Samenvatting
samenvatting maatschappijwetenschappen V5
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting van hoofdstuk 6 en 7 van het boek Seneca. Incl. kernconcepten en lesaantekeningen
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
MaatschappijwetenschappenHoofdstuk 6 + hoofdstuk 7
Hoofdstuk 6
Vroeger was schaarste een groot probleem, hierdoor moesten mensen moeilijke keuzes maken,
omdat de middelen beperkt waren. Om de samenleving in stand te houden was de natuur voor
zowel op korttermijn als op langtermijn erg belangrijk. De jagers- en verzamelaars waren afhankelijk
geworden van de natuur. Nu, in de 21e eeuw is deze afhankelijkheid veel minder, zo ook de
schaarste.
Samenwerking = het proces waarin individuen, groepen en /of staten relaties vormen om hun
handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel.
Bij een samenwerking maken mensen afspraken en moeten ze compromissen sluiten. Bij een
samenwerking op lang termijn zijn de afspraken vaak vastgelegd. Voorbeelden van samenwerkingen:
Werkstuk op school maken
Politieke partijen die samen in de regering zitten
De EU
Daarnaast kan samenwerking de sociale cohesie verbeteren tussen de betrokken actoren.
Verschillende redenen om samen te werken zijn:
Samen staan we sterker (macht van het getal) > meerderheid in de Tweede Kamer.
Profiteren van de sterke punten van een ander, NAVO
Een samenwerking kost de actoren vaak ook tijd en geld, ook hebben ze vaak niet helemaal
hetzelfde doel waardoor ze bepaalde dingen moeten inleveren, er worden compromissen gesloten.
Samenwerking is geven en nemen, echter proberen de machtigere minder in te hoeven leveren. Erg
belangrijk zijn dus:
Compromisbereidheid
Vertrouwen, wantrouwen zorgt voor negatieve gevolgen voor het gemeenschappelijke doel.
Actoren denken hierdoor ook goed na voor ze een samenwerking aangaan
Wederzijdse acceptatie
Conflict = een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om de eigen
doelen te bereiken
Wanneer actoren hun eigen doelen willen behalen ten koste van anderen is er sprake van een
conflict. Voorbeelden hiervan:
Met docent over de houding in de les
Werknemers beginnen een staking voor loonsverhoging
Landen die elkaar sancties opleggen
Zichtbare tegenwerking wordt ook wel manifest genoemd en verborgen tegenwerking, zoals
spionage ook wel latent.
Bij conflicten speelt vaak macht en de verschillen hierin een grote rol.
Mensen werken niet alleen samen om hun gezamenlijk doel te bereiken, maar ook om idealen te
realiseren waar iedereen baat bij heeft. Het gaat hierbij om het algemeen belang/collectief goed.
Voorbeelden hiervan zijn:
, Infrastructuur
Onderwijs
Volksgezondheid
Openbare orde en veiligheid
Mensen betalen belasting en werken hierdoor mee aan deze collectieve goederen. Daarnaast zijn ze
non-exclusief. Ze zijn dus voor iedereen toegankelijk.
Hiertegenover staan de private goederen. Dit zijn de goederen waar mensen echt voor moeten
betalen. Voorbeelden zijn:
Sportabonnement
Eten en drinken
Vakantie
Mobiele telefoon
Mensen die niet betalen, krijgen het ook niet. Ze zijn dan ook exclusief.
Wanneer mensen samenwerken voor een collectief goed te realiseren, spreek je van een collectieve
actie.
Soms kunnen mensen er bewust voor kiezen om niet mee te doen. Ze steken dan geen tijd, geld en
moeite in het gemeenschappelijke resultaat. Bijvoorbeeld:
Niet meewerken aan werkstuk
Vrijwilligerstaak niet uitvoeren, belang club wordt hierdoor geschaad
Mensen staan soms dus voor het dilemma van de collectieve actie. Gaan ze wel of niet
samenwerken? Zowel niet als wel meedoen heeft zo zijn voordelen. Wanneer iemand niks opoffert,
maar wel profiteert van het collectieve goed, noem je deze mensen free riders.
Paradigma: soort referentiekader van de wetenschapper. Meerdere theorieën die met elkaar
verbonden zijn over de werkelijkheid.
Functionalisme-paradigma: hierbij wordt gekeken naar de structuren in de samenleving,
waarbij er meer wordt gekeken naar consensus. Een samenleving wordt hierbij vergeleken
met een menselijk lichaam. Alle organen hebben hun eigen functie, net zoals verschillende
lagen uit de samenleving (subsystemen). Iedereen draagt op zijn eigen manier bij aan het
maatschappelijke systeem. Na een conflict zal de samenleving weer snel in evenwicht
moeten komen.
Conflict-paradigma: hierbij wordt er meer gekeken naar de structuren in de samenleving.
Hierbij wordt dan weer juist naar conflicten gekeken, in tegenstelling tot het functionalisme.
De samenleving wordt hier gezien als een soort arena waar de actoren strijden om
schaarste, goederen, macht, status en geld. Een samenleving zónder conflict hoort niet. Er
zijn hierbij dus voortdurend strijden tussen mensen, deze zijn echter niet alleen maar
negatief. Conflicten kunnen ook zorgen voor de veranderingen die noodzakelijk zijn.
Sociaalconstructivisme-paradigma: hierbij wordt echt gekeken naar de actoren binnen de
samenleving, voornamelijk het gedrag van de actoren. Er wordt hierbij onderzoek gedaan
naar de betekenis die actoren geven aan handelingen van henzelf en van anderen, en welke
betekenis zij hieraan geven. Dit zorgt onder andere voor het hebben van verwachtingen van
mensen. Als mensen de verwachting niet waarmaken, kan er een rolconflict ontstaan
Rationele-actor-paradigma: hierbij wordt er tevens gekeken naar de rol van actoren binnen
een samenleving, voornamelijk wordt er hierbij gekeken hoe de actoren omgaan met
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper birgittriepels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50990 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen