Overzichtelijke samenvatting die de kern van het vak goed weergeeft, bepaalde details zijn weggelaten. Ideale aanvulling bij je voorbereiding voor het tentamen, ikzelf heb een 8,5 gehaald.
Inhoud en functioneren van de instellingen van de staat.
Bevoegdheden om regels vast te stellen en besluiten te nemen.
Regulering/beperking staatsmacht (grondrechten).
Belangrijk: punt 1 & 2 zijn ook in een politiestaat, maar punt 3 niet.
Bronnen Staatsrecht
1. De wet: Grondwet en Statuut
2. Jurisprudentie
3. Internationaal recht
4. Ongeschreven regels
Kenmerken staat
1. Grondgebied = Afgebakend gebied wat niet beweegt.
2. Rechtsgemeenschap = Geaccepteerd gezag dat wang kan uitoefenen.
3. Gemeenschap
4. Erkenning (niet persé vereist)
Koninkrijk der Nederlanden
In 1815 bepaalde het Congres van Wenen dat de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden weer
verenigde. Willem I riep zichzelf uit tot Koning van het nieuw ontstane Koninkrijk der Nederlanden.
Bestaat uit 4 staten: (art. 1 lid 1 Statuut)
Nederland
Curaçao
Sint-Maarten
Aruba
Bestaat uit 3 overzeese gemeenten: (art. 1 lid 2 Statuut)
Bonaire
Saba
Sint-Eustatius
Art. 41 Statuut:
Staten in het Koninkrijk behartigen eigen hun eigen belangen.
Verhouding Grondwet en Statuut
Art. 5 lid 2 Statuut stelt dat de Grondwet de bepalingen van het Statuut in acht neemt.
(Democratische) Rechtstaat
, Een staat die macht uitoefent op basis van het recht. Die macht is gebaseerd op bevoegdheden,
die weer voortvloeien vanuit de wet.
Waarborgnormen:
Legaliteitsbeginsel
De overheid mag alleen ingrijpende maatregelen nemen als er een wettelijke grondslag is.
De voorafgaande rechtsregel
Nieuwe wetten mogen niet met terugwerkende kracht worden toepast.
Scheiding der machten
Verschillende ambten met eigen bevoegdheden controleren elkaar.
Onafhankelijke rechterlijke macht
Rechtspraak moet de vrijheid en ruimte krijgen om goed en onafhankelijk recht te
kunnen spreken.
Grondrechten
Fundamentele rechten die de belangen van burgers beschermen tegen elkaar en de
overheid. Klassieke- en vrijheidsgrondrechten, kunnen soms botsen.
Democratie (Enkel bij een democratische rechtstaat)
Trias politica in Nederland
Het idee van Montesquieu dat de staatsmacht verdeeld moet zijn in drie zuilen. Die elkaar
controleren en in evenwicht houden om machtsmisbruik te voorkomen. De wetgevende,
uitvoerende en rechterlijke macht.
In Nederland wordt Trias Politica niet concreet toepast, maar i.c.m. het checks & balances
systeem. Waarbij verschillende staatsmachten elkaar toch in evenwicht houden en controleren.
Staatsvorm Nederland
Nederland is een constitutionele monarchie met parlementair stelsel, en in de uitvoering een
gedecentraliseerde eenheidsstaat.
Nederlanderschap in het Staatsrecht
Burgers van het Koninkrijk der Nederlanden bezitten de Nederlandse nationaliteit. Incl. veel
rechten:
Geen uitzetting = Altijd recht tot toegang van het Koninkrijk.
Wel uitlevering = Voor strafzaken, indien bij wet benoemd.
Diplomatieke bescherming = Acties staten ter bescherming burgers in buitenland.
Openbare functies = Sommige openbare functie alleen voor Nederlanders.
Recht op uitkeringen = Altijd recht op uitkeringen van de staat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BrammieDijkstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
