Europa's koloniale eeuw - H.L.
Wesseling
geschreven door:
JensLenders
De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen
Op Stuvia vind je het grootste aanbod aan samenvattingen en collegeaantekeningen. De
documenten zijn geschreven door jouw medestudenten, specifiek voor jouw opleiding!
www.stuvia.com
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen
Europa’s koloniale eeuw
e
Veel van de imperia ontstonden pas in de loop van de 19 eeuw en alleen het Britse imperium was
een koloniaal wereldrijk. Deze eeuw wordt met recht Europa’s koloniale eeuw genoemd, al wordt niet
de hele eeuw als dusdanig beschouwd. Hier wordt ruwweg de periode 1870-1914 voor aangehouden.
De Europese koloniale bezittingen verschilden in omvang, bevolking, cultuur, godsdienst, taal en
ontwikkeling en bevonden zich op 3 continenten (Azië, Afrika en Amerika).
1. Inleiding: De expansie van Europa 1492-1815
Het begin
De Europese expansie begint met Columbus ontdekking van Amerika in 1492 en de aankomst van
Vasco da Gama in Azië in 1498. De Europese expansie, die begon met handelscontacten, was niet
uitzonderlijk in de geschiedenis, daar de Romeinen, Assyriërs, Arabieren, Chinezen en Ottomanen
Europa al waren voorgegaan. Bij het einde van de Chinese expansie, kwam de Europese op gang.
Deze expansie werd gedreven door hebzucht, godsdienstijver, nieuwsgierigheid en het feit dat er niet
één heerser in Europa was die zoals de Chinese keizer met één pennenstreek de expansie kon
beëindigen.
Met het Verdrag van Torsedillas werd de wereld in twee invloedssferen verdeeld, waarin Spanje en
Portugal apart van elkaar konden opereren (ruwweg Spanje = Nieuwe Wereld, Portugal = Azië).
e
De 17 eeuw
De expansie van vooral Spanje riep jaloezie op en snel volgden Europese machten als de republiek,
met de VOC uit 1602 als boegbeeld, Engeland met de East India Company uit 1600 als boegbeeld
(pas in 1657 kregen ze een monopolie zoals VOC) en Frankrijk met wisselende compagnieën vanaf
1600. Dit was onderdeel van een proces waarin het politieke en economische zwaartepunt van
Europa zich verplaatste van de Middellandse zee, naar de Noordzee en Atlantische oceaan. Dit
proces zou uiteindelijk uitmonden in de Britse wereldheerschappij.
In deze periode werden het Caribisch gebied een van de meest gekoloniseerde plekken op aarde.
Door deze kolonisatie veranderde de ecologie (door invoering van cash crops) en de samenstelling
van de bevolking die cultureel en etnisch zeer gemengd werd. De Atlantische handelsdriehoek was de
basis voor de economie.
De Europese kolonisatie van Azië werd oorspronkelijk gedreven door het verlangen naar Aziatische
goederen. Deze Aziatische goederen konden pas betaald worden na de exploitatie van de Nieuwe
Wereld. Naast dit verkeer van goederen verzorgden de Europeanen ook inter-Aziatisch
handelsverkeer.
e
De 18 eeuw
De Zevenjarige Oorlog (1756-1763) maakte een einde aan het eerste Franse koloniale rijk waardoor
de machtsverhouding in de Nieuwe Wereld in het voordeel van Engeland(Noord) en Spanje(zuid)
beslist werden(met uitzonderingen). Hier ontstond een Europa overzee en dit proces vond in Azië niet
plaats aangezien er geen echte volksplantingen plaatsvonden. De reden hiervoor is dat de afstand
met Amerika kleiner was, het klimaat in Azië weinig geschikt was voor Europeanen en de
bevolkingsdichtheid (mede door sterfte) geringer was in Amerika. Deze volksplantingen vonden plaats
door middel van vrijwillige kolonisatie of indentured labourers die in ruil voor de overtocht een
bepaalde tijd moesten werken. Deze groepen behielden nauwe banden met Europa wat betreft,
cultuur, taal enzovoorts.
In deze periode maakte Engeland zijn industriële revolutie door die de basis legde voor Britse
wereldheerschappij, die bij Waterloo in 1815 bevestigd werd. Door de Britse beheersing van de
wereldzeeën die hieruit voortvloeide was het voor Latijns-Amerika mogelijk om onafhankelijk te
worden. Met deze dekolonisatie was tevens de eerste fase van Europese expansie afgesloten. In
Amerika waren alle fases doorlopen (exploratie, exploitatie, kolonisatie en dekolonisatie).
Dezelfde industriële revolutie legde ook de basis voor veranderende machtsverhoudingen in Azië.
Azië liep vanaf dat moment achter op Europa waarop Azië het afzet gebied werd. Ook gingen vanaf
dat moment regeringen de regie in handen nemen in plaats van de monopoliecompagnieën.
De Europese expansie was op de Kaapkolonie, factorijen en forten aan de Westkust en vestigingen
op de Oostkust na, geheel aan Afrika voorbij gegaan.
2. Langetermijnontwikkelingen, 1815-1919
De Europese expansie had geleid tot een uitbreiding van de economie(wereldeconomie), verspreiding
van ideeën, religies, overtuigingen en ideologie, en politieke en militaire machtsuitoefening door
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
