Inleiding Criminologie Samenvatting
H1 Actuele Criminologie:
Jaarlijks wordt ongeveer 1 op de 5 Nederlanders slachtoffer van veelvoorkomende
criminaliteit.
Criminaliteit neemt af, maar zo voelt het niet voor Nederlanders. Mensen voelen zich
onveilig, alhoewel dit meer is bij PVV aanhangers dan bijv. GroenLinks/D66.
Volgens deze zelfde aanhangers zou strenger straffen de oplossing zijn.
Linkse groepen zouden liever zien dat de overheid meer zou doen aan preventie en
hulpverlening bij risicogroepen en resocialisatie van gedetineerden.
Politie en justitie worden gezien als de vertegenwoordigers van de staat. Bij grote onvrede
over de bestaande maatschappelijke situatie fungeert de politie dan ook als zondeblok.
Mensen voelen zich vaak bij misdrijven en strafzaken sterk emotioneel betrokken.
‘De criminologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en
achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld en
van de wijze waarop de overheid den de overige maatschappij daarop reageert.’
Criminologie is een praktijk gerichte tak van de wetenschap
Welke delicten als strafbaar worden gezien, verschilt van tijd tot tijd en van land tot land.
Criminalisering = nieuwe wettelijke bepalingen waar strafsancties op worden gesteld
(wapens, iets begint strafbaar te zijn)
Decriminalisering = het schrappen van bepaalde strafbepalingen (abortus, homohuwelijk,
iets stop strafbaar te zijn)
Oudste bekende geschriften over misdaad en straf zijn van koning Hammurabi uit 1750 v.C.
Romeins recht ging over misdrijven tegen de staat, zoals landverraad. Conflicten tussen
burgers onderling moesten opgelost worden tussen de families zelf.
Lombroso dacht dat je criminelen kon herkennen aan uiterlijke vertoningen, zoals scheve
neus en laag voorhoofd.
Nieuwe richting: de dader verantwoordelijk houden voor zijn gedrag, maar ook oog hebben
voor de omstandigheden die hem tot zijn daad hebben gebracht.
Kritische criminologie: vragen over criminaliseringsprocessen
Veramerikanisering van de criminologie
Met wederopbouw van de economie van WOII, kwam ook een toename van welvaart en
daarmee een toenamen van gelegenheden om delicten te plegen -> stijging criminaliteit
Beschrijvende Criminologie = de statistische verdeling van criminaliteit in tijd en ruimte.
,Aandachtsgebieden binnen de criminologie:
A Beschrijvende criminologie: niveau van criminaliteit in bepaald land of stad.
B Oorzaken van crimineelgedrag/criminaliteit (etiologie): verklaringen voor criminaliteit
zoeken. Biologische en Psychologische verklaringen.
C Reacties op criminaliteit (penologie): informele en formele reacties
D Criminaliteitspreventie: voorkomen is beter dan genezen.
E Victimologie: meer belangstelling voor de slachtoffers en gevolgen voor hen.
F. Niet-commune criminaliteit: internationale misdrijven, bijv. oorlogsmisdrijven, terrorisme
en georganiseerde misdaad.
H1 Reader:
Four categories of crime:
- Consensus crimes: crimes which are considered seriously criminal: Murder, kidnapping,
robbery and rape
- Conflict crimes: crimes which are not supported by all members of society: Abortion, drugs
and euthanasia.
- Social deviations: not really criminal offences, but worthy of official attention: Mentally
disordered people and provisions for disorderly juveniles
- Social diversions: opposite to consensus crimes: Talking to plants and streaking
People who work in organisations where criminal practices are common, are likely to engage
in such activities themselves.
HC 1 (inleiding HC + HC 1):
Ongeveer 150 moorden per jaar in NL
Criminaliteit is een maatschappelijk probleem omdat het veelvoorkomend is:
- Criminaliteit tegen personen
- Criminaliteit tegen goederen
- Criminaliteit tegen overheid en samenleving
- Slachtofferloze criminaliteit (Drugs, euthanasie, prostitutie)
Criminaliteit is een maatschappelijk probleem omdat het veel schade veroorzaakt:
- Materiele schade voor burgers, bedrijven en overheid
- Materiele schade als kosten voor criminaliteitsbestrijding
- Milieuschade
- Immateriële schade (leed van slachtoffers, angst, bedreiging rechtsorde, ontwrichting
samenleving.
Criminaliteit is een maatschappelijk probleem omdat een sociaal probleem is:
- Veel betrokkende
- Spanningen tussen wensen burgers en rol overheid
, Criminaliteit is een maatschappelijk probleem omdat een politiek probleem is:
- zorgen voor veiligheid is basisfunctie van overheid
- Veiligheid is collectiefgoed
- Veiligheid staat hoog op publieke en politieke agenda
Een Definitie Criminaliteit:
Menselijk gedrag, waarbij andere personen (of dieren/milieu) worden uitgebuit of schade
toegebracht, en dat sociale regels schendt. (En waarvan in rechtsnormen (wetten) is
aangegeven dat het niet mag en waarvan de overheid de wetten ook handhaaft)
^bepaald door technologische en maatschappelijke context + normen van samenleving en
machthebbers en politieke besluitvorming.
Rechtsnormen zijn niet gewenst en staan wettelijke sancties op
Verschil in:
- Slecht gedrag: gedrag dat vrijwel iedereen slecht vind (moord)
- Verboden gedrag: gedrag met verschillende ideeën over hoe slecht dit is (drugs)
Decriminalisering bij bijv. Overspel, homohuwelijk, abortus
Criminalisering bij bijv. Slavernij, milieu overtreding, dragen boerka
Multidisciplinaire benadering van criminologie:
Vanuit maatschappijwetenschappen, gedragswetenschappen, natuurwetenschappen of
juridische wetenschappen.
Theoretische empirische wetenschap: op zoek naar verklaringen en we kijken naar de echte
wereld
Subdisciplines van de criminologie:
Criminolografie: beschrijvende studie naar aard, omvang en ontwikkeling
Etiologie: studie naar oorzaken/verklaringen
Penologie: studie naar straffen
Victimologie: studie naar slachtoffers
Verschillende eenheden waar vragen betrekking op kunnen hebben:
Daders
Slachtoffers
Buurten, steden, landen, perioden
Onwenselijk gedrag/delicten
Criminologie is een wetenschappelijke discipline, dus feiten, verklarende theorieën en
patronen, staan centraal.
Waarheidsgehalte zo objectief mogelijk toetsen
Op de website van het CBS staan misdaadstatistieken
