Een literatuursamenvatting van de voorgeschreven artikelen van het vak Consumentenrecht, binnen de Minor Algemene Rechtspraktijk. Dit betreft onder andere de Asser serie, monografieën, alsmede tijdschriftartikelen.
Week 1. Inleiding, consumentenkoop, koop op afstand en consumentenovereenkomsten met digitale inhoud .......... 2
Hartkamp – Europees recht en Nederlands vermogensrecht...................................................................................... 2
Loos – Consumentenkoop ......................................................................................................................................... 3
Loos – Civielrechtelijke sancties op de schending van informatieplichten en Richtlijn consumentenrechten ............ 11
Week 2.1. Algemene voorwaarden ............................................................................................................................. 14
Asser 3-I – Oneerlijke bedingen ............................................................................................................................... 14
Hijma – Algemene voorwaarden.............................................................................................................................. 15
Jongeneel – Begrijpt u wat u niet leest?................................................................................................................... 16
Week 3.1. De reizende consument .............................................................................................................................. 25
Tjong Tjin Tai – Pakketreisovereenkomst en gekoppeld reisarrangement................................................................. 25
Loos – Consumentenrecht in de lucht: ontwikkelingen in Europees passagiersluchtvervoerrecht. ............................ 31
Week 1. Inleiding, consumentenkoop, koop op afstand en consumentenovereenkomsten met
digitale inhoud
Hartkamp – Europees recht en Nederlands vermogensrecht
DE WERKING VAN RICHTLIJNEN IN HET PRIVAATRECHT
De werking van richtlijnen
Primair ontvouwen richtlijnen hun werking via omzetting (implementatie) in nationale wetgeving (artikel 288 lid 3
VWEU). Subsidiar ontvouwen richtlijnen hun werking via richtlijnconforme interpretatie, als de omzetting niet tijdig of
niet correct geschiedt: de nationale rechter is namelijk gehouden zijn gehele recht richtlijnconform te interpreteren.
De werking in verticale verhoudingen
Richtlijnen zijn gericht tot de lidstaten en particulieren kunnen zich daar in beginsel niet op beroepen. Richtlijnen hebben
geen directe werking. Daarop bestaat één belangrijke uitzondering voor verticale rechtsverhoudingen: om te voorkomen
dat een lidstaat voordeliger af is door een richtlijn die hem verplichtingen oplegt tegenover zijn burgers, niet te
implementeren, heeft het Hof beslist dat particulieren na het verstrijken van de omzettingstermijn bevoegd zijn zich
tegenover de overheid op richtlijnbepalingen te beroepen die inhoudelijk gezien onvoorwaardelijk en voldoende
nauwkeurig zijn. Deze verticale directe werking kan ertoe leiden dat een door een lidstaat getroffen maatregel van
wetgevende of bestuurlijke aard na toetsing aan de richtlijn buiten toepassing moet blijven.
RICHTLIJNCONFORME INTERPRETATIE IN HET NEDERLANDSE RECHT
Richtlijnconforme interpretatie
De Nederlandse rechter is gehouden om zijn nationale recht richtlijnconform uit te leggen: hij dient zijn nationale recht
in overeenstemming met het primaire Unierecht uit te leggen. Sinds het arrest Von Colson en Kamann geldt die
verplichting ook ten aanzien van richtlijnen.
De verplichting tot richtlijnconforme interpretatie is in het privaatrecht van groot belang, omdat een richtlijn tussen
particulieren geen directe werking heeft. Een richtlijn is in geschillen tussen particulieren niet rechtstreeks toepasselijk.
Bij ontbreken van directe werking is de richtlijnconforme interpretatie een hulpmiddel om het Unierecht zo veel mogelijk
nuttig effect te verlenen.
De nationale rechter moet bij toepassing nationale recht dit recht zo veel mogelijk uitleggen in bewoordingen en doel
van betrokken richtlijn om beoogde resultaat te bereiken en aan artikel 288 alinea VWEU te voldoen. Deze verplichting
geldt voor het gehele nationale recht en ontstaat vanaf het tijdstip van het verstrijken van de omzettingstermijn. Reeds
vanaf het tijdstip van de inwerkingtreding van de richtlijn moet de nationale rechter zich zo veel mogelijk onthouden van
uitleg die de verwezenlijking van de doelstelling van de richtlijn ernstig in gevaar zou kunnen brengen.
Verhouding tot andere interpretatiemethoden
Of de richtlijnconforme interpretatie voorrang heeft boven de andere in het nationale recht bekende uitlegmethoden is
betwist. In de praktijk zal een rechter ten minste om drie redenen de voorkeur hebben voor richtlijnconforme
interpretatie. In de eerste plaats ligt dit in de lijn van het beginsel van voorrang van Europees boven nationaal recht. In
de tweede plaats voorkomt het dat een regel van nationaal recht buiten toepassing moet worden gelaten indien een
richtlijn directe werking heeft en in de derde plaats voorkomt het dat de Staat aansprakelijk kan worden gesteld wegens
niet-nakoming van zijn uit de richtlijn voortvloeiende verplichtingen.
2
, Literatuur Consumentenrecht
Loos – Consumentenkoop
Inleiding
De regels die van toepassing zijn op een koopovereenkomst zijn in beginsel van aanvullend recht, zodat partijen hiervan
kunnen afwijken. In Nederland is ervoor gekozen de consumentkoper extra te beschermen. Veel bepalingen in de
kooptitel en de regels betreffende niet-nakoming zijn in geval van een consumentenkoop van dwingendrechtelijke aard.
Bovendien is een aantal regels ingevoerd die alleen voor de consumentenkoop gelden. De regels betreffende de
consumentenkoop zijn ondergebracht in titel 7.1 BW. De specifiek voor de consumentenkoop geldende regels sluiten
telkens aan bij de voor de koop in het algemeen geldende bepalingen, waarvan zij een uitwerking of afwijking vormen.
De wettelijke regeling wordt beïnvloed door de Richtlijn Consumentenkoop en de rechtspraak van het Hof van Justitie.
Dwingendrechtelijke karakter
Krachtens artikel 7:6 lid 1 BW kan, behoudens enkele in lid 2 opgesomde uitzonderingen, bij een consumentenkoop niet
ten nadele van de koper worden afgeweken van de afdelingen 1-7 van de kooptitel en evenmin van de regelingen in Boek
6 BW ter zake van de rechten van de koper bij een tekortkoming in de nakoming van de verplichtingen van de verkoper.
Aangezien de regeling van consumentenkoop uitsluitend tot bescherming van de consument strekt, brengt toepassing
van artikel 3:40 lid 2 BW mee dat contractuele afwijkingen ten nadele van de consument vernietigbaar zijn, tenzij uit de
strekking van de bepaling anders voortvloeit. Deze vernietigbaarheid dient echter genuanceerd te worden. Volgens
artikel 7 lid 1 Richtlijn Consumentenkoop binden contractuele afwijkingen ten nadele van de consument de consument
niet, indien deze afwijkingen zijn overeengekomen voordat de consument bekend is geworden met de non-conformiteit.
Artikel 6 lid 1 Richtlijn oneerlijke bedingen bepaalt dat oneerlijke bedingen de consument ‘niet binden’. Het Hof van
Justitie oordeelde dat deze bepaling verplicht tot ambtshalve toetsing van bedingen en zo nodig tot het ambtshalve
buiten toepassing laten van een oneerlijk beding. In het arrest Faber heeft het Hof bepaalt dat de rechter ook ambtshalve
aan de bepalingen van de Richtlijn Consumentenkoop dient te toetsen.
Afwijkingen in algemene voorwaarden worden als onredelijk bezwarend en dus als vernietigbaar aangemerkt. Ook voor
deze bepalingen geldt dat de rechter in onredelijk bezwarende bedingen ambtshalve terzijde dient te stellen.
Regels buiten titel 7.1 van belang voor de consumentenkoop
Lang niet alle regels die voor de consumentenkoop van belang zijn, zijn te vinden in titel 7.1 BW. De algemene regels uit
de Boeken 3 en 6 BW gelden ook voor de consumentenkoop voor zover daarvoor geen uitzondering is gemaakt. Ook
buiten het BW zijn normen te vinden waarin consumentenbescherming naar voren komt. In het bijzonder bijvoorbeeld
de bepalingen van de Wet handhaving consumentenbescherming, op grond waarvan de toezichthouder, de Autoriteit
Consument en Markt, bevoegd is om Europese regels bestuursrechtelijk te handhaven en in dat kader onder meer
bestuurlijke lasten en bestuurlijke boetes op te leggen.
CONSUMENTENKOOP
Omschrijving en toepassingsgebied
Artikel 7:5 lid 1 BW omschrijft de consumentenkoop als ‘de koop met betrekking tot een roerende zaak die wordt
gesloten door een verkoper die handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit, al dan
niet via een andere persoon die namens hem of voor zijn rekening optreedt, en een koper, natuurlijk persoon, die handelt
voor doeleinden buiten zijn bedrijfs- of beroepsactiviteit.’
Indien onenigheid bestaat over de vraag of de overeenkomst onder de regeling van de consumentenkoop valt, dan rust
de bewijslast in beginsel op de partij die aanvoert dat sprake is van een consumentenkoop. De verplichting tot ambtshalve
toetsing brengt echter mee dat, indien de rechter over aanwijzingen beschikt dat er sprake is van een consumentenkoop,
maar hij daarvoor niet over alle relevante feiten beschikt om hierover te kunnen oordelen, hij instructiemaatregelen zal
moeten nemen als toepassing van de consumentenkoopregeling voor de koper gunstig zou zijn.
Object van de koopovereenkomst
Bij de consumentenkoop gaat het om de koop van roerende zaken. Van een zaak is volgens artikel 3:2 BW sprake indien
het gaat om een voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object. Een roerende zaak is volgens artikel 3:3 lid 2 BW
iedere zaak die niet onroerend is, zoals de grond en de daarmee verenigde gebouwen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Chloekarlas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.
