Hoorcollege 1 (ontwikkelingspsychologie)
De wetenschappelijke studie naar groei, verandering en stabiliteit van conceptie tot adolescentie.
Wetenschappelijk:
Dat wat we doseren is altijd gebaseerd op onderzoek
Groei, verandering en stabiliteit:
Groei (van klein naar groot) (rijping-> vaardiger worden)
Verandering/differentiatie (van eenvoudig naar complex)
Stabiliteit: iets blijft hetzelfde
Gebeurt door fysieke, biologische factoren (=groei), maar ook door leren
Actief contact met de omgeving
Met ervaringen iets doen
Onderwerpen ontwikkelingspsychologie (thema’s)
Fysieke ontwikkeling
- Gaat over fysieke opbouw van het lichaam
- Invloed hersenen, zenuwstelsel, spieren, zintuigen en behoefte aan eten, drinken en
slaap op ons gedrag
Cognitieve ontwikkeling
- Intellectuele vermogens
- Leren, geheugen, taal, oplossen van problemen, intelligentie
Persoonlijkheids- en sociale ontwikkeling
- Ontwikkeling, verandering van sociale relaties en interacties met anderen
- Eigenschappen die de ene van de andere persoon onderscheiden
- Duurzame eigenschappen van een persoon
Ontwikkelingspsychologie kun je onderscheiden in:
1. Continue (1) – discontinue (2) ontwikkeling
- Geleidelijk ontwikkelingsproces (1)
(Kwantitatief, onderlinge processen blijven hetzelfde) bijvoorbeeld lichamelijke groei
- Soms abrupt verlopend ontwikkelingsproces (2)
(Kwalitatief, elk nieuwe stadium levert kwalitatief ander gedrag op) bijvoorbeeld
cognitieve ontwikkeling -> volgens Piaget
2. Kritieke – gevoelige perioden
- Kritieke periode: Een specifieke tijd in de ontwikkeling waarin een bepaalde gebeurtenis
de grootste impact heeft (rodehond begin zwangerschap)
- Gevoelige periode: Moment waarbij sprake is van extra ontvankelijkheid voor invloeden
omgeving, hoeft niet altijd onomkeerbaar te zijn
3. Nature (wat is aangeboren -> genetisch) – nurture (wat is beïnvloed door buiten af)
,Leeftijdsgroepen (Amerikaanse indeling)
- Prenatale periode (conceptie tot geboorte)
- Babytijd (0-3 jaar)
- Peuter- en kleutertijd (3-6 jaar)
- Schooltijd (6-12 jaar)
- Adolescentie (12-20 jaar)
Visies op kinderen
Psychodynamisch perspectief
- Psychosociale theorie Erikson
- Nadruk op sociale interactie met anderen
- Cultuur: zowel vormend als belemmerend
- Gericht op ontwikkeling identiteit
Behavioristisch perspectief
- Hoe gedraagt iemand zich
- Gedrag wordt gereguleerd op omgeving
Cognitief perspectief
Systemisch perspectief
Evolutionair perspectief
Hoorcollege 2 (Groei van het lichaam: verandering lichaamsverhoudingen)
Groei principes:
1. Cefalocaudaal principe: van hoofd tot staart
Het hoofd krijgt eerst veel energie en aandacht om te groeien
2. Proximodistaal principe: van dichtbij naar ver weg
Eerst gaat er energie naar de vorming van organen (alles in de romp), daarna pas bouwt dit
uit naar buiten toe. Je kan eerder je arm bewegen dan je vingers bijv.
3. Hiërarchische integratie
- Eenvoudige vaardigheden ontwikkelen zich afzonderlijk en onafhankelijk van elkaar
- Later worden deze geïntegreerd tot complexere vaardigheden
Voorbeeld: als kind leer je eerst rennen en een bal te trappen, vervolgens leer je
voetballen (complexer)
4. Onafhankelijkheid van systemen
Verschillende systemen van het lichaam groeien in een verschillend tempo:
- Zenuwstelsel
- Ontwikkeling geslachtskenmerken
- Lichaamsomvang
,Groei van de hersenen
- Bij geboorte 100-200 miljard neuronen
- Gewichtstoename hersenen door toename verbindingen tussen neuronen
- Weinig gebruikte verbindingen: sterven af (snoeien)
- Veel gebruikte verbindingen: versterken
- Myelinisatie = vorming van vettige laag (myeline) die neuronen beschermt en de
chemische overdracht van signalen verbetert en versnelt
- Neuronen groeperen en verplaatsen in het brein, bijvoorbeeld richting hersenschors en
ontwikkelen zich daar verder
- Ontwikkeling van verbindingen tussen neuronen gaat gelijk op met mijlpalen in
ontwikkeling:
Auditieve (horen) en visuele (zien) ontwikkeling rond 3 a 4 maanden
Plasticiteit (flexibiliteit) van het brein is groot bij jonge kinderen
- Bijvoorbeeld na hersenbloeding na geboorte, geen hersenschade meer
- Idee van gevoelige periodes om ontwikkeling te stimuleren (bepaalde periodes waarin
iets ineens lukt)
, Hersengebieden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper imensalamani. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,89. Je zit daarna nergens aan vast.