Dit is de samenvatting die ik heb gemaakt ter voorbereiding van toetsen en was uiteindelijk de perfecte samenvatting voor het examen. Mijn klasgenoten vonden hem ook steeds nuttig. Het is gebaseerd op de leerstof uit het leerwerkboek ION GO!
Let op: deze leerstof was de te kennen leerstof voor mi...
__CHEMIE______________
Aardolieproducten
1. Organische chemie of koolstofchemie
(Oude definitie: De organische chemie bestudeert stoffen die gevormd werden
door door levende wezens onder invloed van de zogenaamde levenskracht.)
Nieuwe definitie: Alle zogenaamde ‘organische stoffen’ hebben het element
koolstof als belangrijkste bouwsteen en worden daarom tot de k oolstofchemie
gerekend.
- Paraffine is een mengsel van koolwaterstoffen.
- Een gasfles is gevuld met propaan, een koolwaterstof die bij
kamertemperatuur en normale druk gasvormig is.
- De structuur van propaan, met de covalente binding tussen
koolstofatomen onderling en tussen koolstofatomen en waterstofatomen.
Hoe langer de keten, hoe hoger het kookpunt.
Anorganische stoffen:
- Stoffen die het element C niet in de formule hebben;
- De enkelvoudige stof ‘koolstof’ (grafiet en diamant) is anorganisch;
- Enkele uitzonderingen: koolstofmonoxide (CO), koolstofdioxide (CO₂),
koolstofdisulfide (CS₂), waterstofcyanide (HCN), koolstoftetrachloride (CCl₄),
en een aantal zouten zoals carbonaten (CO₃ 2− ) en waterstofcarbonaten
−
(HCO₃ ).
Organische stoffen:
Alle koolstofbindingen zijn organisch (behalve bovenstaande uitzonderingen).
Fossiele grondstoffen
↳Aardgas, aardolie en steenkool. → fossiele energiebronnen, omdat ze als
brandstof worden gebruikt en miljoenen jaren geleden in de aardkorst zijn
ontstaan.
Aardgas = methaan
Aardolie ontstaat door organisch materiaal, anaerobe gisting en hoge druk en
temperaturen.
Steenkool ontstond uit hoge druk, hoge temperaturen en organisch materiaal.
,2. Bindingsmogelijkheden van het koolstofatoom
Er zijn 4 mogelijkheden om koolstof te binden:
1: 4 atomen
Een binding met 4 atomen noemt een t etraëder. De hoek tussen de de C-H
binding is 1 09°.
def: Een tetraëder is een regelmatig viervlak, waarbij elk zijvlak een gelijkzijdige
driehoek vormt.
(als elke koolstofatoom een tetraëderstructuur heeft is het een verzadigde
koolwaterstof)
2: 3 atomen
Een binding met 3 atomen noemt een t rigonaal. De bindingshoek is 120°. Om aan
8 elektronen te komen moet het 1 dubbele binding aangaan.
(koolwaterstoffen met een dubbele binding noemen we o nverzadigde
koolwaterstoffen)
3 en 4: 2 atomen
2 dubbele bindingen ⇒ octetstructuur
of
1 enkele en 1 d
rievoudige binding.
De bindingshoek is 1 80°, en heeft een lineaire/digonale structuur.
(meervoudige binding dus o nverzadigde koolwaterstof)
3. Alkanen, Alkenen en Alkynen
-Alkanen
↳verzadigde koolwaterstoffen die bijgevolg alleen enkelvoudige C-C bindingen
bevatten. Dit leidt tot een tetraëdrische omringing rond elk C-atoom met
bindingshoeken van 109°.
Brutoformule: C n H 2n+2
CH₄ methaan
C₂H₆ ethaan
C₃H₈ propaan
C₄H₁₀ butaan
, C₅H₁₂ pentaan
C₆H₁₄ hexaan
C₇H₁₆ heptaan
C₈H₁₈ octaan
C₉H₂₀ nonaan
C₁₀H₂₂ decaan
↳Ezelsbruggetje: M
ama E
n
Pa
pa B
akken P
annenkoeken, H
eel H
eerlijk O
f N
iet
Dan?
Een tetraëderstructuur wordt ook soms als een z aagtandvoorstelling gebruikt;
→
Er zijn oneindig veel combinaties van vertakkingen mogelijk bij alkanen, dus
houden we ons aan de volgende afspraken bij de naamgeving;
1. Hoofdketen: De langste aaneenschakeling van het c-atoom is de
hoofdketen, en dat bepaalt de hoofdketen-naam.
2. Zijketen: De naam van een zijketen is afgeleid van het alkaan dat bestaat
uit evenveel C-atomen. De uitgang wordt vervangen door -yl. De naam van
elke zijketen wordt voorafgegaan door het nummer van het koolstofatoom
uit de hoofdketen. Neem het laagste getal mogelijk.
(links→rechts/rechts→links)
3. Meerdere zijketens: Alfabetisch gerangschikt (met volgnummer erbij)
voor de naam v/h alkaan.
4. Identieke zijketens:Indien eenzelfde zijketen meermaals voorkomt,
gebruiken we de voorvoegsels (di-, tri-, tetra-,...) om aan te geven dat ze 2x,
3x, 4x ,... voorkomen.
Def: 3 moleculen hebben dezelfde brutoformule, maar een verschillende
structuur en verschillende fysische eigenschappen (vb; kookpunt). Dit is een
voorbeeld van ( keten)isomeren. De moleculen zijn i someren van elkaar.
rf
Een alkaan zonder
vertakkingen
noemen we een
n-alkaan. Pentaan
wordt dan bv
n-pentaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudmeyvaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.
