nam toe, daarna kwam het calvinisme op
• In 1566 begonnen de hagenpreken, na een hagenpreek brak de
beeldenstorm uit.
• Alva moest de rust herstellen
• Willem van Oranje begint in 1568 met een opstand tegen Alva
• Vanaf 1579 veroverde Parma de zuidelijke Nederlanden terug
• Hierdoor ontstond de Unie van Utrecht -> militair bondgenootschap en
ze kregen gewetensvrijheid (niemand mocht vanwege zijn geloof
vervolgd worden)
• In 1581 gingen ze nog zoeken naar een nieuwe vorst maar in 1588
gingen de opstandige gewesten verder als republiek der 7 VN
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolina. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.