College aantekeningen
College aantekeningen hersenen en gedrag
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Uitwerkingen van alle colleges inclusief plaatjes uit de colleges.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 52 pagina's
Voorbeeld 4 van de 52 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Colleges hersenen en gedragCollege 1
1.1 Nerve Cells
Waarom dit vak?
Ons gedrag wordt gestuurd door ons brein. Wat weten we van biologische factoren die stoornissen
veroorzaken? We gaan een biologisch standpunt in nemen om hierdoor een stoornis beter te
begrijpen.
Het is ook het herkennen van gedragsproblemen met een neurologische oorzaak en dit evalueren
met ontwikkelingsmogelijkheden (centrale parese)
Tot slot bevordert de kennis van de nevenvakgebieden de multidisciplinaire samenwerking.
Structuur van het vak
Cellen en informatieoverdracht
o Cellen, communicatie, medicijnen en drugs
Hersenstructuur en hersenfunctie
o Anatomie, zintuigen, motoriek, emotie, geheugen, taal en aandacht
Onderzoek
o Beeldvormende technieken: hersenscans
o Gastcollege: kinderneuropsychologisch onderzoek
Ontwikkeling & plasticiteit (vormbaar)
o Ontwikkeling
o Aanpassingen na beschadigingen
Stoornissen
o Spina bifida (open ruggetje), centrale parese, ADHD, dyslexie, ASS, Tourette, Epilepsie,
verworden hersenletsel: trauma, teratogenen en meningitis.
Het brein Kunnen commiceren en reageren op de omgeving
Functie van het brein:
Communicatie
o Van de mensen met zijn omgeving
Imput verwerking output
Zintuigen blackbox motoriek
o Van hersencellen met elkaar
o Van de hersenen met het lichaam
Centraal zenuwstelsel bestaat uit de hersenen zelf en het ruggenmerg. Het perifere
zenuwstelsel geeft signalen door van het ruggenmerg naar je spieren. Hier gaan we het
minder over hebben in dit vak.
Communicatie is het sleutelbegrip in de komende colleges..
Deel 1. Cellen en informatieoverdracht
Bouwstenen van de hersenen
Hersencellen
De hersenen zijn opgebouwd uit 2 soorten cellen:
Neuron = zenuwcel. Dit is een cel.
Een neuron is speciaal omdat het speciaal uitgerust is om te kunnen communiceren. Het is een
informatieverwerker.
Inhoud:
1
, o Celembraan: kanalen/poriën
De celmenbraam sluit de binnenkant van de cel af van de buitenkant. Er is een
uitwisseling met de omgeving, sommige stoffen kan er makkelijk doorheen en
andere niet.
o Celkern : genetisch materiaal
Hier ligt ons genetisch materiaal. De genen liggen op chromosomen. In de genen
ligt beschreven hoe iets gemaakt moet worden: receptenboek. Hier lezen andere
cellen af hoe ze bepaalde stoffen uit het lichaam moeten maken. Ookwel DNA.
o Mitochondriën: Energievoorziening
Wanneer iets verbrand wordt komt er energie vrij, en hierdoor kan een bepaalde
handeling gedaan worden. Ook wel een energiefabriek.
o Ribosomen
Hier worden de eiwitten gemaakt volgens de code van de celkern. Dus de
keuken. Ook komen eiwitten binnen via voedsel, en komen via je bloed aan bij de
cellen.
Hoe stroomt de informatie door de neuron? Stap voor
stap.
1. Dendrieten antennes
a. Ontvangen informatie van andere
neuronen door de dendrieten
b. Er zijn veel dendrieten per cel
c. Input komt binnen via dendrieten
2. Soma/cellichaam
a. Integreert informatie. Alles wordt bij
elkaar opgeteld.
b. Input naar putput
3. Axonen
a. Vervoeren zenuwimpulsen verder
b. Een neuron heeft maar 1 axon
c. Axonen kunnen erg lang zijn. bijvoorbeeld van het motorisch gebied via het
ruggenmerg naar het staartbeentje. Het is dus een soort slangetje
d. Input naar putput naar throughput
4. Presynaptische terminal
a. Geeft informatie af aan een volgende cel
b. Aan het eind van een axon zitten een soort eindknopjes wat dan gaat naar de
dendrieten van een andere cel. Deze eindknopjes heten presynaptische terminal.
c. Input naar putput naar throughput naar output
Dus: dendrieten Soma Axon presynaptische terminal
Gliacel = steuncel
o Ondersteunen de functies van neuronen
o De helft van het hersenvolume
o Beinvloeden de
communicatie/informatieverwerking
Bijvoorbeeld omdat ze voedingsstoffen
vervoeren
Functies van gliacellen:
o Letterlijke steun
Dus fysiek doordat ze er zijn hebben de
neuronen meer steun
o Aan/afvoer stoffen, dus voedingsstoffen
aanvoeren en afvalstoffen afvoeren
2
, o Productie van hersenvloeistof
o Maken van myeline in de oligodendrocyle
Myeline ligt om de axonen heen. Zie dit als het draadje om het snoertje van je
telefoonoplader. Het witte beschermt het stroom. Dit is ook de functie van
Myeline. Zodat er geen informatie weg lekt.
1 gliacel kan meerdere axonen van myeline voorzien
o Rol in afweer tegen virussen en schimmels: microglia
o Rol bij de ontwikkeling van de hersenen
Het brein en zijn omgeving zintuigelijke imput & motorische output en bloed-hersenbarrière
Van waar naar waar loopt de communicatie?
Informatieverwerking:
- Van de zintuigen naar het centraal zenuwstelsel (CZS)
- Van de ene naar de andere plek in het CZS
- Van de CZS naar de spieren
Belangrijke begrippen:
- Afferent voert informatie aan
o Het aanvoeren van informatie
o Bijvoorbeeld: van de zintuigen naar de
hersenen
- Efferent voert informatie af
o Het afvoeren van informatie
o Bijvoorbeeld: van de hersenen naar de
spieren
- Intrinsiek
o De dentrieten en axon liggen in dezelfde structuur
o Communicatie binnen een structuur
Van visueel naar hersenen naar sensorische respons: informatiestroom: stap voor stap
- Afferent
o Als je een prikkel voelt op je huid wordt het opgevangen door de dendrieten
o Via de dendrieten gaat het naar het cellichaam
o Dan loopt de informatie via het axon naar de centrale zenuwstelsel
o Hier wordt de informatie overgegeven
o Dit is afferente informatie: de informatie wordt aangevoerd
- Efferent
o Hersenen geven informatie aan de dendrieten
o Via het cellichaam en de axon komt het bij het presynaptische terminals
o Daar wordt de informatie overgegeven aan de spier
o De spier zal gaan bewegen
o Dit is efferente informatie: de informatie wordt weggevoerd
Via zintuigelijke input en motorische output communiceert het brein dus met zijn omgeving.
Bloed- hersenbarrière centrale zenuwstelsel
De hersencellen waar je mee geboren wordt moet je het mee doen. Lichaamscellen worden
vervangen. Er zijn 2 uitzonderingen: het reukorgaan en een stukje van je geheugen. Maar gaan
hersencellen stuk of sterven ze af, dan ben je ze kwijt.
Je lichaam heeft bepaalde maatregelen genomen om je hersenen te
beschermen, dit is de bloed-hersenbarrière: dit wordt gevormd door je
bloedvaten. Functies:
- Voedingstoffen toelaten
- Schadelijke stoffen niet toelaten
3
, Hoe doen je hersenen dit?
De communicatie van je lichaam naar je hersenen is via de bloedvaten. In het bloed zitten stoffen die
je niet in je hersenen wilt hebben omdat die je hersenen kunnen beschadigen. In de bloedvaten in je
hersenen liggen cellen in, en die liggen zo dicht tegen elkaar aan dat er bijna geen stoffen
doorheen kunnen. De lila stof op het plaatje.
Wat kan er wel door de barrière heen?
- Kleine moleculen
- Vetoplosbare stoffen
- Ongeladen stoffen zoals zuurstof, CO2 en sommige vitaminen
o Dit is ook handig want zuurstof heb je nodig voor het vrijmaken van energie. Zonder
zuurstof sterven je hersencellen af.
Via speciale kanaaltjes komt water binnen
Via actief transport, dit gaat door de barrière heen. Dit is een soort pomp. Hiervoor heb je
energie nodig. Dus je verbrandt energie om het via deze manier de hersenen in te krijgen:
o Glucose
o Aminozuren
Dit zijn bouwstenen van eiwitten
o Sommige vitaminen
o Ijzer
Wat kan er niet door de barrière heen?
- Schadelijke stoffen
- Virussen
- Medicijnen
o Dit is een nadeel want deze komen niet makkelijk door de barrière heen.
Hoe kan de bloed hersenbarrière stuk gaan?
- Door een hersenvliesontsteking
- Als de hersenbarriere stuk gaat dan krijg je een hersenontsteking. Dit is nog ernstiger dan een
hersenvliesontsteking.
- Ook kan het stuk gaan door straling of trauma
- Hersencellen worden niet vervangen dus je moet er zuinig op zijn!!
College 2
1.2 Nerve Impulse
1.3 Synapse
1.4 Chemical Events
Vandaag:
- Communiatie: elektrische prikkels
Communicatie in een cel
o Rustpotentiaal
o Actiepotentiaal
o Gradueel potentiaal
- communicatieL Chemische processen
Communicatie tussen cellen
o Synapsen
- beinvloeden communicatie tussen cellen:
o Verslavende stoffen
o Alcohol
o Medicijnen
Elektrische prikkels
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper frederiekevis78. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48072 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen